Wurcyt

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	wurtzyt
Skład chemiczny	ZnS – siarczek cynku
Twardość w skali Mohsa	3,5 –4
Przełam	nierówny
Łupliwość	dobra
Układ krystalograficzny	heksagonalny
Gęstość	4,09 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	brązowoczerwona, brązowoczarna, pomarańczowobrązowa, czarna
Rysa	jasnobrązowa
Połysk	tłusty
Multimedia w Wikimedia Commons

Wurcyt (wurtzyt) – minerał z gromady siarczków. Należy do grupy minerałów rzadkich – występuje znacznie rzadziej niż sfaleryt.

Nazwany na cześć francuskiego chemika Karola A. Wurtza (1817-1884).

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym o sześciokątnych zarysach lub tworzy pojedyncze piramidy heksagonalne. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, naciekowych, nerkowych. Obok sfalerytu stanowi odmianę poliformiczną siarczku cynku. Jest kruchy przeświecający. Często tworzy odmiany kolomorficzne. Zawiera domieszki żelaza, kadmu, manganu (erytrocynkit).

Jest produktem procesów hydrotermalnych, krystalizuje z gorących roztworów przepływających przez różne skały. Występuje w żyłach kruszcowych, w szczelinach tworzy szczotki krystaliczne. Współwystępuje z galeną, pirytem, markasytem.

Miejsca występowania:

• Boliwia,
• Stany Zjednoczone – (Arizona, Arkansas, Kolorado, Connecticut, Idaho, Iowa, Massachusetts, Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Ohio, Pensylwania, Utah, Wirginia, Wisconsin),
• Czechy,
• Grecja,
• Niemcy – (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Nadrenia Północna-Westfalia, Saksonia-Anhalt, Saksonia),
• także w: Argentynie, Australii, Austrii (Karyntia, Tyrol), w Chinach, Kanadzie, Irlandii, Japonii, Kirgistanie, Meksyku, Namibii, Maroku, Peru, Rumunii, Rosji, RPA, Wielkiej Brytanii, Zambii, na Słowacji, Słowenii, Węgrzech, we Francji i we Włoszech.

• W Polsce: wurcyt występuje na Dolnym Śląsku w Górach Kaczawskich (obok miejscowości Radzimowice), w Małopolsce (kopalnia Olkusz, Pomorzany) i na Górnym Śląsku (kopalnia Biały Szarlej).

• ważna ruda cynku,
• poszukiwany przez kolekcjonerów,
• do wyrobu drobnej galanterii, rzeźb, biżuterii.

• wurcyt na stronie Webmineral.com (ang.)
• wurcyt na stronie Mindat.org (ang.)