Wilhelm Sabaudzki

Guillaume de Savoie

Książę-biskup
Kraj działania	Rodan-Alpy
Data urodzenia	nieznana
Data i miejsce śmierci	1239 Viterbo
Miejsce pochówku	Opactwo Hautecombe
Książę-biskup Liège
Okres sprawowania	1238–1239
Biskup Valence
Okres sprawowania	1224–1238
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	diecezja Liège
Sakra biskupia	1224
Multimedia w Wikimedia Commons

Wilhelm Sabaudzki fr. Guillaume de Savoie^[1] (zmarł w 1239 w Viterbo) – biskup z domu sabaudzkiego. Syn Tomasza I hrabiego Sabaudii i Małgorzaty z Genewy, został wybrany biskupem Valence w 1224 roku. Prowadził negocjacje w sprawie królewskich mariaży swoich siostrzenic i był doradcą Henryka III, władcy Anglii. Dzięki religijnej roli i relacjom rodzinnym, jego wpływy zostały zauważone od Londynu do Rzymu.

Ponieważ był co najmniej czwartym synem głowy arystokratycznego domu, ojciec szukał dla niego pozycji w Kościele, która wzmocni hrabstwo Sabaudii. Dlatego w 1220 roku skierował prośbę do Henryka III, króla Anglii, w wyniku której Wilhelm stał się odpowiedzialnym za beneficja St Michael’s on Wyre i Bingham. W tym samym roku został również wybrany dziekanem katedry w Vienne, a cztery lata później biskupem Valence^[2].

Jego obowiązki jako biskupa były związane z władzą kościelną i świecką, ale wybór ten zakwestionował Ademar z Peiteus, hrabia Valence. Z pomocą swojej rodziny, Wilhelm pokonał siły Ademara i wynegocjował korzystny traktat pokojowy w 1231 roku^[3].

W 1233 roku bracia Wilhelma, po śmierci ich ojca, rozpoczęli walkę o kontrolę nad różnymi częściami hrabstwa. W lipcu 1234 roku doszło do ich spotkania na zamku Chillon, a niektórzy z nich przyprowadzili znaczne siły zbrojne. Wilhelm odegrał kluczową rolę w utrzymaniu integralności hrabstwa pod rządami Amadeusza IV Sabaudzkiego, pozostali otrzymali znaczne części władztwa, jednak uznając jego zwierzchnictwo. Części te zostały tak wytyczone, aby zachęcić braci do rozszerzenia swojej władzy poza granice hrabstwa. Umowa, którą podpisali, wymagała aby wszyscy wystąpili zbrojnie przeciw temu z nich, który naruszy terytorium jednego z pozostałych braci, i ustanowili Wilhelma jako arbitra w jakichkolwiek sporach^[4].

William Sabaudzki starał się, aby jego siostrzenica, Małgorzata Prowansalska, wyszła za mąż za Ludwika IX, króla Francji, w celu zyskania większego prestiżu i większych wpływów dla swej rodziny. Działania te zakończyły się pomyślnie, więc on i jego brat Tomasz towarzyszyli jej przy ślubie i koronacji, ale Wilhelm nie został zaproszony na dwór w Paryżu, lecz odesłany do domu przez Blankę Kastylijską z kilkoma prezentami^[5].

Następnie Wilhelm podjął zabiegi, aby młodsza siostra Małgorzaty, Eleonora, wyszła za mąż za Henryka III^[6]. Udało się mu się zrealizować ten plan i w 1236 roku udał się z nią do Anglii. Monarcha uczynił Wilhelma przewodniczącym rady doradców^[7]. W swych listach do papieża Grzegorza IX pisał o tym, jak bardzo potrzebuje Wilhelma w Anglii^[8]. Henryk następnie próbował doprowadzić do wyboru Wilhelma na biskupa Winchesteru, jednak kapituła przeciwstawiła się władcy^[9]. W 1237 roku Wilhelm starał się, w imieniu swojego brata Tomasza, hrabiego Flandrii, wpłynąć na Henryka, aby zwolnić wielu flamadzkich kupców i przywrócić sprawny handel między Anglią i Flandrią^[10]. W tym samym roku Wilhelm był również świadkiem podpisania traktatu między Anglią i Szkocją^[11].

Kiedy cesarz Fryderyk II, zebrał armię do inwazji na Włochy w 1238 roku, Henryk wybrał Wilhelma, aby towarzyszył jego stu rycerzom z Gaskonii, by przeprowadzić ich przez sabaudzkie przełęcze w Alpach. Połączył się z cesarską armią w Turynie, a następnie zgodził się wziąć udział w oblężeniu Brescii. Jego walory dowódcze zostały powszechnie zauważone. Filip Mousket zapisał, że poprowadził swoje wojska 23 sierpnia, aby odeprzeć siły nadchodzące z Piacenzy na pomoc Brescii^[12]. On i jego żołnierze wzięli 90 rycerzy i 300 piechurów do niewoli, podczas gdy wróg pojmał jedynie 5 jeńców^[13].

W 1238 roku William zapewnił sobie wybór na księcia-biskupa Liège. Zmarł w następnym roku, we Włoszech; mówiono, że został otruty^[14]).

• Eugene L. Cox: The Eagles of Savoy. Princeton: Princeton University Press, 1974. ISBN 0-691-05216-6. (ang.).
• Nancy Goldstone: Four Queens: The Provençal Sisters who ruled Europe. New York: Viking Penguin, 2007. ISBN 978-0-670-03843-5. (ang.).
• Alain Marchandisse. Guillaume de Savoie: Un «monstrum spirituale et belua multorum capitum» sur le trône de saint Lambert?. „Bulletin de la Société royale «Le Vieux-Liège»”. 13, s. 657–70, 681–700, 1997. (fr.). 
• R.M. Powicke: King Henry III and the Lord Edward. T. I. Oxford: 1947. (ang.).
• Maurice Powicke: The Thirteenth Century. 1962. (ang.).
• Charles William Previté-Orton: The Early History of the House of Savoy (1000–1233). Cambridge: Cambridge University Press, 1912. (ang.).