Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Wysoki Duże

Wysoki Duże
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Bogoria

Liczba ludności (2021)

139[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-210[3]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0788710[4]

Położenie na mapie gminy Bogoria
Mapa konturowa gminy Bogoria, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Ziemia50°39′44″N 21°17′42″E/50,662222 21,295000[1]

Wysoki Dużewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Bogoria[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Wysok Dużych zawarty w tabeli 1.

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[6]
Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miasta
Nazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektu
I. Gromada SZCZEGLICE
  1. Wysoki Duże

  1. Bugajówka — pole
  2. Dworskie — pole
  3. Góra — pole
  4. Kobiałki — pole, doły
  5. Ku Szczeglicom — pole
  6. Wyrwane Doły — pole, doły
  7. Zok — pole

Historia

Według Jana Długosza (Długosz, L.B., I, 318, 319, II, 332, 333) w XV wieku rozróżniano cztery wsie o nazwie Wysokie: prima, secunda, tertia i quarta alias Mała Wieś. W połowie XV wieku wieś Wysokie tertia[7] (Wielkie[8]), znajdowała się w parafii Szczeglice i liczyła 9 łanów kmiecych, karczmę oraz zagrodnika z rolą, z których płacono dziesięcinę archidiakonii sandomierskiej[7][8], w wysokości 10 grzywien[7]. Folwark rycerski dawał dziesięcinę plebanowi w Szczeglicach[7][8]. Właścicielami wsi byli Biszowski i Prandota herbu Nieczuja i Odrowąż oraz Jakub Jaguszewski herbu Habdank[8].

W 1578 roku miejscowość Wysokie major należała do parafii w Kiełczynie i była własnością Sebastyana Lipnickiego, który płacił wówczas podatek od 9 osadników, dwóch i pół łana, 6 zagrodników z rolą i 3 rzemieślników[7].

Miejscowość w XVI wieku nazywała się Wysokie Duże. W 1895 roku nosiła nazwę Wysoki Duże, zaś wcześniej Wysoczki Duże[7]. W rejestrze poborowym powiatu sandomierskiego z 1629 roku wymieniona jako Wysoki Wielkie. Właścicielem wsi był wówczas Jan Lipnicki[9].

Pod koniec XIX wieku wieś z folwarkiem należała do ówczesnego powiatu sandomierskiego, gminy Górki i parafii Szczeglice. W 1827 roku wieś i folwark liczyły 18 domów i 100 mieszkańców, zaś w 1895 roku 36 domów i 208 mieszkańców. Folwark Wysoki Wielkie liczył w 1880 roku 209 mórg, z czego 116 gruntów ornych i ogrodniczych, 11 łąk, 51 pastwisk, 20 lasu i 12 nieużytków. Stosowano płodozmian 9-polowy. Znajdowało się w nim 9 budynków drewnianych. W 1895 roku Wysoki Duże obejmowały 138 mórg ziemi dworskiej i 206 mórg ziemi włościańskiej[8].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 153586
  2. Wieś Wysoki Duże w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-20], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1561 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 55, 77-96.
  7. a b c d e f Wysoczki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 122.
  8. a b c d e Wysoki Duże, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 128.
  9. Zbigniew Anusik. Własność ziemska w powiecie sandomierskim w roku 1629. „Przegląd Nauk Historycznych 2012, R. XI, Nr.2”. s. 63. 

Bibliografia

  • Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.