Speedway

Kozubów (województwo świętokrzyskie)

Kozubów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

pińczowski

Gmina

Pińczów

Liczba ludności (2019)

377[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-400[3]

Tablice rejestracyjne

TPI

SIMC

0262987[4]

Położenie na mapie gminy Pińczów
Mapa konturowa gminy Pińczów, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kozubów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kozubów”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kozubów”
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego
Mapa konturowa powiatu pińczowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kozubów”
Ziemia50°26′02″N 20°29′04″E/50,433889 20,484444[1]

Kozubówwieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Pińczów[5][4]. Leży na terenie Kozubowskiego Parku Krajobrazowego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kozubów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Części wsi

Integralne części wsi Kozubów[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0262993 Mozgawa część wsi
0263001 Nowa Wieś przysiółek
0263018 Podwale część wsi
0263024 Serwit część wsi
0263030 Teresów przysiółek

Historia

Nazwa miejscowości pochodząca od nazwy osobowej Kozub[6], notowana była w roku 1423 jako „de Cossubow”. Długosz (1470-80) w Liber beneficiorum[7] wymienia wieś nazywając ją Cozubow, własność Jana Tenczyńskiego[8].

W 1784 r. miejscowość administracyjnie należąca do powiatu wiślickiego w województwie sandomierskim, wchodziła w skład własności Ordynacji Pińczowskiej. W Kozubowie, 25 marca 1794 r., w niecałą dobę po krakowskiej przysiędze Tadeusza Kościuszki, doszło do pierwszej bitwy Insurekcji kościuszkowskiej. Z rozkazu Naczelnika, rankiem, na 300-osobowy rosyjski oddział ppłk. Piotra Łykoszyna, który w drodze z Krakowa do Radomia, zatrzymał się na noc w miejscowym dworze, natarli stacjonujący w pobliskim Pińczowie żołnierze garnizonu pińczowskiego 2 Małopolskiej Brygady Kawalerii pod dowództwem Jana Ludwika Mangeta. Źle przeprowadzony atak nie zakończył się sukcesem[9].

4 czerwca 1943 r. we wsi Kozubów dwie grupy z oddziału GL im. Bartosza Głowackiego dowodzone przez „Zbyszka” (Zbigniewa Kąckiego) i „Kruka” (Mariana Boryckiego) zostały otoczone przez hitlerowców. Na pomoc partyzantom pospieszyła miejscowa placówka GL pod dowództwem „Nidy” (Józefa Witkosia) oraz grupa BCh. Po blisko 5 godzinnej walce partyzanci oderwali się od nieprzyjaciela, tracąc 4 zabitych: „Nidę” (Józefa Witkosia), Franciszka Frączaka, „Maksa”, „Krawca” i 1 rannego. Hitlerowcy stracili 7 zabitych i 9 rannych. Rannego Stryniaka Niemcy zawieźli do szpitala, gdzie zrobiono mu operację. Ten jednakże, zdając sobie sprawę, w jakim celu hitlerowcy zamierzają go leczyć, w czasie nieobecności personelu szpitalnego zerwał wszystkie opatrunki, powodując tym samym upływ krwi i śmierć[10][11].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 60879
  2. Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 13-14 [dostęp 2022-05-08]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 527 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski: historia, pochodzenie, zmiany - praca zbiorowa pod redakcją Kazimierza Rymuta [T. 1-6 i 9]. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN. ISBN 83-85579-29-X.
  7. Liber beneficiorum t. I, s.109
  8. Kozubów 1(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 574.
  9. Koncepcja szlaków turystycznych: rowerowy, pieszy, konny i wodny na obszarze działania LGD PONIDZIE, czyli gmin: Pińczów, Działoszyce, Złota, Kije i Michałów. s. 28. [dostęp 2011-06-08]. (pol.).
  10. Józef Bolesław Garas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 377
  11. Dynamit. Z dziejów ruchu oporu w Polsce południowej, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1964, s. 17.

Bibliografia

  • Regestr diecezjów Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784.Warszawa 2006