Edward von Ropp
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
2 grudnia 1851 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 lipca 1939 |
Miejsce pochówku |
bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku |
Arcybiskup metropolita mohylewski | |
Okres sprawowania |
1917–1939 |
Biskup diecezjalny wileński | |
Okres sprawowania |
1903–1917 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Diakonat |
13 lipca 1886 |
Prezbiterat |
2 sierpnia 1886 |
Nominacja biskupia |
9 czerwca 1902 |
Sakra biskupia |
3 listopada 1902 |
![]() | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Data konsekracji |
3 listopada 1902 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||
| |||||||||||
|
Edward Ropp (niem. Eduard Michael Johann Maria Baron von der Ropp; ur. 2 grudnia 1851 w Liksnie k. Dyneburga, zm. 25 lipca 1939 w Poznaniu) – biskup katolicki, ziemianin Imperium Rosyjskiego i polityk narodowo-konserwatywny. Ordynariusz w Tyraspolu (1902–1903), biskup wileński (1903–1917), arcybiskup mohylewski i metropolita katolicki w Rosji (1917–1926).
Życiorys
Trzeci z czwórki synów barona Emmericha Juliusa von der Roppa i hrabianki Izabelli Józefy Plater-Zyberk (Isabella von Plater-Syberg), córki Michała Platera-Zyberka, cywilnego wicegubernatora wileńskiego. Po studiach prawniczych na Uniwersytecie Petersburskim pracował w administracji państwowej. Posiadał dobra ziemskie w ujeździe święciańskim[1]. Wstąpił do seminarium duchownego w Kownie. Studia teologiczne uzupełniał za granicą na Uniwersytecie Leopolda i Franciszka w Innsbrucku i na Uniwersytecie we Fryburgu[2]. Po powrocie przyjął święcenia kapłańskie w Kownie 20 lipca 1886 r. Proboszcz w Lipawie na Łotwie, kanonik żmudzki. Troszczył się o rozwój szkolnictwa ludowego i działalność charytatywną.
9 czerwca 1902 mianowany biskupem tyraspolskim przez Leona XIII, sakrę biskupią przyjął 16 listopada 1902 w Petersburgu z rąk abpa Bolesława Hieronima Kłopotowskiego (współkonsekratorzy − Antoni Baranowski i Kazimierz Ruszkiewicz). 9 listopada 1903 mianowany biskupem wileńskim przez Piusa X, ingres do katedry wileńskiej odbył 2 grudnia 1903.
W 1906 został wybrany deputowanym z guberni wileńskiej do nowo ustanowionej Dumy Państwowej, gdzie wszedł do Koła Kresowego. Był zwolennikiem autonomii dla Polaków[1]. Za sprzeciw wobec rusyfikacji i domaganie się od władz carskich odszkodowania za skonfiskowane dobra kościelne zmuszony został przez władze rosyjskie 5 października 1907 do opuszczenia diecezji. Po krótkim pobycie w klasztorze przy kościele Świętej Katarzyny w Petersburgu osiadł w majątku swego brata w Niszczy, w guberni witebskiej.
25 lipca 1917 mianowany arcybiskupem mohylewskim i metropolitą Rosji przez Benedykta XV, ingres do katedry w Mohylewie odbył 2 grudnia 1917. Był także administratorem apostolskim diecezji mińskiej w 1917 r. Ostatni pasterz na stolicy metropolitalnej w Mohylewie. W kwietniu 1919 został zatrzymany w Piotrogrodzie przez władze radzieckie w odpowiedzi na aresztowania komunistów w zajętym przez polskie wojsko Wilnie, uwięziony i skazany na śmierć[3][2]. Na skutek zabiegów rządu II RP nie został stracony, po roku został przeniesiony do Moskwy, a w 1921 na mocy umowy o wymianie jeńców w ramach traktatu ryskiego opuścił Rosję radziecką i osiedlił się w Polsce[3][2].
Początkowo rezydował w Lublinie, gdzie pełnił posługę w kościele pw. św. Jozafata przy ul. Zielonej 3. Kościół ten − zbudowany przed laty jako prawosławna cerkiew podległa bezpośrednio patriarsze Konstantynopola − został mu użyczony przez biskupa lubelskiego Mariana Leona Fulmana na prokatedrę. W budynkach kościelnych abp Ropp otworzył seminarium duchowne, działające pod nazwą Instytutu Misyjnego[4]. Później przeniósł się do Warszawy.
W kwietniu i maju 1924 podjął wspólnie z Adamem Ronikierem nieudaną próbę założenia konserwatywnego stronnictwa pod nazwą Związek Katolicko-Narodowy[5].
W październiku 1938 opuścił Warszawę i zamieszkał w Poznaniu u swojego bratanka Stefana, dyrektora Międzynarodowych Targów Poznańskich i polskiego komisarza Wystawy Światowej w Nowym Jorku w 1939[2].
Zmarł 25 lipca 1939 w szpitalu sióstr Elżbietanek w Poznaniu, gdzie przebywał od czasu, gdy w marcu tego roku zachorował na zapalenie płuc[6]. Przed śmiercią otrzymał telegraficzne błogosławieństwo Piusa XII[2]. 28 lipca 1939 został pochowany w Kaplicy Szołdrskich w podziemiach archikatedry poznańskiej[7]. W 1983 ciało abpa Edwarda von Roppa przewieziono do Białegostoku i złożono do krypty archikatedry białostockiej[8].
Ordery i odznaczenia
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (1927)[9]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 kwietnia 1939)[10]
Przypisy
- ↑ a b M.M. Bojowicz (red.), Члены Государственной думы (портреты и биографии). Первый созыв, 1906-1911 г. (сессия продолжалась с 27 апреля по 9 июля 1906 г.), Moskwa: Типография Товарищества И. Д. Сытина, 1906, s. 20 .
- ↑ a b c d e Zgon J. E. ks. arcybiskupa Edwarda Roppa, „Monitor Polski”, 22 (169), 26 lipca 1939, s. 1 .
- ↑ a b Sasza Mińko , Как советская власть убивала католических священников Могилева. Повезло единицам [online], mspring.media, 27 marca 2019 [zarchiwizowane z adresu 2021-01-23] .
- ↑ Kościół pw. św. Jozafata. diecezja.lublin.pl. [dostęp 2013-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-21)].
- ↑ Andrzej Pankowicz, Ronikier Adam Feliks, [w:] Emanuel Rostworowski (red.), Polski Słownik Biograficzny, t. 32, 1989–1991, s. 19 .
- ↑ Zgon Ś. P. J. E. KS. arcybiskupa Roppa. „Wschód”. Nr 142, s. 1, 6 sierpnia 1939.
- ↑ Pogrzeb ś. p. metropolity arcybiskupa Edwarda Roppa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 170 z 30 lipca 1939.
- ↑ Tajemnice krypt w najstarszym kościele w mieście. bialystok.tvp.pl, 2010-11-01. [dostęp 2017-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-27)].
- ↑ Jubileusz ks. Arcyb. Roppa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 128 z 5 czerwca 1927.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 86, poz. 195 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia
- Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Latach 965–1999, Warszawa 2000, ISBN 83-211-1311-7.
- Edward von Ropp [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2013-03-06] (ang.).