Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Záhorie

Rzeka Morawa – mokradła
Rzeka Morawa na granicznym odcinku z Austrią (po lewej)
Rzeka Myjava
Wydmy

Záhorie (niem. Marchauen, węg. Erdőhát, cz. Záhoří), także Záhorský región cestovného ruchu (Zahorski region turystyczny) – kraina geograficzna region geograficzno-etnograficzny w południowo-zachodniej Słowacji, między Małymi Karpatami a rzeką Morawą. Bliskość granic z Austrią i Czechami spowodowała, że ukształtowanie terenu jest tu podobne do pagórkowatych rejonów Moraw, a wioski przypominają austriackie miasteczka winiarskie.

Záhorie jest jednym z 21 centrów turystycznych Słowacji. Położone jest w trzech rejonach administracyjnych:

Záhorie podzielone jest na 3 części: Górne, Średnie i Dolne (Horné Záhorie, Stredné Záhorie i Dolné Záhorie). Czasem zalicza się do tego rejonu tzw. Podhorie, na które składają się wsie – Lozorno, Jablonové, Pernek, Kuchyňa i Rohožník.

Część regionu jest niedostępna dla turystów – znajduje się tutaj obwód wojskowy Vojenský obvod Záhorie – utworzony w 1950 na ziemiach kupionych przez czechosłowackie ministerstwo obrony od hrabiego Pálffyego po I wojnie światowej.

Najważniejsze miasta regionu to Malacky i Stupava. Pozostałe ośrodki miejskie: Brezová pod Bradlom, Gbely, Holíč, Senica, Skalica i Šaštín-Stráže. W sumie mieszka w tym rejonie 170 tysięcy ludzi (znanych jako Záhoráci), którzy mówią charakterystycznym dialektem, zbliżonym do dialektu morawskiego.

Ochrona przyrody

Dla ochrony przyrody utworzono Obszar Krajobrazu Chronionego – Chránená krajinná oblasť Záhorie, który obejmuje 275,22 km². Szczególnie cenne są znajdujące się tam lasy oraz mokradła. Dwa inne obszary chronione – Chránená krajinná oblasť Malé Karpaty oraz Chránená krajinná oblasť Biele Karpaty – również częściowo leżą na terenie Záhoria.

Teren ten nie jest aż tak eksploatowany turystycznie, jak niektóre inne rejony Słowacji – turyści przyjeżdżają do Záhoria, aby zobaczyć porosłe łęgami brzegi rzeki Morawy oraz częściowo zarośnięte wydmy na południe od Šaštína. Popularnością cieszą się także niewielkie ośrodki miejskie i wioski, w których zostawiła swe ślady kultura austriacka i czeska.

Historia regionu

Nazwa regionu pochodzi od łacińskiej Processus transmontanus, która oznaczała obszar leżący za Małymi Karpatami – "za górami"[1].

W XI wieku w tych okolicach biegła granica pomiędzy Królestwem Węgier i państwem czeskim. Strzegli jej osadnicy bałkańscy, Połowcy (Plavci), a ślady ich pobytu zachowały się w nazwach kilku miejscowości (Plavecké Podhradie, Plavecký Mikuláš). W średniowieczu Węgrzy wybudowali zamki graniczne, które były miejscem walk w okresie wojen husyckich, tureckich i powstań antyhabsburskich.

W XIX wieku rejon Záhoria stał się jedną z kolebek tworzenia języka słowackiego – w 1843 we wiosce Hlboké spotkali się Ľudovít Štúr, Jozef Hurban i Michal Hodža w celu podłożenia podwalin pod skodyfikowanie współczesnego języka (literacki język słowacki wzorowany jest na dialekcie zachodniosłowackim, który występuje m.in. w tym rejonie). W 1849 w miejscowości Myjava założono pierwszą Słowacką Radę Narodową.

W 1939 Niemcy planowali przyłączyć spory fragment rejonu do III Rzeszy. Ostatecznie zrezygnowali z tego pomysłu, obsadzając go tymczasowo wojskiem, jako tzw. strefę bezpieczeństwa (Schutzzone).

Po II wojnie światowej rozwój części Záhoria został zahamowany poprzez bliskość granicy z Austrią, a od 1993 pojawiła się kolejna granica – z Czechami.

Architektoniczne atrakcje turystyczne rejonu Záhorie

Holíč – pałac księcia lotaryńskiego

Zobacz też

Przypisy