Zofia Bystrzycka
 Zofia Bystrzycka w latach 60. | |
| Data i miejsce urodzenia |
11 grudnia 1922 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 stycznia 2011 |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz Górczyński w Poznaniu |
| Zawód, zajęcie |
powieściopisarka, korespondentka wojenna |
| Odznaczenia | |
   
| |
Zofia Bystrzycka (ur. 11 grudnia 1922[1][2] w Przemyślu, zm. 4 stycznia 2011 w Poznaniu) – polska powieściopisarka, korespondentka wojenna.
Życiorys
Urodziła się w ważnej dla miasta rodzinie przemyskiej[3]. Dziadek Michał (1864–1957) był przemysłowcem, właścicielem tartaku. Jej rodzicami byli Tadeusz (1899–1940, inżynier architekt) i Helena, z domu Stankiewicz (członkini POW). Zarówno ojciec, jak i dziadek pełnili funkcję burmistrza Przemyśla. Miała dwie siostry i brata Przemysława (ur. 1923). Rodzina posiadała dwie kamienice w Przemyślu, pierwsza pod adresem Rynek 9 została nabyta dla Tadeusza jako prezent ślubny, druga przy ul. Serbańskiej 7 wybudowana przez Tadeusza i przylegająca do pierwszej, mieściła Książnicę Naukową (wydawnictwo i księgarnię), których był właścicielem.
12 kwietnia 1940 r., dwa dni po aresztowaniu ojca przez NKWD, została przesiedlona wraz z rodziną w głąb ZSRR do Kazachstanu. Od roku 1943 w 1 Armii Wojska Polskiego (batalion fizylierek). Była w tym czasie korespondentką wojenną. Następnie trafiła do Wyższej Szkoły Oficerów Polityczno-Wychowawczych w Moskwie. Wykształcenie uzupełniła w paryskiej Szkole Filmowej już jako żona Jerzego Putramenta, w czasie gdy był on ambasadorem PRL w Paryżu (1947–1950). Była członkiem PPR w latach 1944–1948 i członkiem PZPR od 1948 roku[4].
Po wojnie była związana z polską prasą kobiecą (przede wszystkim ze „Zwierciadłem”). Uprawiała początkowo dziennikarstwo i satyrę, około 1956 roku zajęła się prozą. Jej twórczość to głównie felietony (bliskie satyrze), powieści obyczajowo-psychologiczne (mające największe znaczenie), a także humoreski.
Członek Rady Krajowej PRON w 1983 roku[5].
W 1977 za powieść psychologiczną Kontuzja otrzymała nagrodę I stopnia od Ministerstwa Kultury i Sztuki. Ponadto była odznaczona Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem 30-lecia Polski Ludowej, Medalem „Za zasługi dla obronności kraju” i innymi odznaczeniami[4].
Została pochowana na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu[6].
Inne informacje
W kamienicy, która została w roku 1919 kupiona przez dziadka Zofii Bystrzyckiej i była do lat 50. XX w. własnością rodziny Bystrzyckich, znajduje się Muzeum Historii Miasta Przemyśla.
Publikacje[7]
- 1953 – Ładne kwiatki (felietony)
- 1955 – Inna młodość (opowiadania)
- 1956 – Zezem (felietony)
- 1957 – Samotność
- 1960 – Zamknięte oczy
- 1962 – Oni (opowiadania)
- 1969 – Gra bez asów
- 1971 – Kołtunka (opowiadania)
- 1973 – Trójwidzenie
- 1976 – Kontuzja (pamiętnik)
- 1977 – Serce w rozterce (wybór odpowiedzi na listy do „Zwierciadła”)
- 1979 – Opowiadania sentymentalne
- 1984 – Pełnia półistnienia
- 1989 – Sińce i makijaż
- 1993 – Karnawał w mateczniku (sylwa)
- 2001 – Karty w grze
Przypisy
- ↑ Jadwiga Czachowska: Słownik współczesnych pisarzy polskich. T. A-K. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 139.
- ↑ Literatura polska: przewodnik encyklopedyczny. Wyd. 1. T. A-M. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, s. 127. ISBN 83-01-05368-2.
- ↑ Rodzina Bystrzyckich. przemyskie.info. [dostęp 2014-10-12].
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 110–111. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Trybuna Robotnicza, nr 109 (12961), 10 maja 1983 roku, s. 6.
- ↑ Bystrzycka Zofia – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-04]
- ↑ Lista publikacji za biogramem podanym przez Hannę Kirchner w: Zofia Nałkowska, Dzienniki 1945-1954, Warszawa 2000.