Wyspa Edwarda
 Dom szwajcarski | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Akwen | |
| Powierzchnia |
0,031[1] km² |
Położenie na mapie gminy Zaniemyśl  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu średzkiego  | |
 52°08′52″N 17°09′50″E/52,147778 17,163889
| |
Wyspa Edwarda – wyspa o powierzchni 3 ha na Jeziorze Raczyńskim położona w woj. wielkopolskim w powiecie średzkim w Zaniemyślu.
Charakterystyka
Nazwa wyspy pochodzi od hrabiego Edwarda Raczyńskiego, który w latach 1815–1845 był zarządcą gruntu na wyspie. Hrabia popełnił na tejże wyspie samobójstwo, strzelając sobie w głowę z armaty[2].
W latach 1817–1819 wybudował na niej modrzewiowy dom szwajcarski. Jest to budowla piętrowa, konstrukcji zrębowej, od wewnątrz ściany ceglane. Dachy kryte matami słomianymi, podtrzymywane przez słupy. Na ścianie domu tablica z 1971 upamiętniająca Mieczysława Orłowicza, często goszczącego w Zaniemyślu, którego imieniem nazwano pieszy szlak turystyczny z Zaniemyśla do Kórnika[1].
Florę wyspy stanowi ok. 60 dębów, z których 50 uznano za pomniki przyrody[3][4]. Wyspa odgrywała rolę ośrodka wypoczynkowego i atrakcji turystycznej, w sezonie letnim czynna była przeprawa promowa.
Zespół dworski na wyspie jest wpisany do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego: dom szwajcarski pod numerem 2503/A, zaś park pod numerem 2124/A[5].
Od marca 2011 właścicielem wyspy jest gmina Zaniemyśl[6]. W latach 2011–2016 wykonano remont infrastruktury. W 2016 zarządcą wyspy zostało Powiatowe Centrum Rozwoju w Środzie Wielkopolskiej. Od lipca 2016 wyspa została ponownie otwarta dla zwiedzających.
Przypisy
- ↑ a b Słownik krajoznawczy Wielkopolski. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 314. ISBN 83-01-10630-1.
- ↑ Hrabia, zostawszy sam na wyspie, ustawił na progu domku szwajcarskiego nabitą armatkę, ukląkł przed nią, przyłożył twarz do wylotu lufy i zapalił proch świecą przywiązaną do kija. Kula rozerwała prawie całą jego głowę, rozrzucając w dość dużym promieniu od armatki cząstki mózgu i czaszki. Witold Molik: Edward Raczyński. 1786-1845. Poznań: WBP, 1999, s. 234-235. ISBN 83-85811-63-4.
- ↑ Pomnik przyrody Dęby Raczyńskiego. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Pomnik przyrody Edward Raczyński. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 222. [dostęp 2011-05-25].
- ↑ Wyspa Edwarda własnością gminy. 24.03.2011. [dostęp 2011-08-14].