Wybory prezydenckie i parlamentarne w Urugwaju w 2009 roku – podwójne wybory, prezydenckie oraz do Zgromadzenia Powszechnego – parlamentu Urugwaju, przeprowadzone 25 października i 29 listopada 2009. Równolegle z I turą wyborów odbyło się także referendum, w którym wyborcy opowiedzieli się przeciw proponowanym zmianom.

W wyborach parlamentarnych większość miejsc w obu izbach zdobyła rządząca centrolewicowa koalicja Szeroki Front. W I turze wyborów prezydenckich zwyciężył jej kandydat, José Mujica, który uzyskał 48% głosów poparcia, przed kandydatem konserwatywnej Partii Narodowej, Luisem Alberto Lacalle, który zdobył 28,9% głosów. 29 listopada 2009, w II turze wyborów prezydenckich, Mujica pokonał Lacalle stosunkiem głosów 52,6% do 43,3%.

Scena polityczna Urugwaju przez dekady była zdominowana przez dwa powstałe w XIX wieku ugrupowania: liberalną Partię Colorado oraz konserwatywną Partię Narodową, które wymieniały się między sobą władzą. Dopiero po wyborach z października 2004 prezydentem kraju została wybrana po raz pierwszy osoba pochodząca spoza tych sił politycznych. Tabaré Vázquez z centrolewicowej koalicji Szeroki Front wygrał wówczas wybory już w pierwszej turze, zdobywając ponad 50% głosów poparcia. Prezydent w Urugwaju wybierany jest na 5-letnią kadencję, jeśli żaden z kandydatów nie uzyska ponad połowy głosów, organizowana jest druga tura głosowania. Udział w wyborach jest obowiązkowy^[1].

28 czerwca 2009 cztery główne partie: Szeroki Front (FA, Frente Amplio), Partia Narodowa (PN, Partido Nacional), Partia Colorado (PC, Partido Colorado) oraz Partia Niepodległościowa (PI, Partido Independiente) przeprowadziły ogólnokrajowe prawybory mające na celu wyłonienie ich kandydatów w wyborach prezydenckich. Udział w prawyborach, w przeciwieństwie do wyborów, nie był obowiązkowy. Spośród 2,6 mln zarejestrowanych wyborców, udział w nich wzięło 1,16 mln osób (44,8%). Najwięcej głosów oddano na kandydatów Partii Narodowej – 46,0% (491 862), następnie na kandydatów Szerokiego Frontu – 41,2% (441 043), a na trzecim miejscu na kandydatów Partii Colorado – 12,0% (128 523)^[2]. Rezultat prawyborów^[3]:

• Szeroki Front (FA): José Mujica – 52,1% głosów (229 443), Danilo Astori – 39,7% (174 644), Marcos Carámbula – 8,3% (36 425)
• Partia Narodowa (PN): Luis Alberto Lacalle – 57,1% (280 753), Jorge Larrañaga – 42,3% (210 498)
• Partia Colorado (PC): Pedro Bordaberry – 72,2% (92 726), José Amorín Batlle – 14,8% (19 000)
• Partia Niepodległościowa (PI): Pablo Mieres (zwycięzca)

W lipcu 2009 zwycięzcy prawyborów wskazali swoich kandydatów na stanowisko wiceprezydenta. José Mujica z FA i Luis Alberto Lacalle z PN wybrali swoich rywali z prawyborów, odpowiednio Danilo Astoriego i Jorge Larrañagę. Natomiast kandydatem PC został były piłkarz i trener Hugo de León^[1].

Sondaże na przestrzeni kilku miesięcy przed wyborami wskazywały na około 10-procentową przewagę koalicji Szerokiego Frontu nad Partią Narodową. Na trzecim miejscu plasowała się Partia Colorado.

Ośrodek badawczy	Data sondażu	José Mujica	Luis Alberto Lacalle	Pedro Bordaberry	Pablo Mieres	Niezdecydowani
Factum[4]	17–18 października 2009	46,0%	29,0%	13,0%	3,0%	9,0%
Cifra[5]	16–18 października 2009	49,0%	32,0%	14,0%	2,5%	2,5%
Grupo Radar[6]	10–18 października 2009	48,0%	31,3%	14,9%	3,4%	2,5%
Interconsult[7]	2–5 października 2009	44,0%	31,0%	12,0%	3,0%	10,0%
Factum[8]	październik 2009	44,0%	29,0%	11,0%	3,0%	13,0%
Cifra[9]	26–28 września 2009	45,0%	31,0%	12,0%	2,0%	10,0%
Equipos Mori[10]	18–24 września 2009	44,0%	30,0%	10,0%	2,0%	14,0%
Factum[11]	wrzesień 2009	44,0%	32,0%	11,0%	2,0%	11,0%
Grupo Radar[12]	12–20 września 2009	45,0%	32,0%	11,0%	3,0%	9,0%
Interconsult[13]	12–14 września 2009	45,0%	32,0%	11,0%	2,0%	10,0%
Cifra[14]	29 sierpnia-1 września 2009	45,0%	32,0%	10,0%	2,0%	11,0%
Factum[15]	22–30 sierpnia 2009	46,0%	34,0%	10,0%	2,0%	8,0%
Equipos Mori[16]	19–26 sierpnia 2009	45,0%	34,0%	9,0%	3,0%	9,0%
Interconsult[17]	15–17 sierpnia 2009	44,0%	35,0%	10,0%	2,0%	9,0%
Cifra[18]	25–29 lipca 2009	44,0%	36,0%	10,0%	2,0%	8,0%
Factum[19]	24–29 lipca 2009	45,0%	38,0%	9,0%	1,0%	6,0%
Equipos Mori[20]	23–30 lipca 2009	44,0%	34,0%	11,0%	1,0%	10,0%
Interconsult[21]	10–12 lipca 2009	42,0%	36,0%	10,0%	2,0%	10,0%

Sondaże przedwyborcze, przeprowadzane przed II turą wyborów prezydenckich w pierwszych trzech tygodniach listopada 2009, wskazywały na przewagę José Mujicy nad Luisem Alberto Lacalle rzędu od 6% do 10%.

Do udziału w wyborach uprawnionych było 2,6 mln obywateli. Głównym faworytem był kandydat rządzącego Szerokiego Frontu, José Mujica. W czasie kampanii wyborczej zapowiedział kontynuowanie polityki lewicowego rządu prezydenta Vázqueza, który doprowadził do zmniejszenia bezrobocia w kraju o połowę oraz poszerzył prawa mniejszości (m.in. zezwolił parom homoseksualnym na zawieranie związków cywilnych oraz adopcję dzieci). Jego główny konkurent z konserwatywnej Partii Narodowej, Luis Alberto Lacalle, zobowiązał się do zniesienia wprowadzonego przez prezydenta Vázqueza podatku dochodowego, zmniejszenia liczebności gabinetu oraz przeprowadzenia prywatyzacji przedsiębiorstw^[34][35].

I turę głosowania z 25 października 2009, z wynikiem 48%, wygrał Mujica. Ponieważ nie zdobył jednak większości co najmniej 50% głosów, 29 listopada 2009 zmierzył się w II turze wyborów z Luisem Alberto Lacalle, który zajął drugie miejsce, zdobywając 29,1% głosów^[36].

• Wyniki I tury wyborów prezydenckich

II turę głosowania z 29 listopada 2009, a tym samym całe wybory prezydenckie, wygrał kandydat Szerokiego Frontu, José Mujica, z wynikiem 52,6% głosów poparcia. Luis Alberto Lacalle z Partii Narodowej zajął drugie miejsce, zdobywając 43,3% głosów^[37][38].

• Wyniki II tury wyborów prezydenckich

25 października 2009, razem z wyborami, w Urugwaju odbyły się dwa referenda. Ich przedmiotem było:

• wyrażenie zgody na głosowanie pocztowe dla obywateli Urugwaju mieszkających poza granicami kraju.
• wyrażenie zgody na zniesienie prawa o amnestii, które uniemożliwia postawienie przed sądem wojskowym osób podejrzewanych o łamanie praw człowieka w czasie dyktatury wojskowej w latach 1973–1985^[2].

Żadna z proponowanych zmian nie uzyskała akceptacji wyborców (wymagana była większość co najmniej 50% głosów za). Za pierwszą z nich zagłosowało 36,93% wyborców, natomiast za drugą 47,36%^[36][40][41].

W wyborach parlamentarnych wybieranych było 99 deputowanych do Izby Reprezentantów oraz 30 członków Senatu. Minimalną większość mandatów w obu izbach zdobył rządzący Szeroki Front.