Sybin
![]() | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Okręg | |||
Zarządzający | |||
Powierzchnia |
121 km² | ||
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
02-69 | ||
Kod pocztowy |
550000 | ||
Tablice rejestracyjne |
SB | ||
Położenie na mapie okręgu Sybin ![]() | |||
Położenie na mapie Rumunii ![]() | |||
![]() | |||
Strona internetowa |
Sybin (rum. Sibiu, węg. Nagyszeben, niem. Hermannstadt) – miasto w środkowej Rumunii, w Siedmiogrodzie, stolica okręgu Sybin. Leży nad rzeką Cibin, dopływem Aluty.
Historia
Sybin został założony w roku 1190 przez saskich kolonistów na terenie ówczesnego Królestwa Węgier. Najprawdopodobniej zostało zbudowane w pobliżu rzymskiego posterunku, Caedonii, opuszczonego w czasach przybycia Sasów[3].
W XIV wieku Sybin był już ważnym ośrodkiem handlu. W 1376 roku rzemieślnicy byli podzieleni na 19 cechów. Miasto było także najważniejszym z siedmiu miast, które dały najpierw niemiecką – Siebenbürgen – a następnie polską – Siedmiogród – nazwę Transylwanii. Znajdował się tu także Universitas Saxorum, zgromadzenie Niemców w Siedmiogrodzie. Zwyczajowo w XVII wieku opisywano Sybin jako najbardziej wysunięte na wschód miasto kultury zachodnioeuropejskiej; było także ważnym skrzyżowaniem szlaków pocztowych biegnących na wschód – do Turcji i dalej do Persji, Chin[3].
Dnia 15 marca 1849 w czasie powstania węgierskiego, w okolicach Sybinu miała miejsce ważna bitwa pod dowództwem gen. Józefa Bema dowodzącego powstańcami węgierskimi przeciw połączonym siłom austriacko-rosyjskim. W 1897 roku na zamówienie Węgrów grupa polskich i węgierskich malarzy pod kierunkiem Jana Styki namalowała poświęcony temu wydarzeniu obraz pod tytułem Panorama siedmiogrodzka.
W XVIII i XIX wieku Sybin stał się ważnym ośrodkiem dla Rumunów zamieszkujących zarówno Siedmiogród, jak i zależne od Turcji Hospodarstwa Wołoskie i Mołdawskie. Swoją siedzibę miał tu Banca Albina, pierwszy bank, którego właścicielem był Rumun, a także ASTRA (Siedmiogrodzkie Stowarzyszenie Literatury i Kultury Rumuńskiej). W latach 60. XIX wieku w Sybinie ulokowano siedzibę prawosławnej rumuńskiej metropolii siedmiogrodzkiej – do tej pory miasto ma status jednego z najważniejszych centrów duchowych Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego[3][4].
Po I wojnie światowej i ostatecznym rozpadzie Austro-Węgier Sybin wszedł w skład Rumunii – potwierdzono to traktatem z Trianon. Część populacji miasta nadal stanowią Węgrzy i Niemcy, chociaż duża część tych ostatnich wyemigrowała do RFN po rumuńskiej rewolucji. Obecnie 2% populacji Sybina to Węgrzy, a 1,6% – Niemcy. Z grona tych ostatnich pochodzi obecny prezydent Rumunii (od 21.12.2014), Klaus Johannis[3], sprawujący poprzednio urząd mera Sybina (2000-2014). Swoje dzieciństwo spędziła w Sybinie Joanna Rawik.
W 2007 roku Sybin pełnił honory Europejskiej Stolicy Kultury.
Transport
Sybin jest ważnym węzłem drogowym. Międzynarodowa droga E68/1 krzyżuje się tu z drogami krajowymi nr 7 i 14. W Sybinie znajduje się także międzynarodowy port lotniczy. Miasto jest również węzłem kolejowym, z obsługiwanymi przez CFR Călători połączeniami do Braszowa, Râmnicu Vâlcei, Alba Iulia, Oradei i Bukaresztu. W mieście znajduje się stacja kolejowa Sibiu.
Operatorem komunikacji miejskiej jest Tursib. Obsługuje on jedną podmiejską linię tramwajową do Rășinari, pięć linii trolejbusowych oraz około dwudziestu linii autobusowych.
Muzea
- Muzeum Brukenthala
- Muzeum historyczne
- Muzeum historii farmacji
- Muzeum historii naturalnej
- Muzeum broni i trofeów myśliwskich
- Muzeum ASTRA
- Muzeum etnografii i sztuki ludowej im. Emila Sigerusa
- Muzeum etnografii powszechnej „Franz Binder”
- Muzeum kultury siedmiogrodzkiej „ASTRA”
- Muzeum techniki ludowej (Muzeum tradycyjnej kultury ludowej „ASTRA”)
Miasta partnerskie
Bauru, Brazylia
Columbia, USA
Klagenfurt am Wörthersee, Austria
Landshut, Niemcy
Marburg, Niemcy
Mechelen, Belgia
Rennes, Francja
Valencia, Wenezuela
Wirral, Wielka Brytania
Ludzie związani z Sybinem
- Samuel von Brukenthal – habsburski gubernator Wielkiego Księstwa Siedmiogrodu
- Hermann Oberth – austriacko-niemiecki fizyk i wynalazca
- Mario Bischin – rumuński piosenkarz
- Philipp Johann Ferdinand Schur – niemiecki botanik, założyciel Siedmiogrodzkiego Towarzystwa Nauk Przyrodniczych
- Klaus Iohannis – Prezydent Rumunii
Galeria
Widok ogólny centrum Sybina. Od lewej wieża ratuszowa, katedra ewangelicka NMP, kościół kalwiński.
Po prawej katedra prawosławna
Widoki miasta
- Sybin według obrazu Fransa Neuhausera z 1808
- Widok miasta z kościołem kalwińskim
- Widok miasta z prawosławnym soborem Trójcy Świętej
- Mały Rynek
Zabytki
- Narodowe Muzeum Brukenthala
- Fragment Małego Rynku
- Baszta Dulgherilor z XIV wieku
- Wieża ratuszowa
- Fragment Starego Miasta, w głębi wieża kościoła farnego
- Brama Schodowa (Turnul Scărilor)
- Kościół warowny w Cristian k. Sibiu
Varia
- Fragment Dużego Rynku z widokiem na katedrę katolicką i Muzeum Brukenthala
- Fragment starego miasta
- Ulica Mitropoliei
- Bulwar Victoriei
- Uniwersytet „Lucian Blaga” w Sybinie
- Collegium Brukenthalau
- Pomnik Fryderyka Schillera
- Główna stacja kolejowa w Sybinie
Przypisy
- ↑ sibiu.ro: VICEPRIMAR CU ATRIBUTII DE PRIMAR FODOR ASTRID CORA. [dostęp 2015-03-01]. (rum.).
- ↑ Rezultate definitive – Recensamantul Populatiei si Locuintelor [online] [dostęp 2023-08-18] (rum.).
- ↑ a b c d TPR.pl: Miasta Rumunii: Sybin. [dostęp 2021-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-20)]. (pol.).
- ↑ Şaguna, primul mitropolit român ortodox din Ardeal. historia.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-29)]..
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa miasta (rum. • ang. • niem.)
- Sibiu 2007 – Europejska Stolica Kultury (rum. • ang. • niem.)
- Opis miasta na stronie TPR. tpr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (pol. • rum. • ang.)
- Galeria zdjęć (pol.)