Wojciech Jacobson
Wojciech Jacobson (2010 r.) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
chemik, |
Miejsce zamieszkania | |
Narodowość | |
Alma Mater | |
Uczelnia |
Politechnika Szczecińska |
Wydział |
Wojciech Jacobson (ur. 8 października 1929 w Toruniu) – polski chemik, żeglarz; od 1949 – członek Jacht Klubu AZS w Szczecinie, uczestnik regat, szkoleń, rejsów oceanicznych, w tym historycznego rejsu na Vagabond II przez Przejście Północno-Zachodnie, od 1965 – kapitan jachtowy, członek honorowy Polskiego Związku Żeglarskiego (2004) oraz Akademickiego Związku Sportowego, członek Bractwa Wybrzeża i Rady Programowej Polskiej Fundacji Morskiej[1].
Życiorys
Urodził się w Toruniu. W dzieciństwie żeglował po Wiśle, wraz z ojcem i starszymi braćmi (najstarszy należał do Akademickiego Związku Morskiego RP[2]); mieli własny jacht mieczowy. Po ukończeniu szkoły w Poznaniu studiował chemię na Politechnice Szczecińskiej[3], która – w pierwszych latach po II wojnie światowej – była Szkołą Inżynierską. Stopień inżyniera uzyskał w roku 1952, wraz z drugim rocznikiem absolwentów niedawno utworzonego Wydziału Chemii SI (59 osób, m.in. żona Jerzego Szmida, twórcy i pierwszego dziekana tego Wydziału). Studia magisterskie podjął, gdy SI przekształcono w Politechnikę. Magisterium uzyskał w roku 1961[4], po czym rozpoczął pracę na macierzystym Wydziale, gdzie zajmował się chemią organiczną (do emerytury). Od 1949 roku należał do Jacht Klubu AZS w Szczecinie, w którym zdobywał kolejne stopnie żeglarskie. Stopień jachtowego kapitana żeglugi wielkiej uzyskał w roku 1965[2][3].
Początkowo żeglował na jeziorach i morskich wodach wewnętrznych. Pierwszy rejs oceaniczny odbył po skończeniu 40 roku życia. Wziął udział w wyprawach, które mają istotne miejsce w historii żeglarstwa, m.in. w wędrówkach żeglarskich Ludomira Mączki na Marii (w tym w pierwszym rejsie ze Szczecina do Callao w Peru, 1973–1974), w historycznym rejsie Vagabond II przez Przejście Północno-Zachodnie (wspólnie z Ludomirem Mączką i Januszem Kurbielem, 1985–1988)[a], przejściu przez Cieśninę Magellana (1993), opłynięciu przylądka Horn (2001). Przebył łącznie ponad 255 tys. mil morskich. Wielokrotnie otrzymywał wysokie odznaczenia żeglarskie[2][3].
Rejsy
Spośród wielu rejsów Wojciecha Jacobsona wyróżniane są[2][3][5]:
- 1973–1974 – rejs ze Szczecina do Callao w Peru z Ludomirem Mączką na „SY Maria” (z wypadami lądowymi m.in. na Wyżynę Gujańską i w Andy),
- 1976 – udział w The Cutty Sark Tall Ships' Races („Operacja Żagiel” z okazji 200-lecia Stanów Zjednoczonych): rejs do USA na s/y Polonez (kpt. Krzysztof Baranowski) i powrotny na SV Dar Pomorza (kpt. Kazimierz Jurkiewicz),
- 1980 – udział w akcji przeprowadzania przez I. Gieblewicza (Chicago) historycznego jachtu „Dal” ze Stanów Zjednoczonych, do Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku[6]
- 1982 – udział w The Cutty Sark Tall Ships’ Races na STS Pogoria (kpt. Andrzej Marczak), w tym w opracowaniu taktyki, która doprowadziła do zdobycia III miejsca w klasie wielkich żaglowców,
- 1983–1984 – żegluga z Ludomirem Mączką na „Marii” (wybrzeża Urugwaju, Brazylii i Gujany Francuskiej, rzeka Comté) i powrót do Hawru,
- 1985–1986 – rejs z Hawru do Vancouver na s/y Vagabond II z Ludomirem Mączką i córką, Magdą (przygotowania do pierwszego przebycia „Drogi Północnej” z zachodu na wschód),
- 1986–1988 – Rejs Vagabonda II przez Przejście Północno-Zachodnie z Vancouver do Brestu (z L. Mączką i J. Kurbielem)[7]
- 1988–1999 – rejsy na STS „Pogoria” i STS „Concordia”, m.in. przez Cieśninę Magellana (1993) oraz do wysp na Oceanie Indyjskim i Pacyfiku, w tym czterokrotnie do Wyspy Wielkanocnej (współpraca z kanadyjską Class Afloat) (szkoła pod żaglami West Island College, Montreal),
- 2001 – rejs West Island College na STS „Concordia” na trasie Wyspa Wielkanocna – Ushuaia – obejście przylądka Horn (zamknięcie pętli wokół obu Ameryk).
Publikacje (wybór)
Jest autorem wielu materiałów szkoleniowych i artykułów w fachowej prasie oraz autorem lub współautorem wydawnictw książkowych[5]:
- „Marią do Peru”, 1976 (autor)[8],
- „Z Marią przez życie i oceany”, 2000 (autor: Jan W. Zamorski; W. Jacobson – korekta merytoryczna, komentarze i uzupełnienia)[9],
- „Mam na imię Ludomir” (współautor, z Maciejem Krzeptowskim, 2008[10].
- „Od równika do bieguna, czyli Marią do Hawru… i dalej”, 2022 (autor; Szczecin, Estimark; ISBN: 978-83-965800-0-9)
- Rejs Roku – Srebrny Sekstant (1985, 1988 – wraz z Ludomirem Mączką i Januszem Kurbielem)[5],
- 1989 – nagroda Grotmaszta Bractwa Kaphornowców[5]
- 1998 – Derek Zavitz Memorial Award (nagroda przyznawana przez kanadyjskich studentów osobom, których postawa uznana została za godną naśladowania)[5]
- 1999 – tytuł Honorary First Mate z okazji zakończenia współpracy z Class Afloat
- 2008 – członkostwo rady programowej Polskiej Fundacji Morskiej
- 2009 – Conrady – Indywidualności Morskie 2009,
- 2010 – „Nagroda Chwały Mórz”, czyli „Topora Bojowego” przyznana przez Braci Wybrzeża,
- 2011 – tytuł „Ambasador Szczecina”[11][12]
- tablica w Alei Żeglarzy w Nowym Warpnie[13]
- 2000–2010 – miejsce w kapitule Kolosów[3][5]
- 2016 – Super Kolos za całokształt dokonań i wybitny wkład w rozwój polskiego żeglarstwa[14].
- członkostwo Bractwa Wybrzeża i członek honorowy Polskiego Związku Żeglarstwa i Akademickiego Związku Sportowego[5]
Uwagi
- ↑ Niemal równocześnie z Vagabond II trasę NWP pokonywał jacht amerykański Belvedere, dowodzony przez Svena Johanssona (długość jachtu: 18 m, rozpoczęcie rejsu: 1983, zakończenie: 1988). Według publikacji R. K. Headlanda z roku 2012, zamieszczonej na stronie Sailing World (A Bonnier Corporation Company, data dostępu: 2012) Belvedere zakończył przejście jako pierwszy. We wcześniejszych publikacjach wskazywano pierwszeństwo Vagabond II.
Przypisy
- ↑ Wojciech Jacobson, opr. Kazimierz Robak: Od równika do bieguna, czyli "Marią" do Hawru... i dalej. Wyd. I. Szczecin: Estimark, 2022, s. ss 428. ISBN 978-83-965800-0-9.
- ↑ a b c d e opr. Kazimierz Robak: Wojciech Jacobson. [w:] Kto jest kim [on-line]. periplus.pl. [dostęp 2020-09-04]. (pol.). Również: Robak, Kazimierz. Żeglarskie 'kto jest kim': Wojciech Jacobson. Warszawa : Dobry Noe Press, 2022. ISBN 978-83-956638-1-9 (wyd. I); ISBN 978-83-956638-2-6 (wyd. II).
- ↑ a b c d e f Kinga Rzucidło: Wojciech Jacobson. [w:] Z historii polskiego jachtingu [on-line]. www.tawernaskipperow.pl. [dostęp 2013-02-23]. (pol.).
- ↑ Absolwenci Wydziału według lat ukończenia studiów. W: 60 lat Wydziału 1947-2007. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane PS, 2007. ISBN 978-83-751804-0-4.
- ↑ a b c d e f g oprac. pt: Pan kapitan. www.kolosy.pl, 2012-02-04. [dostęp 2016-12-28]. (pol.).
- ↑ Wywiad Zenona Szostaka z Wojciechem Jacobsonem: Powrót s/y „DAL”. [w:] Zeszyty Żeglarskie [on-line]. periplus.pl, 2005-08-23. [dostęp 2020-09-04]. (pol.).
- ↑ Wojciech Jacobson: Rejs jachtu Vagabond II przez Przejście Północno-Zachodnie (1984-1988). [w:] Kto jest kim: Wojciech Jacobson, Periplus.pl [on-line]. periplus.pl. [dostęp 2020-09-04]. (pol.).
- ↑ Wojciech Jacobson: Marią do Peru. periplus.pl. [dostęp 2020-09-04]. (pol.).
- ↑ Jan W. Zamorski: „Z Marią przez życie i oceany”. Opowieści kapitana Ludomira Mączki. Toronto: White-Red Anchor Publishing, 2010.
- ↑ Jerzy Knabe: Maciej Krzeptowski i Wojciech Jacobson: Mam na imię Ludomir. [w:] Recenzja [on-line]. www.pogoria.org, 26 czerwca 2008. [dostęp 2013-02-23]. (pol.).
- ↑ Wiesław Seidler, Piotr Tomza: Wojciech Jacobson – Ambasador Szczecina. [w:] Sailbook.pl – serwis informacyjno-społecznościowy dla żeglarzy i nie tylko [on-line]. sailbook.pl, 2011-06-21. [dostęp 2016-12-28]. (pol.).
- ↑ Kpt.ż.w. Wojciech Jacobson. [w:] Sylwetki Ambasadorów Szczecina [on-line]. www.szczecin.eu. [dostęp 2013-02-23]. (pol.).
- ↑ Janusz Charkiewicz: Wojciech Jacobson w Alei Żeglarzy w Nowym Warpnie. zozz.com.pl; Zachodniopomorski Okręgowy Związek Żeglarski. [dostęp 2018-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-27)]. (pol.).
- ↑ red. Janusz Janowski, Piotr Tomza: Super Kolos dla kpt. Wojciecha Jacobsona. kolosy.pl, 17 lutego 2016. [dostęp 2016-03-14].
Linki zewnętrzne
- Kto jest kim: Wojciech Jacobson; Periplus.pl, 12 maja 2022
- Robak, Kazimierz. Żeglarskie 'kto jest kim': Wojciech Jacobson. Warszawa : Dobry Noe Press, 2022. ISBN 978-83-956638-1-9 (wyd. I); ISBN 978-83-956638-2-6 (wyd. II).
- Jacobson, Wojciech. Od równika do bieguna, czyli „Marią” do Hawru… i dalej. Szczecin : Estimark, 2022; ISBN 978-83-965800-0-9