Wilga maskowa
| Oriolus chinensis[1] | |||||
| Linnaeus, 1766 | |||||
 Dorosły samiec | |||||
 Dorosła samica | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
wilga maskowa | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
Wilga maskowa[3], wilga chińska[4] (Oriolus chinensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny wilgowatych (Oriolidae), występujący we wschodniej i południowej Azji. Nie jest zagrożony.
Systematyka
Takson ten jest blisko spokrewniony z wilgą cienkodziobą (O. tenuirostris), niekiedy łączono je w jeden gatunek[5]. Obecnie wyróżnia się około 20 podgatunków O. chinensis[5][6][7], jednak niektórzy autorzy sugerują potrzebę podziału tego taksonu na kilka gatunków[3][5]. Poszczególne podgatunki zamieszkują[5][6][3]:
- wilga szafranowa (O. chinensis diffusus) – gniazduje w skrajnie południowo-wschodniej Rosji (Przyamurze), w Korei, we wschodniej połowie Chin (włącznie z wyspą Hajnan), na Tajwanie, w południowo-zachodniej Mjanmie i północnym Laosie; zimuje głównie w Indiach, Bangladeszu, Mjanmie, Tajlandii i południowych Indochinach.
- O. chinensis andamanensis – Andamany
- wilga wyspowa (O. chinensis macrourus) – Nikobary
- wilga cytrynowa (O. chinensis maculatus) – Półwysep Malajski, Sumatra, Jawa, Bali i Borneo
- O. chinensis mundus – Simeulue i Nias
- O. chinensis sipora – Sipura
- O. chinensis richmondi – Siberut, Północna i Południowa Pagai
- O. chinensis lamprochryseus – Masalembu
- O. chinensis insularis – Sapudi, Raas i Kangean
- wilga czarnogrzbieta (O. chinensis melanisticus) – Talaud
- O. chinensis sangirensis – Sangihe i Tabukan
- O. chinensis formosus – Siau, Tahulandang, Ruang, Biaro i Mayu (wyspy przy północno-wschodnim krańcu Celebesu)
- O. chinensis celebensis – Celebes i pobliskie wyspy
- wilga żółtoczelna (O. chinensis frontalis) – Banggai i Sula
- O. chinensis stresemanni – Peleng
- O. chinensis boneratensis – wyspy Morza Flores
- wilga pomarańczowa (O. chinensis broderipi) – Małe Wyspy Sundajskie
- wilga maskowa (O. chinensis chinensis) – Palawan, Luzon, Mindoro i sąsiednie wyspy (zachodnie i północne Filipiny)
- O. chinensis yamamurae – Visayas, Mindanao i Basilan (środkowe i południowe Filipiny)
- O. chinensis suluensis – Archipelag Sulu
Występowanie
Wilga maskowa występuje w Azji Wschodniej i prawie całej Azji Południowo-Wschodniej. Północna część populacji (podgatunek diffusus) migruje – zimuje w Azji Południowo-Wschodniej, Bangladeszu i Indiach, gdzie szczególnie często widywana jest w Ghatach Zachodnich. Niektóre osobniki odbywające lęgi na Półwyspie Indochińskim migrują na zimę do Singapuru, gdzie są nierozróżnialne od lokalnego podgatunku[8].
Środowiskiem naturalnym tego gatunku są nadmorskie lasy i namorzyny, ale przystosował się też do środowisk antropogenicznych takich jak obszary rolnicze, parki czy ogrody. Wilgi maskowe rzadko przebywają na ziemi. Żerują głównie w koronach drzew, jednak unikają zwartych kompleksów leśnych[8].
Cechy gatunku
Długość ciała około 27 centymetrów. Upierzenie samca jasnożółte, ponadto czarny pas dookoła głowy przebiegający w okolicach oczu, skrzydła czarno-żółte, różowy dziób, szare nogi i czerwone oczy. Upierzenie samicy podobne, ale bardziej matowe, płaszcz zielonkawożółty. Osobniki juwenilne mają białawy spód ciała z ciemnymi prążkami, szary dziób i jaśniejszy pas okalający głowę[8].
Lęgi
Gniazdo w kształcie filiżanki zawieszone jest na rozwidleniu na końcu cienkiej gałęzi, wysoko na drzewie. Wilgi maskowe budują je z kory, gałązek, traw i korzeni. Do tak przygotowanego gniazda samica składa 2–3 błękitnobiałe jaja z brązowymi kropkami. Okres inkubacji trwa około 2 tygodni[8].
Pożywienie
Wilgi maskowe żywią się jagodami, a w szczególności figami, ponadto dużymi owadami i małymi zwierzętami (również pisklętami)[8].
Status
IUCN uznaje wilgę maskową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2].
Przypisy
- ↑ Oriolus chinensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Oriolus chinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2020-3 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
- ↑ a b c P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Oriolinae Vigors, 1825 – wilgi (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-03].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 433, 1999.
- ↑ a b c d Black-naped Oriole (Oriolus chinensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)]. (ang.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Orioles, drongos, fantails. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-03]. (ang.).
- ↑ Wilga chińska (Oriolus chinensis). Avibase. [dostęp 2009-12-31]. (ang.).
- ↑ a b c d e Black-naped Oriole Oriolus chinensis. Sungei Buloh Wetlands Reserve. [dostęp 2016-05-02]. (ang.).
Bibliografia
- Pamela C. Rasmussen, John C. Anderton: Birds of South Asia. The Ripley Guide. Lynx Edicions, 2005.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).