Jacek Kolbuszewski (ur. 10 maja 1938 w Poznaniu, zm. 10 września 2022 we Wrocławiu^[1]) – polski historyk literatury polskiej i literatur zachodniosłowiańskich, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor zwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego^[2].

Syn Stanisława Kolbuszewskiego (1901–1965), filologa, profesora Uniwersytetu Wrocławskiego^[1].

Ukończył studia w zakresie filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Dyplom magistra uzyskał w 1961 na podstawie rozprawy „Rozmowy zmarłych” Ignacego Krasickiego, napisanej pod kierunkiem prof. Władysława Floryana^[3]. Rozprawę doktorską Funkcja artystyczna motywu i obrazu Tatr w literaturze polskiej XIX wieku, napisaną pod kierunkiem prof. Stefana Kawyna (recenzent: prof. Stefania Skwarczyńska), obronił na Uniwersytecie Łódzkim w 1965^[3]. 26 listopada 2015 na łódzkim Uniwersytecie odbyło się uroczyste odnowienie doktoratu profesora Kolbuszewskiego, którego promotorem był prof. dr hab. Tomasz Bocheński^[4].

W pracy naukowej interesował się tematyką górską (tatrzańską) i żałobną (tanatologiczną). Był znawcą i tłumaczem literatury łotewskiej. Wraz z bratem przełożył tragedię Rainisa Józef i jego bracia^[5].

Był przewodniczącym Kolegium Redakcyjnego „Wierchów”, przez 10 lat (do roku 1990) był członkiem Komitetu Ochrony Przyrody PAN. Autor m.in. następujących prac: „Tatry w literaturze polskiej 1805–1939”, Krajobraz i kultura, Góry i górale w literaturze polskiej, Ochrona przyrody a kultura. Propagator dorobku Jana Gwalberta Pawlikowskiego, pioniera ekologii w Polsce^[6].

Profesor Kolbuszewski był wielokrotnie nagradzany za swą działalność naukową. Otrzymał m.in. Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (sześciokrotnie), Nagrodę Miasta Wrocławia (1990), Nagrodę i medal im. Zygmunta Glogera (1997), Nagrodę Porozumienia Wydawców Książek Historycznych (1996), Literacką Nagrodę „Wierchów” (2012)^[4], Nagrodę Literacką Zakopanego (2017)^[7].

Został pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu^[8].

• Zostawcie mnie samego teraz... (Warszawa 1971)
• Góry takie kamienne. Szkice o górach i ludziach (Warszawa 1972)dzikiezycie.pl
• Skarby Króla Gregoriusa. O poszukiwaczach skarbów w XVII i XVIII wieku (Katowice 1972)
• Modele estetyczne liryki słowackiej romantycznego przełomu (1975)
• Poézia pravdy a prawda poézie (Bratislava 1978)
• Krajobraz i kultura. Sudety w literaturze i kulturze polskiej (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1985)
• Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław 1985)

• Ochrona przyrody a kultura (Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990)
• Od Pigalle po Kresy. Krajobrazy literatury popularnej (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1994)
• Cmentarze (Wrocław 1996)
• Literatura i przyroda (Katowice 2000)
• Kresy (Wrocław 2006)
• Poezja drugiej połowy XIX wieku (Wrocław 2008)
• Literatura i Tatry (wyd. Tatrzański Park Narodowy, Zakopane 2016)
• Góry. Przestrzenie i krajobrazy. Studia z historii literatury i kultury (wyd. Universitas, Kraków 2020)

• Prof. dr hab. Jacek Kolbuszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-07-31] .
• Jacek Kolbuszewski: Polska pieśń pogrzebowa. Prolegomena. lib.pia.org.pl. [dostęp 2016-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. (pol.).