Ten artykuł dotyczy 41 Pułku Piechoty (szczecińskiego). Zobacz też: 41 Pułk Piechoty – inne pułki piechoty z numerem 41.

41 Pułk Piechoty

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1958
Tradycje
Kontynuacja	41 pz 29 BZ
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Zygmunt Bobrowski
Organizacja
Numer	JW 2485[1][2]
Dyslokacja	Szczecin[3]
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	12 Dywizja Piechoty

41 Pułk Piechoty – pułk piechoty ludowego Wojska Polskiego.

Sformowany w 1945 na podstawie rozkazu Naczelnego Dowódcy WP 058/Org. w ramach 12 Dywizji Piechoty.

28 marca 1945 w Poznaniu rozpoczęto formowanie sztabu pułku^[4]. Część oficerów przybyła z dowódcą dywizji, część z rezerwowego batalionu oficerskiego i polskich szkół oficerskich. 2 kwietnia przybył z 6 batalionu zapasowego transport żołnierzy – 31 podoficerów i 268 szeregowych^[4]. Pozostali żołnierze rekrutowali się przede wszystkim z Rejonowej Komendy Uzupełnień w Poznaniu. Uzupełnianie stanów osobowego zakończono w połowie maja. Do 21 maja skompletowano także uzbrojenie i wyposażenie. Przystąpiono do 10 – godzinnego szkolenia bojowego^[5].

Wykonując rozkaz Naczelnego Dowódcy WP skierowujący 2 Armię Wojska Polskiego do ochrony granicy zachodniej, 12 Dywizja Piechoty, a wraz z nią 41 pułk piechoty została przedyslokowana na ziemię szczecińską.

22 maja pułk wyruszył z Poznania na północ, by zająć swój rejon odpowiedzialności za odcinek granicy na południe od Kamienia Pomorskiego^[6]. Sztab pułku stacjonował wówczas w Goleniowie. Na początku czerwca, w czasie wykonywania zadań patrolowych w pasie granicznym, zginęło dwóch żołnierzy. W październiku 1945 dwa bataliony 41 pułku wspólnie ze szwadronem 2 pułku ułanów obsadziły nowy odcinek granicy na zachód od Szczecina.

W lipcu 1945 pułk zorganizował Powiatowy Punkt Rozdzielczy w Gryfinie dla potrzeb osadnictwa wojskowego. W końcu listopada pułk zakończył pełnienie służby granicznej i po zlikwidowaniu swoich placówek przeniósł się do Szczecina na ul. Łukasińskiego^[7]. Wzorem 1945 żołnierze pułku włączyli się do wiosennych prac rolnych. W 1946 41 pułk zaorał osadnikom wojskowym 476 ha i zasiał 332 ha ziemi.

Rozkazem Naczelnego Dowódcy z 5 czerwca 1946 w ramach wspierania Bloku Demokratycznego przed zbliżającym się referendum ludowym, pułk został przetransportowany do Olsztyna. Brygady propagandowe pomagały miejscowym aktywistom stronnictw prokomunistycznych w organizacji wieców zebrań, kolportażu ulotek i broszur. Obejmował swym działaniem powiaty: ostródzki, suski, nidzicki i lidzbarski. W trakcie pracy żołnierze zetknęli się z oddziałami partyzanckimi. W dwóch sytuacjach doszło do walki. Zginął jeden podoficer, a czterech żołnierzy zostało rannych. W związku ze zbliżającymi się wyborami do Sejmu Ustawodawczego już w grudniu 1946 grupy propagandowe pułku ruszyły w teren. Pułkowi przypadł teren powiatów myśliborskiego i pyrzyckiego.

Po śmierci gen. Świerczewskiego zaistniała polityczna wola siłowego i bardziej stanowczego rozwiązania problemu narodowościowego w Bieszczadach. Każda dywizja piechoty zobowiązana była sformować „kombinowany pułk piechoty”. 41 pułk wydzielił ze swojego składu batalion piechoty do 12 kombinowanego pp. 19 kwietnia 1947 żołnierze pułku wyjechali ze Szczecina w rejon koncentracji Grupy Operacyjnej „Wisła”. W dniach 22 kwietnia do 26 lipca 12 pułk walczył przeciwko sotniom Łasiwki Hromenki Jara oraz Rena.

W 1958 pułk przeformowano na jednostkę zmechanizowaną i zmieniono nazwę na 41 pułk zmechanizowany

 Osobny artykuł: 41 Pułk Zmechanizowany.

Dowódcy pułku

• ppłk Zygmunt Bobrowski – od maja 1945 – do czerwca 1945
• płk Włodzimierz Lipski /oficer radziecki/^[8] – od czerwca 1945 – do stycznia 1946
• ppłk Jan Wyderkowski – od stycznia 1946
• p.o. mjr Józef Dobrzański
• mjr/ppłk Henryk Bąkowski – od lutego 1947 – do stycznia 1948
• mjr Hieronim Szewczyk – był dowódcą w 1952

Oficerowie pułku

• Zdzisław Głuszczyk
• Józef Roman

41 pułk piechoty (1945–1958) → 41 pułk zmechanizowany (1958–1995) → 29 Brygada Zmechanizowana (1995–1998)

• Dariusz Faszcza: Z Dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
• Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek : materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. : praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X. Brak numerów stron w książce
• Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń, Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• „Encyklopedia Szczecina”, t. II.
• „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 2 z 1966 r., s. 13, 20.
• „Polska Zbrojna”, 3-5 grudnia 1993 r., s. 4.
• „Żołnierska Rzecz”, nr 17 z 1995 r., s. 8.