Speedway

Klemens Kosyrczyk

Klemens Kosyrczyk
Klemens Norbert Kosyrczyk
Prezbiter
Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1912
Mysłowice

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1975
Chorzów

Miejsce pochówku

Cmentarz przy ul. Sienkiewicza w Katowicach

Redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego”
Okres sprawowania

1945–1950

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Archidiecezja katowicka

Prezbiterat

16 maja 1992

Klemens Norbert Kosyrczyk ps. „Ireneusz Pogodny”, „Kos”, „Ksiądz Klemens”, „Stach Kropiciel” (ur. 26 sierpnia 1912 w Mysłowicach, zm. 28 kwietnia 1975 w Chorzowie) – duchowny katolicki, felietonista, tłumacz, więzień Dachau i Mauthausen-Gusen, redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego” w latach 1945–1950.

Życiorys

Urodził się w rodzinie wielodzietnej kolejarza Klemensa i Marty z d. Kania. Ukończył szkołę powszechną, a następnie Państwowe Gimnazjum Klasyczne im. Tadeusza Kościuszki w Mysłowicach, gdzie w maju 1931 zdał egzamin dojrzałości. Jako alumn Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie od października tego samego roku studiował filozofię i teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk ks. bpa Stanisława Adamskiego 28 czerwca 1936. Potem krótko duszpasterzował w swojej rodzinnej parafii w Mysłowicach[1][2][3].

W roku akademickim 1936/1937 otrzymał z inicjatywy bpa Stanisława Adamskiego stypendium na studia w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. W 1937 został skierowany na praktykę dziennikarską do ”Małego Dziennika". Po niej został wikariuszem parafialnym w Parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym[1][2].

W kwietniu 1940 został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau (nr obozowy 3658), potem w Mauthausen-Gusen. Po powrocie pracował w Parafii św. Antoniego w Rybniku (grudzień 1940). Później powierzono mu kierowanie parafią w Knurowie i Krywałdzie (wrzesień 1942) oraz w Nierodzimiu w powiecie cieszyńskim (od 1943). Mianowany został zastępcą proboszcza w Wodzisławiu Śląskim (styczeń 1944) oraz w Parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej (listopad 1944)[1][2][4].

W latach 1946–1947 był niedekretowanym katechetą w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Katowicach, duszpasterzując w tym czasie w katowickiej parafii mariackiej. W styczniu 1950 został substytutem parafii w Murckach, w lipcu 1950 natomiast administratorem parafii Wełnowiec[5]. Jako administrator (od sierpnia 1952), a następnie proboszcz (od sierpnia 1953) kierował parafią w Istebnej na Śląsku Cieszyńskim. W styczniu 1957 został proboszczem Parafii św. Józefa w Rudzie Śląskiej, a we wrześniu 1963 Parafii MB Szkaplerznej i Św Piusa X w Jejkowicach w powiecie rybnickim[1][2][4].

W międzyczasie rozpoczął pracę w redakcji „Gościa Niedzielnego” (luty 1945), którego był redaktorem naczelnym w latach 1945-50. W okresie od 10 października 1950 do 18 grudnia 1952 oraz od 25 listopada 1956 do 25 grudnia 1957 pełnił funkcję członka komitetu redakcyjnego tego tygodnika. W 1957 wziął udział w V Kongresie Światowej Prasy Katolickiej w Wiedniu. W 1970 uczestniczył w pielgrzymce byłych więźniów obozów koncentracyjnych do Dachau i Rzymu. Z pracy duszpasterskiej zrezygnował ze względu na stan zdrowia w maju 1972[2][6].

Podczas pobytu w Rudzie Śląskiej inicjował diecezjalny kult św. Piusa X. Był też inicjatorem nabożeństw dla emerytów i emerytek[1][6].

Zmarł 28 kwietnia 1975 w szpitalu w Chorzowie. Msza pogrzebowa została odprawiona w Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Ks. Kosyrczyk pochowany został na Cmentarzu przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach[6].

Działalność pisarska

W „Gościu Niedzielnym” zasłynął zwłaszcza jako felietonista (pisał m.in. w gwarze Gawędy Stacha Kropiciela oraz Silva rerum, które podpisywał pseudonimem „Ksiądz Klemens”). Przetłumaczył z języka niemieckiego m.in. teksty kazań znanego kaznodziei wiedeńskiego Abrahama a Santa Clara, powieść Wilhelma Hünermanna (drukowaną w odcinkach w „Gościu Niedzielnym” pt. Piekarczyk z Tasowic) i książkę Klemensa Tilmanna, wydaną przez Księgarnię św. Jacka w Katowicach pt. Droga w słońcu[7]. Swoje felietony i artykuły drukował nie tylko w „Gościu Niedzielnym”, ale i w innych tygodnikach i miesięcznikach oraz wydawnictwach zbiorowych. Wspomnieniowy tekst Od radlińskiego adwentu do wrocławskiej septuagesimy. Szkic biograficzny (1974) poświęcił kard. Bolesławowi Kominkowi[2][6].

W 1994 wydano w Katowicach wybór felietonów ks. Kosyrczyka pt. Gawędy Stacha Kropiciela[8]. Szereg jego felietonów znalazł się też w wydaniu zbiorowym, zawierającym teksty różnych autorów Śląskie gawędy Stacha Kropiciela, wydanym w Opolu w 2015[9][10][11].

Przypisy

  1. a b c d e Kosyrczyk Klemens. encyklo.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  2. a b c d e f Norbert Niestolik: Śląskie groby ludzi Kościoła. Ksiądz Klemens Kosyrczyk. jankowice.rybnik.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  3. Adam Kafka: Kapłani wyświęceni w czasie przynależności parafii do diecezji katowickiej (od 1925 roku). nspjmyslowice.pl, 2013-02-18. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  4. a b O parafii. Proboszczowie. sjozef.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  5. Historia parafii. nmpwelnowiec.katowice.opoka.org.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  6. a b c d Alfred Sulik: Galeria zasłużonych mysłowiczan. Kosyrczyk Klemens Norbert. myslowice.celniej.pl. [dostęp 2017-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-11)]. (pol.).
  7. Klemens Tilmann: Droga w słońcu. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1948. (pol.).
  8. Klemens Kosyrczyk, Józef Smandzich (wybór): Gawędy Stacha Kropiciela. Katowice: Kuria Metropolitalna, 1994. ISBN 83-901087-2-0. (pol.).
  9. Piotr Drzyzga: Śląskie gawędy Stacha Kropiciela. kultura.wiara.pl, 2015-04-01. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).
  10. Józef Pixa (oprac.): Śląskie gawędy Stacha Kropiciela. Opole: Katolickie Stowarzyszenie "Civitas Christiana", 2015. ISBN 978-83-941244-0-3. (pol.).
  11. Cmentarz przy ul. Henryka Sienkiewicza w Katowicach. polskie-cmentarze.pl. [dostęp 2017-02-08]. (pol.).