Zamek w Piotrowicach Świdnickich
 nr rej. zamek A/4490/289 z 11.05.1951, park A/4491/746/WŁ z 8.11.1980, folwark A/4492/1642/WŁ z 31.12.1998[1]
| |
 Zamek w Piotrowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Inwestor |
Jacob von Zedlitz |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy |
1568 |
| Ukończenie budowy |
1599 |
| Ważniejsze przebudowy |
1699, 1894, 1989–1990 |
Położenie na mapie gminy Jaworzyna Śląska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świdnickiego  | |
 50°56′15,53″N 16°27′26,59″E/50,937647 16,457386
| |
Zamek w Piotrowicach Świdnickich – zabytkowy zamek[2] wybudowany w latach 1590–1599, w Piotrowicach Świdnickich, wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Jaworzyna Śląska; na południowy wschód od Wzgórz Strzegomskich[3].
Historia
Renesansowy zamek wzniesiony w latach 1590–1599 przez Jacoba von Zedlitza na miejscu zamku na wodzie[3]. Podczas wojny trzydziestoletniej budynek został kompletnie splądrowany[3]. W latach 1698–1699 przeprowadzono niewielką przebudowę i remont[3]. W XIX w. zamek podupadł, dopiero w 1894 r. został wyremontowany, kiedy to gruntownie przebudowano górne piętro, a wieże zaopatrzono w kryte blachą szczyty[3].
W 1945 r. budynek został zdewastowany i w następnych latach popadał w ruinę[3]. W latach 1973–1976 przeprowadzono remont, ścian i stropów, a w latach 1989–1990 odnowiono elewacje i zabezpieczono więźbę dachową[3].
Architektura
Budynek jest murowany z kamienia i cegły, potynkowany, wzniesiony na rzucie kwadratu, podpiwniczony, dwukondygnacyjny i nakryty wysokim dachem dwuspadowym[4]. Na czterech flankach pałacu znajdują się cylindryczne trzypiętrowe baszty kryte iglicowymi hełmami[5]. Od frontu kamienny portal między dwoma pilastrami podtrzymującymi fryz heraldyczny z dwoma rzędami herbów rodów szlacheckich, po osiem każdy:
2. von Schweinichen
3. von Niebelschütz
4.2. von Hochberg
5. von Runge
6. von Seidlitz
8. von Uechtritz
1. von Schaffgotsch
3. von Liebenthal
4. von Reibnitz
5. von Tader
6. von Saltza (tarcza)
7. von Glaubitz
- górny rząd Jacoba von Zedlitza ojcowski - lewy (od lewej): 1. von Zedlitz, 2. von Schweinichen, 3. von Niebelschütz, 4. von Hochberg,
- górny rząd Jacoba von Zedlitza matczyny - prawy (od lewej): 5. von Runge, 6. von Seidlitz, 7. von Zedlitz, 8. von Uechtritz;
- dolny rząd Barbary Schaffgotsch ojcowski - lewy (od lewej): 1. von Schaffgotsch, 2. von Hochberg, 3. von Liebentau, 4. von Reibnitz,
- dolny rząd Barbary Schaffgotsch matczyny - prawy (od lewej): 5. von Tader, 6. von Saltza, 7. von Glaubitz, 8. von Loeben[6].
Portal zwieńczony był płyciną zawierającą cesarskiego orła trzymanego po bokach przed dwa gryfy[7]. Fryz oraz płycina zostały zdjęte i zaginęły[8]. Układ wnętrz jest trzytraktowy[4]. Wokół dworu zachowana fosa nad którą, przerzucono pięcioprzęsłowy most[4]. Obiekt jest częścią zespołu zamkowego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z XIX w. oraz folwark z XVIII-XIX w. a w nim: budynek mieszkalno-gospodarczy, spichrz, stodoła, obora.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 165. [dostęp 2015-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 295-298. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ a b c Damian Dąbrowski: Piotrowice Świdnickie. [w:] Pałace Śląska [on-line]. [dostęp 2017-03-21].
- ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska, t.20. Wrocław: I-Bis, 2005, s. 378. ISBN 83-85773-78-9.
- ↑ fotopolska.eu: Piotrowice Świdnickie. [dostęp 2023-03-27]. (pol.).
- ↑ Podobny portal i fryz z orłem i gryfami znajduje się na zamku Grodno
- ↑ polska-org.pl: Detale i wnętrza zamku. 2005-11-30. [dostęp 2023-03-27]. (pol.).
Bibliografia
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska, t. 20, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 378
- Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 45.
- Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa 2006, s. 682