Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Wikipedysta:Skrzeczk/Genetyka chomika syryjskiego

Umaszczenie chomika syryjskiego jest cechą dziedziczoną genetycznie. Pierwotne ubarwienie (typ dziki) było złotobrązowe, ale obecnie istnieje wiele odmian barwnych chomika syryjskiego, które są wynikiem krzyżówek pomiędzy osobnikami z różnymi wersjami allelicznymi genów odpowiedzialnych za barwę i właściwości sierści. Niektóre kombinacje genetyczne (krzyżówki) przejawiają różne anomalie, jak np.: brak oczu[1], słabą sierść[2] i inne.

Zwierzęta o pierwotnym umaszczeniu uważane są przez hodowców za najzdrowsze i najsilniejsze[2].

Chomiki syryjskie posiadają w komórkach ciała 22 pary chromosomów, 21 par autosomalnych i jedną allosomów[3].

Niektóre geny podstawowe

W poniższych tabelach przedstawiono niektóre geny powodujące zmiany w wyglądzie chomików syryjskich.

Geny odpowiadające za barwę.
Nazwa (w nawiasie tłumaczenie na język polski) Zmutowany allel[a] Opis Zdjęcie
black[4] (czarny) a[4] Mutacja ta powoduje jednolicie czarne wybarwienie włosa[4].
rust[1][4] (rdzawy) b[b][1][4] Podobnie, jak przy mutacji z genem p, ale nieco ciemniej[5][4]. Uszy mają barwę średnio brązową. Tęczówki jasnobrązowa, a źrenice ciemne, które, gdy jest jasne oświetlenie, świecą ciemnoczerwoną barwą. Oczy ciemnieją z wiekiem[4].
partial albinism[6] (częściowy albinizm) cd[6] (dominujący allel to C) Różowe oczy, białe furto i ciemne uszy[6].
dark grey[7] (ciemnoszary) dg[7] Ciemnoszary kolor[7]
cream[8] (kremowy) e[8] Kremowa barwa futra
lethal grey[7][9] (śmiertelny szary) Lg[7][9] Jest lekko zbliżony do żółtawego odcienia i jaśniejszy niż dark grey[7]. Homozygoty dominujące (LgLg) umierają tuż po urodzeniu[7][9].
brown[5][4] (brązowy) p[b][4] kolor jasny cynamonowo-pomarańczowy[1][4]. Tęczówka jasnobrązowa, a źrenica czerwona, podobnie, jak przy genie b ciemnieją z wiekiem. Uszy są jasnobrązowe[4].
ruby eyed[6] (rubinowooki) ru[6] Rubinowoczerwony kolor oczu, sierść niebieskopłowa[6].
Tortoiseshell (szylkret) To[10] Dziedziczenie sprężone z płcią. Homozygoty dominujące (ToTo (samice), To (samce)) mają pomarańczowożółtą barwę, heterozygoty (Toto (samice)) mają ubarwienie naturalne z plamami w tym kolorze (dominacja niezupełna), homozygoty recesywne (toto (samice), to (samce)) ubarwione naturalnie. Samce posiadają tylko jeden chromosom X, więc także tylko jeden allel tego genu, co powoduje, że tylko samice mogą być heterozygotami, a co za tym idzie tylko one mogą mieć ubarwienie z pomarańczowożółtymi plamami[10]. lub po prostu tylko jeden zapisany allel[10].
Geny odpowiadające za wzory.
Nazwa (w nawiasach polskie tłumaczenia) zmutowany allel[a] Opis Zdjęcie
banded[8] (przepasany) Ba[8] Posiadają biały pas. Jego zasięg jest osobniczo zmienny. Pas jest szerszy u homozygot dominujących (BaBa)[8].
dominant spot[8] (dominująca plama) Ds[8] Gen ten powoduje wystąpienie plam z różnym natężeniem, szczególnie często na brzuchu, piersi, bokach korpusu. Zazwyczaj istnieje także plama na środku czoła (od niej gen wziął swoją nazwę). Homozygoty dominujące (DsDs) umierają tuż po urodzeniu[8].
piebald spotting[1] (łaciate plamienie) s[1] Futro łaciate. Ta mutacja wpływa negatywnie na zdrowie zwierząt. Mają mniejszy rozmiar ciała, żyją krócej i mają problemy z aplazją nerek, narządów rozrodczych, kruchym szkieletem i zniekształconym ogonem. To pierwsza odkryta mutacja u tego gatunku[1].
anophthalmic white[8][1] (anoftalmiczny biały) Wh[8][1] W wersji heterozygoty biały brzuch, homozygoty są bez lub z szczątkowymi oczami i całe białe[8][1].
Geny odpowiadające za rodzaj futra.
Nazwa (w nawiasie tłumaczenie polskie) zmutowany allel[a] Opis Zdjęcie
hairless[11] (bezwłosy) hr[11] Osobnik bez sierści[11].
longhaired[12] (długowłosy) l[12] Futro długie[12]
rex (reks) rx Futro[5][2] i włosy czuciowe kręcone na całej swej długości[2].
satin[13] (satynowy) Sa[13] Sierść cienka, połyskliwa u heterozygot[13], u homozygot SaSa jest nieatrakcyjna[13], słaba[2], cienka[2] i mogą pojawić się łyse obszary. Allel Sa uznany za dominujący niezupełnie[13]

Współdziałanie zmutowanych genów

Mutacje mogą się oczywiście łączyć. W ten sposób powstają inne odmiany kolorystyczne oraz określony kolor może być połączony z określonym wzorem. Przykłady połączeń i odmiana naturalna (bez mutacji) są w tabeli.

Tabela przedstawiająca współdziałanie niektórych genów.
Nazwa (w nawiasie tłumaczenie na język polski) Genotyp[c] Opis Zdjęcie
Agouti[4] ++ Odmiana naturalna gatunku[4]
chocolate[4] (czekoladowy) aabb[4] Jednolity czekoladowy brąz[4]
dove[14] (gołębi) aapp[14] Sierść ma szarą jak u gołębi barwę z głębokim liliowym tonem na całej długości włosa. Oczy są bordowoczerwone[14].
BabaDsdsWhwh, BaBaDsdsWhWh Białe są zarówno obszary spowodowane genem Ba, jak i Ds. Cechy genów Ba, Ds, Wh mogą się łączyć. Chomik z genotypem BabaDsdsWhwh lub BaBaDsdsWhwh jest prawie cały biały (zwykle w okolicach ogona i uszu występują kolorowe obszary) albo nawet (ale rzadziej) cały biały. Osobniki z genotypem BabaWhwh lub BaBaWhwh bardzo mało się różnią[8].
light gray[7] (jasnoszary) dgdgbb[b][7] Kolor jasnoszary[7].
eeruru[6] Chomiki z oczami rubinowoczerwonymi i sierścią o barwie pastelowokremowej[6].
Whwhee[8] Kolor bliski białemu lub biały[8]
Tortoiseshell black (czarny szylkret) Totoaa[15] Są czarne w rude plamy[15].
Sable[14] (sobolowy) UUee, Uuee[14] Sierść czarna na całej długości, jednak od black odróżnia się otoczkami o barwie kości słoniowej wokół oczu[14].
bbcdcd[6] Biały, oczy różowe, różni się od cdcd kolorem uszu. Waha się on od jasnego różu do szarobrzostkwiniowego[6].

Uwagi

  1. a b c Małe litery oznaczają cechy recesywne, duże dominujące, więc jeśli allel odpowiadający za mutację to a, wtedy za jej brak odpowiada A. Nad a dominuje A, więc AA oraz Aa pokaże naturalny wygląd chomika, czyli złotobrązowy, natomiast aa spowoduje czarną barwę. Tak też przy innych mutacjach, chyba, że podano inny sposób dziedziczenia np. niepełną dominację u satynowych
  2. a b c Dawniej jedna z mutacji była oznaczana jako r, ale później odkryto jej związek z mutacją u innego gatunku gryzonia i oznaczono jako b, a dawne b zmieniono na p (dawniej p oznaczało rust, potem b oznacza mutację rust)
  3. W podanych genotypach uwzględniono tylko te geny, w których doszło do mutacji i pominięto pozostałe, przy zapisie odmiany naturalnej stosuje się zapis ++

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j R. Robinson: The golden hamster, mesocricetus aurtatus. W: Robert C. King: Handbook of Genetics: Volume 4 Vertebrates of Genetic Interest. s. 261, 262. ISBN 978-1-4613-4470-4.
  2. a b c d e f Amanda O'Neill: Jak opiekować się chomikiem. s. 7, 31. ISBN 83-7423-697-3.
  3. EL. Kuff, JE. Fewell, KK. Lueders, JA. DiPaolo i inni. Chromosome distribution of intracisternal A-particle sequences in the Syrian hamster and mouse.. „Chromosoma”. 93 (3), s. 213-9, 1986. PMID: 3081305. 
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p R. Robinson, CV. Beechey, AG. Searle. Brown and rust mutants of the Syrian hamster are p and b genes of mammalian coat colors.. „J Hered”. 78 (2). s. 128-9. PMID: 3584937. 
  5. a b c R. Whitney, CW. Nixon. Rex coat: a new mutation in the Syrian hamster.. „J Hered”. 64 (4). s. 239. PMID: 4766214. 
  6. a b c d e f g h i j R. Robinson. Genetic studies of the Syrian hamster. IV. Brown pigmentation.. „Genetica”. 33, s. 81-7, 1962. PMID: 13974467. 
  7. a b c d e f g h i j CW. Nixon, ME. Connelly. Dark gray and lethal gray-two new coat color mutations in Syrian hamsters.. „J Hered”. 58 (6). s. 295-6. PMID: 5590153. 
  8. a b c d e f g h i j k l m n R. Robinson. Synergistic action of white spotting genes in the Syrian hamster (Rodentia, Cricetidae).. „Genetica”. 82 (2), s. 135-7, 1990. PMID: 2076822. 
  9. a b c CW. Nixon, R. Whitney, JH. Beaumont, ME. Connelly. Dominant spotting: a new mutation in the Syrian hamster.. „J Hered”. 60 (5). s. 299-300. PMID: 5366325. 
  10. a b c R. Robinson. Genetic studies of the Syrian hamster. 8. The sex-linked gene tortoiseshell.. „Genetica”. 43 (2), s. 239-43, 1972. PMID: 5040328. 
  11. a b c CW. Nixon. Hereditary harlessness in the Syrian golden hamster.. „J Hered”. 63 (4). s. 215-7. PMID: 5075904. 
  12. a b c DJ. Schimke, CW. Nixon, ME. Connelly. Long-hair: a new mutation in the Syrian hamster.. „J Hered”. 64 (4). s. 236-7. PMID: 4766213. 
  13. a b c d e R. Robinson. Satin-a new coat mutant in the Syrian hamster.. „J Hered”. 63 (1). s. 52. PMID: 5019546. 
  14. a b c d e f Związek NHC. [dostęp 2014-08-05]. (ang.).
  15. a b A. Alizadeh, LZ. Hong, CB. Kaelin, T. Raudsepp i inni. Genetics of Sex-linked yellow in the Syrian hamster.. „Genetics”. 181 (4), s. 1427-36, Kwiecień 2009. DOI: 10.1534/genetics.108.095018. PMID: 19189957. 

Kategoria:Chomiki