Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Wikipedysta:Skrzeczk/Genetyka bydła domowego

Allele genów u bydła i ich opis.
Allel odpowiadający za cechę Opis Zdjęcie
ED Odpowiada za czarną barwę sierści[1][2], a także za pigmentację innych miejsc np. skóry, gdy nie jest aktywny allel s innego genu. Dominuje nad dwoma innymi allelami[2][a].
E+ Recesywny wobec ED, a dominuje nad e. Kolor brązowy[1] z ciemniejszymi obszarami, u cieląt jaśniejszy, a byki są ciemniejsze od krów[1][2]. Naturalny allel tego genu warunkujący ubarwienie naturalne (typ dziki)[1][a].
e Ujawni się tylko u homozygot ee[1]. Dzięki niemu osobnik może być czerwony[1][2][a].
Br Zmienia czarne obszary na pręgi[2]. Taka odmiana jest u genotypów E+E+BrBr, E+eBrBr, E+E+Brbr oraz E+eBrbr (w centrum zdjęcia).
i Powoduje rozjaśnienie, ale tylko czerwonych. Jest recesywny w stosunku do I, więc tylko ii są dzięki niemu rozjaśnione[2].
D Powoduje rozjaśnienie czarnego do burego (na zdjęciu) i czerwonego do jaśniejszego odcienia[2].
S[2] lub S+[1] Brak białych plam[1][2].
s Powoduje powstawanie białych plam. Biała barwa jest najczęściej na brzuchu i kończynach, a w przypadku większej ilości plamy występują po bokach ciała i zadzie, mniej jest ich z przodu. Oprócz tego powoduje ubytek pigmentu skóry, języka i innych. Występuje np. u holsztyno-fryzyjskich krów (na fotografii)[2][b].
SH Powoduje białą barwę na obszarach typowych dla rasy hereford[1][2], czyli białą twarz, brzuch nogi i ogon, często z białym paskiem na ramieniu (na zdjęciu krowa rasy hereford)[1]. Heterozygoty SHS są mniej białe[1][2][b][c].
SP Powoduje ubarwienie typowe dla rasy pincgauskiej. Obszary białe o różnym zasięgu wzdłuż grzbietu i na brzuchu, rozciągające się do przodu z ogona i kupra. Boki ciała zabarwione (na zdjęciu). Genotyp SPS warunkuje mniej białego niż genotyp SPSP[1][c].
Bt Dominujące nad bt+, powoduje biały pas różnej szerokości[1].
Cs Homozygoty CsCs są prawie całe białe, jedynie na uszach i pysku, a czasami na nogach, występuje inny kolor. Cscs+ (heterozygoty) cechują się dużą różnorodnością. Posiadają biały, nieregularny, z dereszetowatymi krawędziami pas na brzuchu i grzbiecie oraz dereszetowy lub pstrokaty deseń na głowie, z kolei u innych pas ogranicza się do zada i ogona z dereszetowym deseniem na głowie[1].
R Homozygoty (RR) białe z wyjątkiem krawędzi uszu, u heterozygot (Rr+ umaszczenie dereszetowe (kombinacja białych i kolorowych włosów, przykład na zdjęciu)[1]

Uwagi

  1. a b c W jednej publikacji podano taki sposób dziedziczenia, w innej i starszej (autorstwa Ibsen) odmienny. Według drugiej za te trzy fenotypy odpowiadają dwa różne geny. Pierwszy z allelem dominującym B, czarny, oraz allelem recesywnym b, dającym czerwony. Napisano w niej, że za fenotyp z czarnym plamieniem, określony tam jako czerwono-czarny, odpowiada allel innego genu Bs, dominujący nad odpowiedzialnym za brak czarnego plamienia bs. Wtedy np. BBBsBs byłyby czarne bbBsBs czerwone z czarnym.
  2. a b Wcześniej isniała hipoteza, że za umaszczenie hereford odpowiada allel należączy do innego locus, oznaczony jako H, dominujący nad h (powodującym brak plam hereford). Gdyby takie coś wziąć pod uwagę HHSS, HHSs, HhSS i HhSs byłyby ubarwienia rasy hereford, a hhSS i hhSs oczywiście byłyby jednolite, a hhss łaciate tak, jak opisano w wierszu z allelem s. Taka hipoteza nie wyjaśniłaby ubarwienia simentalskich krów i byków, króre byłyby genotypu HHss oraz Hhss.
  3. a b Allele SH oraz SP kodominują. U osobników z genotypem SHSP białe są obszary takie jak zarówno u pierszego allelu, jak i drugiego.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o TA Olson: Genetics of color variation. W: R. Fries, A. Ruvinsky: The genetics of cattle. ISBN 0-85199-258-7.
  2. a b c d e f g h i j k l HL. Ibsen. Cattle Inheritance. I. Color.. „Genetics”. 18 (5), s. 441-80, Wrzesień 1933. PMID: 17246700.