Christian Frederick Matthaei
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
paleograf, filolog klasyczny |
Narodowość | |
Tytuł naukowy |
profesor, rektor |
Uczelnia |
Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze, |
Christian Frederick Matthaei (ur. 4 marca 1744 w Mücheln, zm. 14 września?/26 września 1811 w Moskwie) − paleograf, filolog klasyczny, profesor najpierw w Wittenberdze następnie w Moskwie.
Życie i dzieło
Był rektorem Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze. W 1803 roku został profesorem literatury klasycznej na Uniwersytecie Moskiewskim. W Moskwie zastał wielką liczbę greckich rękopisów, zarówno biblijnych jak i patrystycznych, przywiezionych z Athos (w 1655), w ogóle nie skolacjonowanych i niemal całkowicie nieznanych w Europie zachodniej. Osobiście skolacjonował siedemdziesiąt rękopisów samego tylko Nowego Testamentu. Zgromadził też cytaty biblijne z pism Jana Chryzostoma[1]. W latach 1782–1788 wydał w Rydze w 12 tomach, tekst greckich rękopisów Nowego Testamentu oraz rękopisów Wulgaty. Wydany przezeń tekst ma jednak małą wartość tekstualną, ponieważ bazuje na późnych rękopisach, jednak jego aparat krytyczny ma swoją wartość[2][3].
Matthaei posiadał wyjątkową zdolność odczytywania greckich rękopisów, pisanych dowolnym charakterem, z każdej epoki[4]. Po jego śmierci okazało się, że skradł wiele rękopisów przechowywanych w Moskwie, zarówno rękopisów dzieł klasycznych, patrystycznych i biblijnych. Niektóre z nich przywłaszczył do swojej prywatnej biblioteki, inne natomiast sprzedawał bibliotekom w Niemczech (Drezno) i Holandii[5]. W taki sposób wywiezione zostały z Rosji rękopisy Iliady Homera, dzieł Eurypidesa, rękopisy biblijne. Część tych rękopisów została z powrotem zabrana do Rosji, po zajęciu wschodnich Niemiec w roku 1945[6]. Jednym z takich rękopisów jest minuskuł 238.
Dzieła
- Lectiones Mosquenses (Leipzig 1779).
- D. Pavli Epistolae ad Thessalonicenses et Ad Timotheum Graece et Latine (1782-1785).
- D. Pauli Epistola I. et II. ad Corinthios, Graece et Latine (1783).
- Joannis Apocalypsis Graece et Latine (1785).
- Vetustum ecclesiae Graecae, Constantinopolitanae, ut videtur, Evangeliarum bibliothecae Serenissimi Ducis Saxo-Gothani. / Nunc primo totum ad cognoscendam liturgiam Graecorum accuratius examinavit et adjectis variantibus sacri contextus lectionibus edidet. Breitkopf, Leipzig, 1791.
- XIII epistolarum Pauli codex Graecus cum versione latine veteri vulgo Antehieronymiana olim Boernerianus nunc bibliothecae electoralis Dresdensis, Meissen, 1791.
- Novum Testamentum Graece et Latine (Riga, 1782-1788).
- Novum Testamentum Graece. Wittenberg 1803. tomus
- Novum Testamentum graece ... (1804)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Edward Miller, A Guide to the Textual Criticism of the New Testament (The Dean Burgon Society Press: 2003), s. 17.
- ↑ Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman, The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, p. 167.
- ↑ Frederick Henry Ambrose Scrivener, Edward Miller: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. 1. London: George Bell & Sons, 1894, s. 216–220.
- ↑ Dean Burgon, The Revision Revised, s. 246.
- ↑ Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman, The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, p. 168.
- ↑ Р. Пересветов, Тайны выцвевших строк. — М.: Азбука, 2006. — ISBN 5-352-01702-8
Bibliografia
- Karl Heinrich Dzondi (Schundenius): Erinnerungen an die festlichen Tage der dritten Stiftungsfeier der Akademie zu Wittenberg. S. 89
- Neues Wittenberger Wochenblatt. 1803 S. 261
- Nikolaus Müller: Die Funde in den Turmknäufen der Stadtkirche zu Wittenberg. Evangelische Buchhandlung Ernst Holtermann, Magdeburg, 1912
- Oskar Leopold von Gebhardt: Christian Friedrich Matthaei und seine Sammlung griechischer Handschriften. In: Zentralblatt für Bibliothekswesen. O. Harrassowitz Verlag, Leipzig, 1898, S. 345
- Heinrich Johann Michael Doering: Die gelehrten Theologen Deutschlands. 4. Bd., Neustadt an der Orla 1831-35
- Walter Friedensburg: Geschichte der Universität Wittenberg. Verlag Max Niemeyer Halle (Saale) 1917
- Heinz Kathe , Die Wittenberger Philosophische Fakultät 1502 – 1817, Köln: Böhlau Verlag, 2002, ISBN 3-412-04402-4, OCLC 50694596 .
- Белокуров С.А.: О греческих рукописях Московских библиотек, похищенных проф. Маттеи. // Временник Общества истории и древностей Российских. Кн. 2. — 1899. — № 189.
- Marinus Antony Wes, Classics in Russia 1700-1855: between two bronze horsemen, Brill 1992, pp. 76 ff.