Wybory prezydenckie w Serbii w 2017 roku
Wybory prezydenckie w Serbii w 2017 roku zostały przeprowadzone 2 kwietnia 2017[1]. Urzędujący prezydent Tomislav Nikolić z Serbskiej Partii Postępowej zrezygnował z ubiegania się o reelekcję.
Kandydaci
Komisja Wyborcza Republiki oficjalnie zatwierdziła jedenastu kandydatów. Numery porządkowe kandydatów zostały ustalone w losowaniu przeprowadzonym 17 marca 2017[2].
Oficjalni kandydaci: | |||||
---|---|---|---|---|---|
Nr | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Przynależność partyjna | O kandydacie | Dowód rejestracji |
1 | Saša Janković | bezpartyjny | Były serbski Rzecznik Praw Obywatelskich (2007–2017). | Złożono 17 134 ważnych podpisów do komisji wyborczej[3]. | |
2 | Vuk Jeremić | bezpartyjny | Były minister spraw zagranicznych (2007–2012) i były przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych (2012-2013). | Złożono 14 360 ważnych podpisów do komisji wyborczej[4]. | |
3 | Miroslav Parović | NSP | Prezydent Narodowego Ruchu Wolności. | Złożono 10 390 ważnych podpisów do komisji wyborczej[5]. | |
4 | Saša Radulović | DJB | Były minister gospodarki (2013–2014). | Złożono 10 579 ważnych podpisów do komisji wyborczej[6]. | |
5 | Luka Maksimović | bezpartyjny | Komik. Przywódca parodialnej partii politycznej Сарму проб'о ниси (СПН). | Złożono 12 270 ważnych podpisów do komisji wyborczej[7]. | |
6 | Aleksandar Vučić | SNS | Urzędujący premier Serbii (2014–), były minister informacji (1998–2000) i minister obrony (2012–2013). | Złożono 56 516 ważnych podpisów do komisji wyborczej[3]. | |
7 | Boško Obradović | Dveri | Deputowany do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii. | Złożono 11 212 ważnych podpisów do komisji wyborczej[8]. | |
8 | Vojislav Šešelj | SRS | Polityk, pisarz i prawnik. Wicepremier Serbii w latach 1998–2000. | Złożono 12, 70 ważnych podpisów do komisji wyborczej[9]. | |
9 | Aleksandar Popović | DSS | Były minister nauki i ochrony środowiska (2004–2007) i minister energetyki i górnictwa (2007–2008). | Złożono 10 504 ważnych podpisów do komisji wyborczej[10]. | |
10 | Milan Stamatović | bezpartyjny | Prezydent gminy Čajetina od 2004 roku. | Złożono 12 027 ważnych podpisów do komisji wyborczej[5]. | |
11 | Nenad Čanak | LSV | Deputowany do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii od 2007 roku. | Złożono 11 004 ważnych podpisów do komisji wyborczej[11]. |
Rezygnacje kandydatów
15 lutego 2017 media poinformowały, że prezydent Tomislav Nikolić postanowił ubiegać się o reelekcję pomimo braku nominacji ze strony SNS[12]. Jednak pięć dni później publicznie oświadczył, że rezygnuje ze startu w wyborach[13]. 11 marca Dušan Janjić (Aktywna Serbia) ogłosił zakończenie prowadzonej od maja 2016 kampanii wyborczej[14]. 12 marca 2017 niezależny kandydat Vladimir Rajčić ogłosił, że zakończył kampanię prezydencką, deklarując jednocześnie start w przyszłych wyborach[15]. Również w marcu ze startu w wyborach wycofali się niezależni kandydaci Danijela Sremac, Saša Mirković i Andrej Fajgelj.
Wyniki wyborów
Wybory prezydenckie zostały rozstrzygnięte w pierwszej turze. Zwycięstwo przy poparciu 55,08% głosów odniósł urzędujący premier Aleksandar Vučić (SNS). Frekwencja wyborcza wyniosła 54,34%[16][17].
Kandydat | Podmiot wystawiający | Głosy | % |
---|---|---|---|
Aleksandar Vučić | Serbska Partia Postępowa | 2 012 788 | 55,08 |
Saša Janković | bezpartyjny | 597 728 | 16,36 |
Luka Maksimović | bezpartyjny | 344 498 | 9,43 |
Vuk Jeremić | bezpartyjny | 206 676 | 5,66 |
Vojislav Šešelj | SRS | 163 802 | 4,48 |
Boško Obradović | Dveri | 83 523 | 2,29 |
Saša Radulović | DJB | 51 651 | 1,41 |
Milan Stamatović | bezpartyjny | 42 193 | 1,15 |
Nenad Čanak | LSV | 41 070 | 1,12 |
Aleksandar Popović | DSS | 38 167 | 1,04 |
Miroslav Parović | NSP | 11 540 | 0,32 |
Statystyki wyborcze
Liczba uprawnionych do głosowania | 6 724 949 |
Liczba głosujących | 3 654 014 |
Frekwencja wyborcza (%) | 54,34 |
głosów nieważnych | 60 378 |
% głosów nieważnych | 1,65 |
głosów ważnych | 3 593 636 |
% głosów ważnych | 98,35 |
Skargi wyborcze
W komunikacie wydanym 3 kwietnia Komisja Wyborcza Republiki (RIK) poinformowała, że wpłynęły do niej 42 skargi na przebieg wyborów.[18]. 4 kwietnia Komisja po rozpatrzeniu części skarg postanowiła anulować wyniki wyborów w dwóch lokalach wyborczych w miastach Bačka Palanka i Zrenjanin z powodu nadmiernej ilości kart wyborczych wyjętych z urn w stosunku do osób, które zagłosowały. Jednocześnie została podjęta decyzja o powtórzeniu głosowania w dniu 11 kwietnia 2017[19]. 5 kwietnia po weryfikacji wszystkich skarg RIK poinformowała, że wybory prezydenckie zostaną powtórzone w 8 lokalach wyborczych (Kraljevo, Pančevo, Vršac, Vrbas, Topoli, Zrenjanin, Bačka Palanka oraz dzielnicy belgradu Zvezdara). W tych miejscach łącznie uprawnionych do głosowania jest 9 851 wyborców[20]. 11 kwietnia RIK unieważniła wyniki wyborów w dwóch lokalach obejmujących miejscowości Trstenik i Leskovac oraz wyznaczyła na dzień 17 kwietnia datę ponownego głosowania[21].
Wynik wyborów spotkał się z niezadowoleniem dużej części społeczeństwa i wywoł protesty pod zarzutem sfałszowania wyborów[22].
Powtórzone głosowania
11 kwietnia 2017 wyborcy w ośmiu lokalach wyborczych w miejscowościach (Kraljevo, Pančevo, Vršac, Vrbas, Topoli, Zrenjanin, Bačka Palanka oraz dzielnicy belgradu Zvezdara) oddali swoje głosy w powtórzonych wyborach prezydenckich. W ich rezultacie najlepszy wynik 71,60% osiągnął Aleksandar Vučić[21].
Kandydat | Głosy | % |
---|---|---|
Aleksandar Vučić | 2 468 | 71,60 |
Saša Janković | 461 | 13,37 |
Luka Maksimović | 211 | 6,12 |
Vojislav Šešelj | 82 | 2,38 |
Vuk Jeremić | 55 | 1,60 |
Boško Obradović | 43 | 1,25 |
Saša Radulović | 27 | 0,78 |
Aleksandar Popović | 21 | 0,61 |
Milan Stamatović | 15 | 0,44 |
Nenad Čanak | 15 | 0,44 |
Miroslav Parović | 11 | 0,32 |
17 kwietnia 2017 wyborcy w dwóch lokalach wyborczych w miejscowościach Trstenik i Leskovac zagłosowali w powtórzonych wyborach prezydenckich. Największe poparcie 76,74% otrzymał o Aleksandar Vučić[16].
Kandydat | Głosy | % |
---|---|---|
Aleksandar Vučić | 792 | 76,74 |
Saša Janković | 135 | 13,08 |
Luka Maksimović | 45 | 4,36 |
Vuk Jeremić | 13 | 1,26 |
Vojislav Šešelj | 10 | 0,97 |
Nenad Čanak | 5 | 0,48 |
Boško Obradović | 5 | 0,48 |
Saša Radulović | 4 | 0,39 |
Aleksandar Popović | 4 | 0,39 |
Milan Stamatović | 2 | 0,19 |
Miroslav Parović | 1 | 0,10 |
Międzynarodowe misje obserwacyjne
- Misja złożona z członków Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, która monitorowała wybory prezydenckie w Serbii, stwierdziła, że przebieg wyborów był prawidłowy. W skontrolowanych lokalach wyborczych w okolicach Belgradu oraz w miastach Nowy Sad, Užice, Kragujevac, Kraljevo, Valjevo, Požarevac i Pančevo nie stwierdzono naruszenia ciszy wyborczej. Obserwatorzy potwierdzili, że wszyscy kandydaci na prezydenta byli w stanie prowadzić swoje kampanie swobodnie i bez większych ograniczeń. Komisja Wyborcza działa w sposób przejrzysty i efektywny. Zastrzeżenia członków misji wzbudził nierównomierny dostęp do mediów w czasie kampanii faworyzowany był kandydat koalicji rządzącej, choć prawo przewiduje równy dostęp do mediów. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyjmie sprawozdanie z obserwacji wyborów 30 maja 2017 w Pradze, na posiedzeniu Stałego Komitetu[23].
Przypisy
- ↑ Serbia to hold presidential elections on April 2. b92.net, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ Izborni listići: Janković 1, Jeremić 2, Beli 5, Vučić 6". b92.net, 17 marca 2017. [dostęp 2017-03-17]. (serb.).
- ↑ a b "Девета седница Републичке изборне комисије". rik.parlament.gov.rs, 5 marca 2017. [dostęp 2017-03-05]. (serb.).
- ↑ RIK proglasila kandidaturu Vuka Jeremića. b92.net, 10 marca 2017. [dostęp 2017-03-10]. (serb.).
- ↑ a b RIK proglasio kandidature Čanka, Stamatovića i Parovića. blic.rs, 13 marca 2017. [dostęp 2017-03-13]. (serb.).
- ↑ 16. sednica RIK-a.
- ↑ Potvrđena kandidatura Luke Maksimovića posle svađe na sednici RIK. U osporavanju njegovih potpisa prednjačio SRS. novosti.rs, 13 marca 2017. [dostęp 2017-03-13]. (serb.).
- ↑ RIK: Proglašena kandidatura Boška Obradovića. b92.net, 10 marca 2017. [dostęp 2017-03-10]. (serb.).
- ↑ RIK proglasio kandidaturu Vojislava Šešelja za predsednikaa. blic.rs, 7 marca 2017. [dostęp 2017-03-07]. (serb.).
- ↑ Proglašena kandidatura Aleksandra Popovića. blic.rs, 12 marca 2017. [dostęp 2017-03-12]. (serb.).
- ↑ RIK: Potvrđeni Stamatović, Parović i Čanak. rs.n1info.com, 13 marca 2017. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-16)]. (serb.).
- ↑ Nikolić odlučio da se kandiduje za predsednika. rs.n1info.com, 15 lutego 2017. [dostęp 2017-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)]. (serb.).
- ↑ OTKRIVAMO SVE DETALJE Nikolić se predao posle TIHIH SIGNALA IZ MOSKVE. blic.rs, 20 lutego 2017. [dostęp 2017-02-20]. (serb.).
- ↑ I Dušan Janjić najavljuje kandidaturu za predsednika Srbije. blic.rs, 19 maja 2016. [dostęp 2016-05-19]. (serb.).
- ↑ Rajčić odustao od kandidature za predsednika Srbije. blic.rs, 12 marca 2017. [dostęp 2017-03-12]. (serb.).
- ↑ a b 12. редовна конференција за новинаре Републичке изборне комисије. rik.parlament.gov.rs, 18 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-18]. (serb.).
- ↑ 44. седница Републичке изборне комисије. rik.parlament.gov.rs, 20 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-20]. (serb.).
- ↑ RIK: Predata 42 prigovora. b92.net, 3 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-03]. (serb.).
- ↑ RIK poništio izbore na dva biračka mesta. b92.net, 4 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-04]. (serb.).
- ↑ Na osam biračkih mesta ponovo glasa 9.851 birač. b92.net, 5 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-05]. (serb.).
- ↑ a b 11. редовна конференција за новинаре Републичке изборне комисије. rik.parlament.gov.rs, 11 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-11]. (serb.).
- ↑ Michał Kokot , W Serbii rośnie w siłę autorytaryzm. Unia Europejska tylko się temu przygląda [online], wyborcza.pl, 6 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-08] .
- ↑ Misija Saveta EU: Izbori mirni, birači slobodno odlučivali. b92.net, 3 kwietnia 2017. [dostęp 2017-04-03]. (serb.).