Witold Rowicki
Witold Rowicki (1983) | |
Data i miejsce urodzenia |
26 lutego 1914 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 października 1989 |
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
|
Witold Rowicki, właśc. Witold Kałka (ur. 26 lutego 1914 w Taganrogu, zm. 1 października 1989 w Warszawie) – polski dyrygent, pedagog, organizator życia muzycznego, propagator muzyki.
Życiorys
Urodził się w Taganrogu w Rosji, w polskiej rodzinie Jana i Nadziei Kałków. W 1923 r. wraz z rodziną repatriował z ZSRR do Polski. Uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum początkowo w Żywcu, następnie w Nowym Sączu. Od 1931 r. studiował w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie w klasie skrzypiec u Artura Malawskiego, teorii muzyki uczył się u dyrektora Michała Piotrowskiego i Bolesława Wallek-Walewskiego.
Witold Rowicki był w grupie trzech najzdolniejszych studentów, którzy otrzymali stypendium państwowe (75 zł miesięcznie). Studenci wykonywali koncerty dla Polskiego Radia w Krakowie. Jako dyrygent zadebiutował w roku 1933. Zorganizował Orkiestrę Związku Młodzieży Przemysłowej i Rękodzielniczej. Studia ukończył w roku 1938. Po dyplomie otrzymał stanowisko profesora gry na skrzypcach w macierzystej uczelni. Okres okupacji niemieckiej spędził w Krakowie, gdzie odbył studia kompozytorskie i muzykologiczne u prof. Zdzisława Jachimeckiego.
Po II wojnie światowej organizował i był kierownikiem artystycznym oraz I dyrygentem Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, po powrocie Grzegorza Fitelberga do kraju został jego zastępcą.
Od 1950 r. został dyrektorem artystycznym Orkiestry Filharmonii w Warszawie (obecnie Filharmonii Narodowej), z którą odbył liczne tournées zagraniczne. Prowadził wielokrotnie (do roku 1970) koncerty finałowe na Konkursach Pianistycznych im. Fryderyka Chopina[1].
W latach 1952–1954 prowadził klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W roku 1966 otrzymał nagrodę państwową I stopnia. W roku 1984 na Jubileuszowym Koncercie z okazji 70-lecia urodzin dyrygował orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie, która wykonała między innymi IX Symfonię Ludwiga van Beethovena z Odą do Radości.W latach 1983–1985 był dyrektorem artystycznym Bamberger Symphoniker.
Ze swoimi orkiestrami nagrał ponad 100 płyt. Przykładowe nagrania z Orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie pod dyrekcją Witolda Rowickiego:
- Muza SX 1861 – Artur Rubinstein – Fryderyk Chopin Koncert fortepianowy f-moll,
- Muza SXL 0101 – Felix Mendelssohn-Bartholdy Sen Nocy Letniej i Maurice Ravel Boléro,
- Muza SX 0253 – Stanisław Moniuszko Straszny Dwór wybrane arie,
- Muza SX 1367 – Nikołaj Rimski-Korsakow Szeherezada.
Witold Rowicki skomponował też melodię do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Maszeruje pluton”.
Od 1971 był członkiem Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie[2].
Od 1939 był mężem Joanny z Nowaków.
Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 2-2-9)[3].
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie: 22 lipca 1959, 14 września 1977)[4]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1974)[4]
- Order Sztandaru Pracy II klasy (15 czerwca 1950)[5]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (16 lipca 1954)[6]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 listopada 1947)[7]
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (22 lipca 1977)[4]
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (10 stycznia 1967)[4]
Nagrody[4]
- 1950: Państwowa Nagroda Artystyczna II st. (zbiorowa)
- 1963: Nagroda Związku Kompozytorów Polskich
- 1963: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II st.
- 1966: Nagroda Państwowa I st.
- 1973: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I st.
- 1983: Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za twórczość i działalność artystyczną
- 1983: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I st. (po raz drugi)
Jego nagrania zdobywają nagrody także już po śmierci artysty. Patrz: Fryderyki 1999, Fryderyki 2000.
Upamiętnienie
- W styczniu 2005 ciągowi pieszemu w rejonie ulic Moniuszki i Świętokrzyskiej w Warszawie nadano nazwę pasaż Witolda Rowickiego[10]
- Na kamienicy przy ul. Chocimskiej 35 w Warszawie, w której w latach 1959–1989 mieszkał artysta, umieszczono tablicę pamiątkową.
- W roku 2014 nadano Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Żywcu imię Witolda Rowickiego.
- W roku 2016 odbył się w Żywcu I Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy „Witold Rowicki in Memoriam” przeznaczony dla uczniów szkół muzycznych I i II stopnia.
- Ulice w Tarnowskich Górach oraz we wsi Budy Grzybek zostały nazwane imieniem Witolda Rowickiego.
Przypisy
- ↑ Jerzy Waldorf - „Diabły i Anioły”
- ↑ "Biuletyn Zamek", nr 17a, 19 czerwca 1971, s. 5.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WITOLD ROWICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07] .
- ↑ a b c d e Witold Rowicki - Biogram [online], www.witoldrowicki.com [dostęp 2023-08-02] (pol.).
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 75, poz. 864 „za wybitne zasługi, położone w dziedzinie upowszechnienia muzyki polskiej”.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1565 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 877 „za wybitne zasługi na polu krzewienia kultury muzycznej” - wskazany jako Kałka-Rowicki Witold.
- ↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Uchwała Nr XLV/1115/2005 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie nadania nazwy ciągowi pieszemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 55 poz. 1357”, 11 marca 2005.
Linki zewnętrzne
- Biogram Witolda Rowickiego na stronie Teatru Wielkiego. teatrwielki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-10)].
- Oficjalna strona Witolda Rowickiego
- Życiorys w serwisie Culture.pl
- Informacja o uroczystości nadania Szkole Muzycznej w Żywcu imienia Witolda Rowickiego
- I Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy „Witold Rowicki in Memoriam”