Wybory parlamentarne na Łotwie w 2011 roku
Wybory parlamentarne na Łotwie w 2011 roku (łot. 11.Saeimas vēlēšanas, dosł. Wybory do Sejmu XI kadencji) – przyspieszone wybory do parlamentu, które odbyły się 17 września w związku z wyrażeniem przez społeczeństwo zgody na rozwiązanie parlamentu w referendum w lipcu tr.
Historia
2 października 2010 odbyły się na Łotwie wybory do Sejmu X kadencji, które wygrała centroprawicowa koalicja "Jedność". W wyniku negocjacji koalicyjnych doszło do nawiązania rządowego sojuszu ze Związkiem Zielonych i Rolników (ZZS)[1], który umożliwił przedłużenie mandatu premiera Valdisa Dombrovskisa na kolejną kadencję. W ciągu kilku miesięcy trwania koalicji, która dysponuje w Sejmie większością 55 głosów, wielokrotnie dochodziło do wspólnego głosowania ZZS wraz z opozycyjnymi stronnictwami: koalicją partii oligarchów "O lepszą Łotwę" (PLL) i rosyjskim Centrum Zgody (SC)[2]. 26 maja 2011 Sejm głosami ZZS, SC i PLL nie wyraził zgody na przeszukanie przez Biuro Zapobiegania i Zwalczania Korupcji (KNAB) mieszkania biznesmena, a zarazem lidera PLL, Ainārsa Šlesersa[3]. Dwa dni później, reagując na głosowanie, prezydent Valdis Zatlers w orędziu do narodu powiadomił o skorzystaniu z uprawnienia przewidzianego art. 48 konstytucji i poddaniu pod głosowanie ludowe kwestii rozwiązania Sejmu[4]. Referendum zostało wyznaczone na 23 lipca. Wyborcy biorący udział w głosowaniu opowiedzieli się w 94,3% za zakończeniem pracy parlamentu[5]. Na podstawie wyniku głosowania Centralna Komisja Wyborcza wyznaczyła termin nowych wyborów na 17 września[6]. Wyborcy – uprawnieni do głosowania obywatele Łotwy powyżej 18 roku życia – głosowali w dowolnym obwodzie wyborczym na podstawie ważnego paszportu obywatelskiego. Wybory odbyły się między godziną 7 a 20. Głosowanie zostało przeprowadzone w kraju, a także zagranicą, gdzie utworzono 77 obwodów w 39 krajach. Zostało wybranych 100 posłów do parlamentu w pięciu okręgach: Rydze (30), Widzemii (27), Łatgalii i Semigalii (po 15) oraz Kurlandii (13). Głosy na mandaty przeliczy się metodą Sainte-Laguë.
Centralna Komisja Wyborcza od 29 lipca do 18 sierpnia rejestrowała listy kandydatów. Ostatecznie zarejestrowano, tak jak w poprzednich wyborach, 13 list[7]. Rejestracji dokonały ugrupowania parlamentarne: "Jedność", Centrum Zgody, Związek Zielonych i Rolników, Parta Reform Šlesersa LPP/LC oraz "Wszystko dla Łotwy!" – TB/LNNK. Kolejną listą jest utworzona w lipcu Partia Reform Zatlersa. Zarejestrowano także kandydatów O Prawa Człowieka w Zjednoczonej Łotwie (PCTVL), Łotewskiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej, Kontroli Ludowej, Ostatniej Partii, Związku Chrześcijańsko-Demokratycznego, O Republikę Prezydencką oraz Partii "Wolność. Wolność od Strachu, Nienawiści i Złości"[8].
Według wyników sondaży przedwyborczych największym poparciem na przełomie sierpnia i września cieszyło się Centrum Zgody i Partia Reform Zatlersa, na które chciałoby głosować odpowiednio 18,1–18,8% i 14,4–17,3%. Na dalszych pozycjach znaleźli się rządowi koalicjanci: "Jedność" i ZZS (odpowiednio poparcie: 9,4–10,4%; 8,5–8,6%) oraz nacjonaliści (6,3%–7,6%). Na Partię Reform Šlesersa LPP/LC chciało oddać głos między 1,3% a 2,0%, a na PCTVL Tatjany Ždanoki od 1,8% do 1,9% wyborców[9][10]. Najpopularniejszymi kandydatami na premierów pozostawali urzędujący szef rządu Valdis Dombrovskis (27%), Nils Ušakovs (19%) i Aivars Lembergs (15%)[11].
Ostatecznie na Centrum Zgody głosowało 259,9 tys. wyborców, co dało 28,36%, na ZRP – 190,8 tys. (20.82%), na "Jedność" – 172,6 tys. (18.83%), zaś na narodowców 127,2 tys. (13.88%). Ostatnim ugrupowaniem, które przekroczyło próg wyborczy było ZZS z 112,0 tys. (12.22%). Do Sejmu nie dostały się LPP/LC – 22,1 tys. (2.41%), PCTVL – 7,1 tys. (0.78%) oraz "Ostatnia Partia" – 4,5 tys. (0.49%). Pozostałe ugrupowania odnotowały poparcie poniżej 0,4%[12]. Frekwencja wyniosła 59,49%[13]. Mandaty rozdzielono w sposób następujący: SC – 31, ZRP – 22, "Jedność" – 20, nacjonaliści – 14, ZZS – 13[14]. Po wyborach przystąpiono do negocjacji nad utworzeniem nowej koalicji rządowej[15].
Przypisy
- ↑ Koalīciju veidos "Vienotība" un ZZS; risinās sarunas ar VL-TB/LNNK, tvnet.lv z 18 października 2010 (łot.)
- ↑ ZZS kopā SC balsojusi par Latvijas īpašumu izpārdošanu, tvnet.lv z 14 sierpnia 2011 (łot.)
- ↑ Dombrovskis koalīcijā prasīs ZZS skaidrot 'Šlesera kratīšanas' balsojumu, delfi.lv z 27 maja 2011 (łot.)
- ↑ Zatlers rosina atlaist Saeimu, tvnet.lv z 28 maja 2011 (łot.)
- ↑ 2011. gada 23. jūlija tautas nobalsošanas par 10.Saeimas atlaišanu. Rezultāti, cvk.lv [dostęp: 12 września 2011] (łot.)
- ↑ CVK oficiāli izsludina ārkārtas vēlēšanu datumu; sarakstus iesniegs līdz 18.augustam, delfi.lv z 26 lipca 2011 (łot.)
- ↑ 11.Saeimas vēlēšanās startēs 13 partijas, debitēs Zatlera un Virsmātes partija, zinas.nra.lv z 18 sierpnia 2011 (łot.)
- ↑ 2011.gada 17.septembra 11.Saeimas vēlēšanas. Deputātu kandidātu saraksti un statistika, cvk.lv [dostęp: 12 września 2011] (łot.)
- ↑ "Latvijas Fakti": reitingu līderi joprojām SC un ZRP, delfi.lv z 22 sierpnia 2011
- ↑ SKDS pētījums: augustā nedaudz krities SC un ZRP, bet pieaudzis - 'Vienotības' un ZZS reiting, delfi.lv z 8 września 2011 (łot.)
- ↑ 'GfK' reitingi: par SC gatavi balsot 20%, par 'Vienotību' – 10%, delfi.lv z 8 września 2011 (łot.)
- ↑ Provizoriskie rezultāti par kandidātu sarakstiem, velesanas2011.cvk.lv [dostęp: 25 września 2011] (łot.)
- ↑ 11. Saeimas vēlēšanas. Balsotāju aktivitāte, velesanas2011.cvk.lv [dostęp: 25 września 2011] (łot.)
- ↑ Saskaitītas visas balsis: pārliecinoša uzvara Saskaņas centram, diena.lv z 20 września 2011 (łot.)
- ↑ Svētdien sarunas notiks starp ZRP, Vienotību un VL-TB/LNNK , diena.lv z 18 września 2011 (łot.)