Cerkiew Opieki Matki Bożej w Zdyni
 nr rej. A-597 z dnia 10.06.1989.
| |||||||||||||||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
1/14 października | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |||||||||||||||||||||
 49°28′45,7″N 21°16′49,2″E/49,479361 21,280333
| |||||||||||||||||||||
Cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej – dawna cerkiew greckokatolicka w Zdyni, zbudowana w 1795.
Od 2009 prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Gorlice diecezji przemysko-gorlickiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Świątynia znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
Historia
Pierwsza cerkiew w Zdyni powstała w pierwszej połowie XVI w. Obecny budynek jest jednak znacznie młodszy – pochodzi z 1795. Funkcję świątyni greckokatolickiej pełniła do akcji „Wisła”. W 1947 cerkiew przeszła na własność Skarbu Państwa. Po 1947 obiekt był współużytkowany przez parafię prawosławną i rzymskokatolicką. W 2009 cerkiew stała się wyłączną własnością Kościoła Prawosławnego[1].
Widok ogólny
Od strony południowej
Od strony zachodniej
Architektura
Cerkiew w Zdyni jest wzniesiona z drewna, jednonawowa, trójdzielna. Ponad przedsionkiem wznosi się wieża o pochyłych ścianach zbudowana na planie prostokąta, zwieńczona hełmem z pozorną latarnią zwieńczoną krzyżem łacińskim. Podobne, bardziej rozbudowane konstrukcje znajdują się ponad nawą i węższym oraz niższym od niej prezbiterium. We wnętrzu barokowy, osiemnastowieczny ikonostas, którego czteroletni remont zakończył się w 2007[2], ściany pokryte polichromią. Całość jest otoczona kamiennym murkiem z bramą-dzwonnicą.
Cerkiew wpisano do rejestru zabytków 10 czerwca 1989 pod nr A-597[3].
Widok od strony północnej
Wnętrze
Otoczenie
Przypisy
- ↑ Ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. o uregulowaniu stanu prawnego niektórych nieruchomości pozostających we władaniu Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz.U. 2010 nr 7 poz. 43), isap.sejm.gov.pl
- ↑ Dorota Wysocka: Czas ratowania, czas budowania. [w:] Przegląd Prawosławny [on-line]. wrzesień 2008. [dostęp 2012-10-04].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025.
Bibliografia
- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2