Gryposuchus
(Gürich, 1912)
Okres istnienia: miocen PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 23.04/5.333 23.04/5.333
G. croizati
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	Strunowce
Podtyp	Kręgowce
Gromada	Zauropsydy
Podgromada	Diapsydy
Infragromada	Archozauromorfy
Nadrząd	Krokodylomorfy
Rząd	Krokodyle
Nadrodzina	Gavialoidea
Rodzina	Gawialowate
Podrodzina	Gryposuchinae
Rodzaj	Gryposuchus
Synonimy
Ramphostoma neoageus
Gatunki
G. columbianus G. neoageus G.‭ ‬jessei G. croatzi

Gryposuchus – wymarły rodzaj krokodyla z podrodziny Gryposuchinae w rodzinie gawialowatych (Gavialoidae), pochodzący z miocenu, ok. 21–6,8 mln lat temu.

Rodzaj został naukowo opisany przez niemieckiego paleontologa, Georg’a Gürich’a^[1]. Znany też pod synonimem Ramphostoma^[1]. Wyróżnia się 4 gatunki^[2]: G. columbianus, G. croizati, G. neoageus (gatunek typowy) i G. jessei.

Rodzaj Gryposuchus zasiedlał tereny dzisiejszej Ameryki Południowej (Brazylia, Kolumbia, Argentyna, Peru, Wenezuela) w późnym miocenie^[3]. Gatunek typowy, Gryposuchus neogaeus żył na terenach formacji Ituzaingó we wschodniej Argentynie^[3]. Występował w słonowodnych estuariach i zatokach oraz rzekach^[1][2].

Jego dzisiejszymi krewnymi są gawialowate, Thoracosaurus oraz Icanogavialis^[3]. Duże podobieństwa występują w budowie czaszki i mózgów tych gadów^[3]. Zwierzęta te osiągały ok. 10 m i wagę do 1750 kg^[1]. Posiadał ostre zęby, przystosowane do polowania np. na średnie ssaki czy inne gady i ryby^[1][2]. Często wśród szczątków Gryposuchus występują szczątki żółwi i innych gadów^[3].

Różnorodność krokodylomorfów w Amazonce była znaczna, ponieważ oprócz Gryposuchus występowały jeszcze dwa rodzaje olbrzymich krokodyli: kajman Purussaurus i planktonożerny aligator Mourasuchus^[1]. Konkurencji pomiędzy tymi rodzajami nie było, ponieważ każdy pożywiał się czym innym^[1]. Razem z nimi Gryposuchus należał do największych gadów po erze dinozaurów^[1]