Tramwaje we Fryburgu Bryzgowijskim

Straßenbahn Freiburg im Breisgau

tramwaj
Logo operatora Freiburger Verkehrs AG
Siemens Combino Advanced na linii nr 1
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Badenia-Wirtembergia
Lokalizacja	Fryburg Bryzgowijski
Organizator	Regio-Verkehrsverbund Freiburg (RVF)
Operator	Freiburger Verkehrs AG (VAG)
Liczba linii	5
Lata funkcjonowania	od 1901
Infrastruktura
Długość sieci	42,1 km
Rozstaw szyn	1000 mm
Napięcie zasilania	750 V AC
Liczba przystanków	78
Tabor
Liczba pojazdów	73
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tramwaje we Fryburgu Bryzgowijskim – system tramwajów elektrycznych funkcjonujący we Fryburgu Bryzgowijskim w Niemczech. Sieć ma 42,1 km i liczy 5 linii tramjowych. Operatorem jest miejskie przedsiębiorstwo Freiburger Verkehrs AG (VAG), a organizatorem przewozów – Regio-Verkehrsverbund Freiburg (RVF).

Pierwsze koncepcje budowy sieci tramwajowej we Fryburgu Bryzgowijskim pojawiły się w ostatniej dekadzie XIX wieku. W 1899 roku powołano Dyrekcję Zakładów Elektrycznych i Tramwajów (Direktion des Elektrizitätswerkes und der Straßenbahn), a w 1900 roku zlecono spółce Siemens & Halske budowę tramwaju. Wyzwaniem dla projektantów były znajdujące się w centrum Fryburga tzw. Bächle, czyli niewielkie kanały biegnące między jezdnią a krawężnikiem. W razie wykolejenia, wagon mógłby wpaść do takiego kanału. Ponadto należało odpowiednio zabezpieczyć przystanki, by wysiadający pasażerowie nie weszli do wody. Ostatecznie zdecydowano, że kanały pozostały w centrum jako symbol miasta. Eksploatację sieci tramwajowej rozpoczęto jesienią 1901 roku. Na koniec tego roku funkcjonowały cztery linie tramwajowe A–D, sieć liczyła 9 km i 34 przystanki^[1].

Kolejne lata przyniosły szybki rozwój sieci tramwajowej. Trasy linii B i C rozbudowano do dwutorowych, a także otwarto nowe odcinki sieci. Już w 1906 roku we Fryburgu kursowało 6 linii tramwajowych^[2]. Od 1909 roku linie są oznaczone cyframi arabskimi, a od 1921 roku dodatkowo kolorami. W wyniku nalotów w czasie II wojny światowej spora część sieci i pojazdów została uszkodzona. W drugiej połowie lat 40. reaktywowano większość ze zniszczonych odcinków. Pod koniec lat 50. funkcjonowało 5 linii tramwajowych^[3].

W 1971 roku do eksploatacji weszły pierwsze nowoczesne tramaje GT8 produkcji Düwag. Sieć tramwajowe we Fryburgu oparła się panującemu w latach 70. w Europie Zachodniej trendowi likwidacji tramwajów na rzecz autobusów i transportu indywidualnego. W 1972 roku zamknięto dla ruchu samochodowego Kaiser-Joseph-Straße, jednak nie zlikwidowano przebiegających tamtędy torów. W 1983 roku otwarto nową linię do Paduaalee, jednocześnie dokonano zmian tras dotychczas funkcjonujących linii^[3]. W 1984 roku przedsiębiorstwo wprowadziło pierwsze w Niemczech bilety miesięczne. Dzięki temu znacznie wzrosła liczba pasażerów^[4].

W 1990 roku na fryburskie tory wyjechał pierwszy tramwaj typu GT8N z niskopodłogowym członem, a od 1994 roku kursują także wagony GT8N z większym udziałem części niskopodłogowej^[3].

We Fryburgu Bryzgowijskim funkcjonuje 5 stałych linii tramwajowych oznaczonych numerami od 1 do 5. Dodatkowo każdej przyporządkowany jest inny kolor^[5].

Producent	Typ	Eksploatacja od	Liczba sztuk	Zdjęcie
Duewag	GT8K	1981	2
Duewag	GT8N	1990	10
Duewag	GT8D	1993	26
Siemens	GT8C Combino Basic	1999	8
Siemens	GT8C Combino Advanced	2004	10
CAF	GT8U Urbos	2015	17
Suma:			73

Źródło: ^[6]