Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29 w Bytomiu
 nr rej. A/618/2020 z 2 kwietnia 2020[1]
| |
 Fasada (2011) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul.Antoniego Józefczaka 29[1] |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
4 |
| Szerokość frontu |
około 24 m |
| Ukończenie budowy |
1871 |
| Ważniejsze przebudowy |
około 1900 |
Położenie na mapie Bytomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°20′46,4″N 18°55′23,7″E/50,346222 18,923250
| |
Budynek przy ul. Antoniego Józefczaka 29 w Bytomiu – budynek z 1871 roku w Bytomiu, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.
Gmach wzniesiony w stylu historyzmu był użytkowany m.in. jako hotel, był także siedzibą państwowych jednostek publicznych, obecnie jest wykorzystywany jako biurowiec.
Historia
Budynek został wzniesiony w bytomskim Śródmieściu w 1871 roku[1] (jedno ze źródeł podaje, iż według projektu Skrocha[1]), jego pierwotny adres to Langestrasse 38[2]. W budynku co najmniej od 1876 roku[2] mieścił się hotel[3], nazywany od nazwiska właściciela hotelem Skrocha[3][2]. Obiekt przebudowano na przełomie XIX i XX wieku[2]. Do hotelu przyjeżdżali m.in. znachorzy i uzdrawiacze, którzy organizowali na miejscu pokazy rzekomo cudownych leków[2], rezydowała w nim także wróżka, która organizowała seanse spirytystyczne[2]. Podczas I wojny światowej prowadzono wynajem pokoi na godziny na potrzeby uprawiania prostytucji[2]; sam hotel został zmniejszony, a część pomieszczeń wynajmowano[2]. Hotel zbankrutował (bądź został częściowo zamknięty[2]) w 1918 roku, a wyposażenie 29 pokoi hotelowych i 12 służbowych, przeznaczonych dla personelu oraz wyposażenie restauracji hotelowej[2] zostało sprzedane na licytacji[3]. Budynek przeszedł w posiadanie bytomskiego magistratu i był wykorzystywany jako siedziba różnych urzędów[3]. Na przełomie 1918 i 1919 roku umieszczono w nim centralę telefoniczną Grezschutzu[3]. Rankiem 18 sierpnia 1919 roku, podczas I powstania śląskiego, dziewięciu członków Polskiej Organizacji Wojskowej bezskutecznie próbowało zdobyć tęże centralę[3]. W 1919 roku ulokowano w tymże budynku również Urząd Stanu Cywilnego, który wcześniej znajdował się w bytomskim ratuszu[2]. Znajdowała się tu także Kasa Chorych[2], a także wybrane wydziały policji miejskiej[2]. Od 1922 roku w budynku wydawano karty cyrkulacyjne, które uprawniały do przekraczania granicy polsko-niemieckiej[2].
Około 1926 roku Skrochs Hotel został na nowo otwarty[4]. W latach 60. XX wieku w budynku mieścił się Hotel Budowniczych[5]. 27 października 1992 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego pod nr. A/1504/92[1], 2 kwietnia 2020 nadano nowy numer rejestru województwa śląskiego, tj. A/618/2020[1]. Współcześnie budynek jest wykorzystywany jako obiekt biurowy[1], mieszczą się w nim m.in. siedziba firmy ochroniarskiej[6], czy firma telekomunikacyjna[7].
Architektura
Trzypiętrowa kamienica[3] w stylu historyzmu[1], z bogatą dekoracją fasady[2][3]. Umieszczono na niej tablicę pamiątkową poświęconą próbie zdobycia centrali Grezschutzu[3].
Galeria
Inskrypcja pamiątkowa na fasadzie (2011)
Okno z tympanonem (2010)
Fasada widziana z ul. Wałowej (2020)
Widok od północy (2024)
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach, Rejestr zabytków nieruchomych [online], 2020, s. 99 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-08].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Hotel Skrocha przy ulicy Józefczaka. Urząd Miasta Bytom, 2013-12-10. [dostęp 2020-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)].
- ↑ a b c d e f g h i Anna Śmiałek, Maciej Droń, Tomasz Śmiałek: Spacerem po Bytomiu: Przewodnik dla poszukujących…. Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2013, s. 71. ISBN 978-83-62234-64-6.
- ↑ Aus der baulichen Entwicklung Beuthens. „Oberschlesien im Bild”. 9, s. 6, 1926-02-26. (niem.).
- ↑ Angel Zuazo Lopez: Wspomnienia absolwenta Angela Zuazo Lópeza. [w:] Strona Absolwentów Energetyka i Elektronika w Bytomiu [on-line]. 2013-04-02. [dostęp 2020-11-02].
- ↑ Monitoring elektroniczny. Biuro Ochrony Mienia "Tezet". [dostęp 2020-11-02].
- ↑ Stanowisko konsultacyjne…. Microchip, 2018-06-27. [dostęp 2020-11-02].