León

Gotycka katedra w León
Herb Flaga
Państwo	Hiszpania
Wspólnota autonomiczna	Kastylia i León
Prowincja	León
Burmistrz	Francisco Fernández (PSOE)
Powierzchnia	39,03 km²
Wysokość	838 m n.p.m.
Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość	120 951 3461 os./km²
Nr kierunkowy	987
Kod pocztowy	24001-24010
Tablice rejestracyjne	LE
Położenie na mapie Hiszpanii León
Położenie na mapie Europy León
Położenie na mapie Kastylii i Leónu León
42°36′N 5°35′W/42,600000 -5,583333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

León – miasto w północnej Hiszpanii, w regionie Kastylia i León, stolica prowincji León. Liczy ok. 120 tys. mieszkańców (2022)^[1]. Położone nad rzeką Bernesga (dorzecze Duero), na przedgórzu Gór Kantabryjskich, na trasie pielgrzymek do Santiago de Compostela. Przemysł spożywczy, chemiczny, włókienniczy, ceramiczny oraz rzemieślniczy^[2]; ośrodek handlowy, kulturalny i turystyczny.

Od 1988 r. w Leónie rozgrywany jest jeden z najsilniejszych szachowych turniejów w Hiszpanii, Torneo Magistral de Ajedrez Ciudad de León.

• Od 68 r. n.e. stały obóz legionu rzymskiego, nazwa miasta od łac. Legio Septima Gemina.
• W 540 zajęty przez Wizygotów.
• W 712 zdobyty przez muzułmanów a w połowie IX w. przez Asturię; stało się głównym miastem w pochodzie chrześcijaństwa na południe Płw. Iberyjskiego.
• 910–1230 stolica Królestwa Leónu.
• W 988 zdobyty przez Almanzora, który wyruszył z Kordoby niszcząc miasto i burząc rzymskie mury obronne.
• Po odbudowie w XI w. Ferdynand I Wielki – władca Kastylii, przejściowo zjednoczył dwa królestwa, poślubiając Sanchę z León, a następnie wyruszył na południe i odebrał Maurom dzisiejszą Nową Kastylię.
• W 1230 Ferdynand III Święty ostatecznie zjednoczył León i Kastylię; udało się mu wyprzeć Maurów do królestwa Grenady.
• Od XIII w. wraz z napływem pielgrzymów szerzyły się wpływy francuskie, m.in. katedrę zbudowano w stylu francuskiego gotyku.
• Od XIII/XIV w. znaczenie Leonu malało na rzecz Kastylii i Aragonii.
• Upadek miasta aż do XIX w.
• W czasie wojny domowej 1936–39, po stronie frankistów.

• Katedra Santa María de la Regla z XIII – XV w., jest budowlą nawiązującą do gotyku francuskiego. Katedra ma dwie odmienne wieże, na zachodniej fasadzie znajdują się bogato rzeźbione portale i rozeta okienna. Wnętrze z bogatym wyposażeniem, doświetlone 125 oknami, z przepięknymi witrażami (ok. 700 – jest to drugi co do wielkości zespół witraży na świecie, zaraz po katedrze w Chartres we Francji), przez które światło przenika w przeróżnych kolorach i odcieniach; poza tym stalle, grobowce, chór, krużganki.
• Bazylika romańska San Isidoro z XI–XVIII w.; mieści relikwie św. Izydora, wielkiego wczesnochrześcijańskiego uczonego z Sewilli. W podziemiu panteon – mauzoleum królewskie, miejsce pochówku królów Leonu. Wyjątkową atrakcją są freski w kryptach oraz kapitele kolumn, a także skarbiec i muzeum.
• Klasztory, m.in. San Marcos z XVI–XVIII w., o majestatycznej fasadzie w stylu platoreskowym, dług. ok. 100 m, dwukondygnacyjnej.
• Romański kościół Nuestra Señora del Mercado.
• Pałace z XV–XVII w., m.in. Palacio de los Guzmanes.
• Ratusz z XVII w.
• Mury obronne z XIV w.
• Place, m.in.: Plaza Mayor; Plaza de Santo Domingo; Plaza San Marcelo, gdzie mieści się Casa de Botines (obecnie siedziba banku), zaprojektowany przez Antoni Gaudíego.

W mieście znajduje się stacja kolejowa León. Na przedmieściach znajduje się port lotniczy León.

Działa tutaj klub piłki nożnej, Cultural y Deportiva Leonesa, grający lidze Segunda División B, będącej trzecim poziomem ligowych rozgrywek piłkarskich w Hiszpanii.

• Bragança, Portugalia
• Porto, Portugalia
• León, Meksyk
• Woroneż, Rosja

• Strona internetowa (hiszp.)