Zongchi (chiń. 總持; ur. VI wiek) – pierwsza kobieta związana ze szkołą chan. Znana także jako Dharani.

Urodziła się około 550 roku. Była siostrą króla chińskiego, czasem uważana jest za córkę cesarza Wu z dynastii Liang^[1].

Nie wiadomo jak została uczennicą Bodhidharmy, ale raczej na pewno była jego uczennicą, gdy rozpoczął nauczanie w klasztorze Shaolin. Z pewnością Bodhidharma wiedział o uwagach dotyczących wspólnej praktyki mnichów i mniszek, a jednak była jednym z jego czterech uczniów całkowicie na równych prawach z mężczyznami. Prawdopodobnie wiara Bodhidharmy w jego głębokie oświecenie pozwoliła mu na odrzucenie Ośmiu Specjalnych Praw regulujących praktykę kobiet w sandze.

Zongchi jest przykładem wczesnej pionierki zen, być może pomogło w tym jej arystokratyczne pochodzenie, jednak wiadomo, że arystokratki były bardziej ograniczone zwyczajami i regułami od zwykłych kobiet.

Wszystkie wczesne przekazy chan, które wspominają o Zongchi, traktują ją jako pełnego spadkobiercę Dharmy Bodhidharmy. Dopiero później rozpoczyna się proces jej degradacji do trzeciej lub czwartej pozycji wśród jego uczniów^[2]. Chociaż oficjalnie traktuje się Huikego jako jego spadkobiercę, to Dōgen w swoim Shōbōgenzō w rozdziale „Katto” ewidentnie uważa ją za kompletnie oświeconą, równą Huikemu i innych uczniom mniszkę. Wiadomo także, że potrafiła recytować z pamięci całą Sutrę Lotosu.

Zachował się tylko jeden dialog Zongchi z Bodhidharmą. Doszło do niego w dziewiątym roku pobytu Bodhidharmy w Chinach, gdy zapytał swoich uczniów o wyrażenie urzeczywistnienia praktyki. Zongchi odpowiedziała: „Moje obecne zrozumienie jest jak radość z zobaczenia krainy buddy Akszobhii: jest odczuwana na pierwszy rzut oka, ale nie na drugi”. Bodhidharma zatwierdził jej odpowiedź mówiąc: „Masz moje ciało”. Zongchi wyraziła bezpośrednie doświadczenie, które nie może być powtórzone przez opis lub przekazane przez wyjaśnienia czy nauki.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w danym kraju.

• 28/1. Bodhidharma (zm. 543?)
  • 29/2. Sengfu
  • 29/2. Daoyu
  • 29/2. Zongchi (Dharani) (mniszka)
  • 29/2. Dazu Huike (487–594)
    • 30/3. Baoyue mistrz chan
    • 30/3. Sengna (bd)
    • 30/3. Xiang (bd) świecki
    • 30/3. Huiman
      • 31/4/1. Dōshō (628–670) wprowadził zen do Japonii (linia przekazu nie przetrwała)
    • 30/3. Huaxian świecki
    • 30/3. Jianzhi Sengcan (zm. 606)
      • 31/4/1. Vinītaruci (zm. 594) przeniósł nauki chan do Wietnamu; szkoła vinītaruci
      • 31/4. Dayi Daoxin (579–651)
        • 32/5. Huangmei Lang mistrz chan
        • 32/5. Jingzhou Faxian
        • 32/5. Shuzhou Fazang
        • 32/5. Fajing
        • 32/5. Niutou Farong (594–657) szkoła niutouzong
        • 32/5/1. Pŏmnang Korea – wprowadzenie chanu (kor. sŏn)
        • 32/5. Daman Hongren (601–674)
          • 33/6. Yuquan Shenxiu (606–706)(także Datong) szkoła północna stopniowego oświecenia.
          • 33/6. Zizhou Zhixian (609–702)
            • 34/7. Zizhou Chuji (669–736)
              • 35/8. Jingzhong Wuxiang (684–762) koreański mistrz chan Kim Musang działający w Chinach. Szkoła jingzhong
                • 36/9. Baotang Wuzhu (714–774) szkoła baotang
          • 33/6. Songyue Hui’an^[3] (580–707) szkoła laomu an heshang
          • 33/6. Daoming (bd) (także Huiming)
          • 33/6. Dajian Huineng (638–713)

• Grace Schireson: Zen Women. Beyond Tea Ladies, Iron Maidens. and Macho Masters. Boston: Wisdom Publications, 2009, s. 298. ISBN 978-0-86171-475-9.