William Morgan (biskup)
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1545 |
| Data i miejsce śmierci | |
| biskup Llandaff | |
| Okres sprawowania |
1595-1601 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Ordynacja | |
| Sakra biskupia | |
William Morgan (ur. 1545, zm. 10 września 1604 w St Asaph[1]) – walijski biskup anglikański, tłumacz i wydawca Biblii.
Życiorys
William Morgan urodził się najprawdopodobniej w 1545 roku w Caernarvonshire. Jego rodzicami byli John ap Morgan ap Llywelyn i Lowri, córka Williama ap John ap Madog[2]. W 1565 roku został studentem St John’s College na Uniwersytecie Cambridge. Był kolegą z roku Edmunda Prys, późniejszego wybitnego poety tworzącego w języku walijskim. W 1568 otrzymał bakalaureat[2] a w 1571 magisterium[2]. W 1578 uzyskał bakalaureat z teologii[2], a w 1583 doktorat z teologii[2]. Wcześniej, w 1568 został ordynowany na pastora[3]. Biskup był dwa razy żonaty, najpierw z Ellen Salesbury, potem z Catherine, córką George'a ap Richard ap John. Miał syna Evana, który też został duchownym. William Morgan zmarł w ubóstwie[1]
Dzieła
Dziełem życia Williama Morgana stała się edycja całej Biblii. Biskup zamierzał uzupełnić przekład Williama Salesbury'ego, który w 1567 roku opublikował walijski Nowy Testament wraz z oficjalnym anglikańskim modlitewnikiem (The Book of Common Prayer)[4]. Do pomocy duchowny zaprosił między innymi swojego dawnego kolegę z Cambridge, wspomnianego poetę Edmunda Prysa. Znaczenie edycji Morgana trudno przecenić. Przekład Williama Morgana pełni w Walii analogiczną rolę jak niemiecka Biblia Marcina Lutra[5], angielska (anglikańska) Biblia króla Jakuba (King James's Version)[6], czeska ewangelicka Biblia kralicka[7] lub polska katolicka Biblia Jakuba Wujka. Ukazanie się Biblii po walijsku zapobiegło dalszemu regresowi tego celtyckiego języka i umożliwiło jego przetrwanie przez dalsze cztery stulecia[1]. Przekład Morgana został zaaprobowany przez biskupa Richarda Parry'ego[3], który w 1620 roku opublikował, przy pomocy Johna Davisa[3] jego wydanie poprawione. Ta edycja stała się obowiązującą i była używana w liturgii i nauczaniu aż do XX wieku[3].
William Morgan jest wysoko ceniony w Walii. Posąg biskupa znajduje się w jednej z wnęk pomnika walijskich tłumaczy w Saint Asaph. W Cambridge istnieje tablica poświęcona jemu i Edmundowi Prysowi.
Przypisy
- ↑ a b c Death of Bishop Morgan, translator of the Bible into Welsh. bbc.co.uk. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e Morgan, William (1540?-1604). en.wikisource.org. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
- ↑ a b c d William Morgan, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-10-18] (ang.).
- ↑ Book of Common Prayer, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-10-18] (ang.).
- ↑ Marcin Luter wielki reformator Kosciola. polskieradio.p. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ King James Version. biblegateway.com. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
- ↑ Biblia Kralicka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-10-18].