Włodzimierz Jastrzębski (historyk)
![]() Włodzimierz Jastrzębski (zdjęcie z przełomu lat 60. i 70) | |
Data i miejsce urodzenia |
3 września 1939 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
26 stycznia 2024 |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: historia najnowsza Polski, historia współczesna | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1968 |
Habilitacja | |
Profesura |
1990 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
![]() Włodzimierz Jastrzębski, Tuchola 2010 | |
Ranking FIDE |
1708 |
---|---|
Ranking krajowy FIDE |
niesklasyfikowany na liście aktywnych |
Włodzimierz Jastrzębski (ur. 3 września 1939 w Siedlcach, zm. 26 stycznia 2024 w Bydgoszczy[1]) – polski historyk i publicysta, od 1996 do 2003 szef Instytutu Historii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, były dziekan Wydziału Humanistycznego UKW, z zamiłowania szachista.
Życiorys
W 1963 r. ukończył studia na Wydziale Historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zdobywając tytuł magistra. Kolejne stopnie naukowe: 1968 – doktorat, 1977 – habilitacja w Instytucie Historii UAM na podstawie pracy Polityka narodowościowa w okręgu Rzeszy Gdańsk - Prusy Zachodnie w latach 1939–1945[2], 1990 – profesura, 1993 – profesor zwyczajny[3]. Staże naukowe odbywał m.in. w Archiwum Federalnym w Koblencji, Instytucie Historii Najnowszej w Monachium, Uniwersytecie w Lipsku, w archiwach oraz bibliotekach w Poczdamie, Kassel, Marburgu i Moskwie.
Był członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Historycznego, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego[4], Instytutu Zachodniego w Poznaniu, Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy[5] i Komitetu Badań Naukowych PAN[3]. Jest autorem kilkudziesięciu książek i kilkuset pozycji naukowych oraz popularnonaukowych. Autor haseł w Słowniku biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego[6]. W czasie swojej pracy zawodowej wypromował kilkuset magistrów i kilku doktorów.
Jednym z jego hobby były szachy. Początkowo reprezentował klub AZS UKW Bydgoszcz, następnie był zawodnikiem klubu OSiR Tuchola, z którym w sezonie 2017/2018 wywalczył awans do III ligi Drużynowych Mistrzostw Polski (woj. kujawsko-pomorskie). Posiadał II kategorię szachową[7].
Kariera zawodowa
- 1963–1966 – asystent w Regionalnej Pracowni Naukowo-Badawczej Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego,
- 1966–1970 – pracownik Referatu Historii Partii KW PZPR w Bydgoszczy,
- 1970–1973 – adiunkt i kierownik w Zakładzie Historii Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Bydgoszczy,
- 1973–1975 – zastępca dyrektora Instytutu Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Bydgoszczy,
- 1975–1988 – kierownik Zakładu Historii i Nauk Politycznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy,
- 1978–1981 i 1984-1988 – zastępca dyrektora Instytutu Nauk Społecznych,
- 1981–1984 – prorektor ds. studenckich Wydziału Humanistycznego Akademii Bydgoskiej,
- 1990–1996 – dziekan Wydziału Humanistycznego,
- 1996–2024 – dyrektor Instytutu Historii Akademii Bydgoskiej (obecnie Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy).
Wybrane publikacje
- Bronisław Dembiński (1858–1939) wybitny historyk, polityk i działacz społeczny (ISBN 83-7322-938-8)
- Cichociemny z Bydgoszczy i inne opowiadania historyczne (2009, ISBN 978-83-61186-16-8)
- Der Bromberger Blutsonntag : Legende und Wirklichkeit (1990, ISBN 83-85003-38-X)
- Dywersja czy masakra ? : cywilna obrona Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. (1988, ISBN 83-03-02193-1)
- Historia kultury fizycznej (2005, ISBN 83-7096-552-0)
- Katyń 1940 (1995, ISBN 83-904635-0-4)
- Leon Janta Połczyński (1867–1961) - minister i senator z Borów Tucholskich (2001, ISBN 83-7174-820-5)
- Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w latach 1939–1945 (1984, 8321571840)
- Pomorskie rody ziemiańskie w czasach nowożytnych. Red. W. Jastrzębski (2004, ISBN 83-89886-05-7)
- Terror i zbrodnia : eksterminacja ludności polskiej i żydowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939–1945 (1974)
- W dalekim, obcym kraju : deportacje Polaków z Pomorza do ZSRR w 1945 roku (1990, ISBN 83-7003-138-2)
- Wrzesień 1939 roku i jego konsekwencje dla ziem zachodnich i północnych Drugiej Rzeczypospolitej (ISBN 83-231-1208-8, wspólnie z Ryszardem Studzińskim)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaka Honorowa za Zasługi dla Miasta Bydgoszczy
Nagrody
- Nagroda WRN w Bydgoszczy I stopnia za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki (zespołowa) za pracę Pod czerwonym sztandarem (1969)[8]
Przypisy
- ↑ Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2024-01-26] .
- ↑ Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1956–2006, wyd. Poznańskie, Poznań 2006, s. 215.
- ↑ a b Prof. Włodzimierz Jastrzębski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-10-27] .
- ↑ Skład osobowy Zarządu Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego w latach 1959–2008. btn.utp.edu.pl. [dostęp 2013-05-07].
- ↑ Redakcja Kroniki Bydgoskiej. tmmb.pl. [dostęp 2013-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-10)].
- ↑ Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1: A–D, red. nacz. Feliks Tych, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1978, s. 5.
- ↑ Centralny Rejestr Członków Polskiego Związku Szachowego: JASTRZĘBSKI Włodzimierz. [dostęp 2009-10-27].
- ↑ Nagrody WRN w Bydgoszczy. „Litery”. rok VIII, nr 6 (90), s. 39, czerwic 1969. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe, RSW „Prasa”. [dostęp 2025-01-30].
Bibliografia
- Who is Who w Polsce [dostęp 2009-10-27 – wymaga zalogowania]
Linki zewnętrzne
- Prof. zw. dr hab. Włodzimierz Jastrzębski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-10-27] .
- Włodzimierz Jastrzębski (historyk) w Katalogu Baz Szachowych
- Włodzimierz Jastrzębski – wybrane partie szachowe (ang.)
- Włodzimierz Jastrzębski – profil na stronie FIDE (ang.)