Zanabazar (dinozaur)
| Zanabazar | |||
| Okres istnienia: mastrycht | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | celurozaury | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Zanabazar | ||
| Gatunki | |||
| |||
Zanabazar – rodzaj teropoda z rodziny troodontów (Troodontidae) żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Mongolii. Jego szczątki odnaleziono w datowanych na mastrycht osadach formacji Nemegt. Holotyp (IGM 100/1) obejmuje niemal kompletną czaszkę i fragmentaryczną żuchwę oraz sześć kręgów krzyżowych, jedenaście grzbietowych i kilka kości kończyn przednich[1]. Zanabazar junior został opisany w 1974 roku przez Rinczena Barsbołda pod nazwą Saurornithoides junior[2], jednak Mark Norell i współpracownicy (2009) zdecydowali się ukuć dla S. junior nową nazwę rodzajową ze względu na różnice morfologiczne pomiędzy holotypem a gatunkiem typowym rodzaju Saurornithoides, S. mongoliensis, a przez to niepewny monofiletyzm rodzaju. Zanabazar jest jednym z największych znanych przedstawicieli Troodontidae – jedynie Troodon formosus dorastał do zbliżonych rozmiarów[1] (osobniki żyjące na Alasce osiągały jednak prawdopodobnie dwukrotnie większe rozmiary niż troodony z Alberty i Montany i przypuszczalnie przerastały również zanabazara[3]). Czaszka holotypu zanabazara mierzy 272 mm długości i jest najdłuższą znaną czaszką należącą do troodonta – mimo to puszka objętość puszki mózgowej wynosi 28 cm3 i jest mniejsza niż u troodona, u którego wynosi 45–49 cm3. W formacji Nemegt odkryto również szczątki dwóch innych troodontów: tochizaura i borogowii. Ponieważ są one znane z tych fragmentów szkieletu, których nie odnaleziono u zanabazara, Norell i współpracownicy nie wykluczyli, że niektóre z tych taksonów mogą okazać się synonimiczne. Nazwa rodzajowa Zanabazar honoruje Dzanabadzara (1635–1723), pierwszego dżawdzandambę Mongolii[1].
Przypisy
- ↑ a b c Mark A. Norell, Peter J. Makovicky, Gabe S. Bever, Amy M. Balanoff, James M. Clark, Rinchen Barsbold, Timothy Rowe. A review of the Mongolian Cretaceous dinosaur Saurornithoides (Troodontidae, Theropoda). „American Museum Novitates”. 3654, s. 1–63, 2009. DOI: 10.1206/648.1. (ang.).
- ↑ Rinchen Barsbold. Saurornithoididae, a new family of small theropod dinosaurs from central Asia and North America. „Palaeontologia Polonica”. 30, s. 5–22, 1974. (ang.).
- ↑ Anthony R. Fiorillo. On the Occurrence of Exceptionally Large Teeth of Troodon (Dinosauria: Saurischia) from the Late Cretaceous of Northern Alaska. „Palaiaos”. 23 (5), s. 322–328, 2008. DOI: 10.2110/palo.2007.p07-036r. (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
