Wikipedysta:Pan Samochodzik/brudnopis
48 tysięcy funtów srebra[1].
Przypisy
- ↑ Franciszek Kusiak: Rycerze średniowiecznej Europy łacińskiej. Warszawa: PIW, 2002, s. 135. ISBN 83-06-02890-2.
Bibliografia
- Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 193. ISBN 83-06-00861-8.
- Jerzy Rajman: Encyklopedia Średniowiecza. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006, s. 225. ISBN 83-7435-263-9.
Lista terminów i skrótów w armii Austro-Węgier
Sortowanie alfabetyczne przyciskami w nagłówkach kolumn
Skrót | Znaczenie (niem.) | Znaczenie (pol.) |
---|---|---|
Gemeinsame Armee | Armia monarchii Austro-Węgier | |
k.u.k.Armee | kaiserliche und königliche Armee | cesarska i królewska armia |
k.k.Armee | kaiserlich königliche Armee | cesarsko-królewska armia |
kk Landwehr | cesarsko-królewska Obrona Krajowa | |
Landsturm | Pospolite ruszenie | |
Honvéd (k.u. Honvédség) | Obrona Krajowa Królestwa Węgier | |
Landstreitkrräfte | wojska lądowe | |
kuK (CHK) | Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine | Cesarsko-Królewska Marynarka Wojenna |
Heer | wojska liniowe | |
Regimentsprache | język pułkowy | |
Okręg wojskowy | ||
Wojskowy Okręg Uzupełnień | ||
EF | Der Einjährig-Freiwilliger(Einjährige) | jednoroczny ochotnik |
EH | Erzerherzog | Arcyksiążę |
Evidenzbüro | Biuro Ewidencyjne | |
Kundschafts-gruppe | Grupa wywiadu | |
HK-Stelle Hauptkundschaftstelle | referat wywiadowczy przy dowództwie korpusu | |
K-Stelle | ośrodki wywiadowcze | |
Heeresnachrichtenamt | Wydział Wywiadu | |
Nachrichtenabteilung | oddział informacyjny, referat informacyjny | |
Nachrichtendetachement | oddział wywiadowczy | |
Struktura dowodzenia armią | ||
GenKmdo | Generalkommando | |
Kmdo | dowództwo | |
A.K. | Armeekomando | Dowództwo Armii |
O.E.K. | Operiendes Armeekomando | Dowództwo Armii Operacyjne |
A.E.K.(EtGpKmdo) | Armee-Etappenkomando | Dowództwo Armii Etapowe |
Armeegruppekommando | Dowództwo Grupy Armii | |
DOHL | ||
Kmdt | Kommandanten | |
Gstbschef | Generalstabschef | |
Stabchefs | ||
Stopnie wojskowe | ||
FM | Feldmarschal | feldmarszałek |
GO | generaloberst | Generał-pułkownik |
GdI | General der Infanterie | Generał piechoty |
GdK | General der kavallerie | Generał kawalerii |
FZM | Feldzeugmeister | Generał artylerii(generał broni) |
FML(FmLt?) | Feldmarschalleutnante | feldmarszałek-podporucznik(generał dywizji) |
GM | Generalmajor | generał-major (generał brygady) |
Obst | Oberst | pułkownik |
Obstlt | Oberstleutnant | podpułkownik |
Major | major | |
Hpt | Hauptmann | kapitan |
Rittmeister | Rotmistrz | |
Oberleutnant | porucznik | |
leutnant | podporucznik | |
Fähnrich | chorąży | |
Offizierstellvertreter | zastępca oficera | |
Jednostki | ||
HFront | Heeresfrontkommando | |
HGp | Heeresgruppe | Grupa Armijna |
A | Armee | Armia |
AGp | Armeegruppe | Grupa Armii |
Gp | Gruppe | Grupa |
MobGp | ||
LVD | Landesverteidigungskommando | |
Kps | Korps | Korpus |
RKps | ||
KavKps | ||
Korpus Armijny | ||
korpsunmittelbar | Siły dowodzone bezpośrednio przez dowództwo Korpusu | |
ID. | Infanterietruppendivision (InfanterieDivision)? | Dywizja Piechoty |
SchD. | Schützen-Division | Dywizja Strzelców |
Landwehr-Division | ??? | |
HID. | Honvéd-Infanterie-Division | Dywizja piechoty k.k.Honvedu |
LID. | Landsturm-Infanterie-Division | Dywizja piechoty Obrony Krajowej |
LstID. | ||
komb ID. | Kombinierte Infanterie-Division | |
Kombinierte Honvéd-Infanterie-Division Kornhaber | ||
Gendarmerie-Truppen-Division | ||
Kaiserschützen-Division | ||
RD. | ||
BHD. | ||
FKD | ||
RFKD | ||
sFHD. | ||
dywizja artylerii polowej obrony krajowej | ||
FHD | Feldhaubitzdivision | |
KD. | Kavallerie-Division | Dywizja Kawalerii |
HKD. | Honvéd-Kavallerie-Division | Dywizja Kawalerii Honvedu |
reitende Schützen-Division | ||
Donauflottille | ||
IBrig. | Brygada Piechoty | |
HIBrig. | Brygada Piechoty Honvedu | |
SchBrig. | Brygada Strzelców | |
LstIBrig. | ||
LstGbBrig | ||
LIBrig. | ||
FABrig. | Brygada artylerii polowej | |
KFABrig | ||
HFABrig. | ||
RFABrig. | ||
Brygada artylerii fortecznej | ||
Brygada marszowa | ||
KBrig | ||
MaBrig | ||
JägerBrig | ||
Regiment der Tiroler Kaiserjäger | ||
Bosnisch-hercegovinisches Infanterieregiment | ||
KSchR | Kaiserschützenregiment | |
LIR | Pułk piechoty Landswehry | |
SchR | Pułk strzelców | |
LstIR | ||
bhIR. | ||
HMaR | ||
DR. | Dragonregiment | pułk dragonów |
Husarenregiment | pułk huzarów | |
Jazygier und Kumanier Husarenregiment | ||
UR. | Ulanenregiment | pułk ułanów |
pułk ułanów Obrony krajowej | ||
pułk strzelców konnych | ||
tyrolski pułk strzelców konnych | ||
pułk huzarów Honvedu | ||
GebAA | Gebirgsartillierie-Abteilung | |
FKR. | Feldkanonenregiment | pułk armat polowych |
FAR | Feldartillerieregimenter | |
sFAR | schweres Feldartillierieregiment | |
RFKR | ||
HFKR | ||
RFKR | ||
FHR. | Feldhaubitzregiment | pułk haubic polowych |
RHFR | ||
RAR | ||
HRFHR | ||
HFAR | ||
Reitende Artilleriedivision | ||
Schwere Haubitzdivision | ||
Gebirgsartillerieregiment | ||
Tiroler und Voralberger Gebirgsartillerieregiment | ||
Selbständige Gebirgskanonendivision | ||
BtFHIR | ||
KnBtGbAR | ||
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxxxxxxxxxx |
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxxxxxxxxxx |
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxxxxxxxxxx |
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxxxxxxxxxx |
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxxxxxxxxxx |
Pionierbataillon | Batalion Pionierów | |
Sappeurbataillon | Batalion Saperów | |
KompSB | Kompania z Batalionu Saperskiego | |
FJB | Feldjägerbataillon | |
Bosnisch-hercegovinisches Feldjägerbataillon | ||
AABtlg | ||
KnBt | ||
lGbHbBt | ||
HbBt | ||
Szwadron Huzarów | ||
HRdfBaon | ||
LstlBaone | ||
MaBaone | ||
GendAssistenzKorp | ||
StSchAbtlgn | ||
MGAbtlgn | ||
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxx |
XXX | xxxxxxxxxxx | xxxxx |
Militär-Aeronautische Anstalt | ||
Flek | Fliegerersatzkompanie | |
Flik | ||
J | Jagdfliegerkompanie | |
P | Photoeinsitzerkompanie | |
Rb | reconnaissance squadron | |
D | Divisionsfliegerkompanie | |
Korpsfligerkompanie | ||
F | rekonesans Dalekiego zasięgu | |
s | Oddział wsparcia | |
bomb | ||
W 1649 roku podjął studia w Lipsku, od 1631 w Altdorfie. W roku 1631 przebywał w obozie wojennym
księcia Orańskiego, gdzie obserwował wojnę pomiędzy Hiszpanią a Stanami Holenderskimi.
W międzyczasie osobiście poznał elektora brandenburskiego Jerzego Wilhelma,
elektora saskiego Jana Jerzego oraz wielu książąt niemieckich[1].
Za granicą zastała go śmierć króla polskiego Zygmunta III, oraz pierwszy zaszczyt[2]. Na polecenie króla Władysława został posłem królewskim. Jako poseł podróżował do Stanów Generalnych, Do Brukseli do Infantki Izabeli, oraz do Anglii[1].
Następnie na polecenie Władysława IV przeprowadził zaciąg wojska. Zwerbował około tysiąca piechoty, dwustu dragonów, kilku artylerzystów i inżynierów wojskowych. Po powrocie do kraju za własne fundusze wystawił chorągiew husarską[1].
tutaj o urzędzie.
Jako królewski dworzanin pilnował interesów Radziwiłłów. W 1634 roku doszło do kłótni miedzy Radziwiłłami a Sapiehami
o obsadę synekury -urząd podstolego połockiego.
W 1636 roku w Wilnie na rozmowie senatorów z królem Radziwiłł dopuścił się obrazy majestatu.
Król księciu wybaczył, ale dygnitarze: marszałek wielki koronny Krzysztof Opaliński
i podkanclerzy koronny Piotr Gembicki również czuli się obrażeni[1].
Zwaśnieni magnaci zaczęli pisać na siebie skargi do sejmików ziemskich.
W 1637 roku znów zadarł z innym dygnitarzem, podkomorzym koronnym Kazanowskim. Panowie wyzwali się na pojedynek, do którego nie doszło[1].
W 1637 roku został posłem na sejm z ziemii wileńskiej.
W 1639 roku doszło do zamieszek w Wilnie pomiędzy Kalwinami a Katolikami. W 1640 ponownie doszło do zamieszek w trakcie pogrzebu. Obie sprawy omawiane były na sejmach. W 1640 roku Janusz ponownie był posłem na sejmie, skąd chciano go wykreślić za udział w zamieszkach[1].
W 1644 roku pomógł zorganizować ewangelicki Synod generalny w Orlach, gdzie ewangelicy szykowali się do rozmów na Zjazd teologów w Toruniu w 1645 roku[1].
1645 ślub odbył się w Jassach w Mołdawii. Ciekawostką jest że zgodę na ślub udzielić musiał sułtan turecki Ibrahim ponieważ ojciec panny młodej był jego wasalem.
w 1647 roku na sejmie biskup wileński Abraham Wojna oskarżył księcia Janusza o przewracanie krzyży stojących przy drogach domagając się ukarania winnego. W 1648 roku król Władysław próbował pogodzić Janusza Radziwiłła z podkanclerzym Kazimierzem Leonem Sapiehą,gdyż Sapiehowie zmusili do zamęścia Chrystynę Chlebowiczównę, formalnie będącą pod opieką Radziwiłłów, za Kazimierza Pawła Sapiehę. Równocześnie królowa godziła biskupa Wilna z Radziwiłłem[1].
Temu małżeństwu przychylność okazała Cecylia Renata Habsburżanka.[3]
W 1640 zmarł Ojciec Krzysztof Radziwiłł. Janusz przejął jego obowiązki jako głowy rodziny oraz przywódcy różnowierców na Litwie[3].
w 1648 roku zmarł wladysław IV protektor Janusza radziwiłła. Za jego panowania książę cieszył się łaską królewską, otrzymał wiele nadań, starostw i dochodów z dóbr królewskich[1]
Janusz Radziwiłł natychmiast zorganizował Konwokację wileńską - ciało rządzące na Litwie w przypadku braku Króla. Powodem był wybuch powstania Kozackiego oraz obawa że Car Rosji, jak uprzednio zaatakuje Litwę. Część magnatów litewskich wraz z Kazimierzem Leonem Sapiehą kwestionowała legalność zjazdu[3].
W 1649 roku poprowadził udaną kampanię zimową przeciwko Kozakom. Zdobył Mozyrz i Bobrujsk.
Działania zostały przerwane wskutek rozejmu zawartego z chmielnickim przez komisarzy koronnych.
Radziwiłł był oburzony. -przypis-
Wiosną 1649 roku wojsko zebrało się w Rzeczycy i zażądało zaległego żołdu.
polowa roku 1649 okazało się że nie ma pieniędzy na wojsko. uchwalone podatki były za małe by nadal utrzymywać wojsko.juz w kwietniu wojsko zaczęło grozić konfederacją. Janusz radziwiłł zatrzymał wojsko gwarantując zapłacenie żołdu z własnego mająTKU.
tymczasem w Warszawie zaczęły się pogłoski że wojsko podburza sam hetman
przygotowując ROKOSZ -TŁUMACZENIE. -przypis-
PLOTKI -KTÓRE SIĘ WÓWCZAS ROZPOCZĘŁY i trwały aż do śmierci hetmana zarzucały mu tajen rozmowy z kozakami rozmowy z hospodarem Lupu (jego szawgrem) księciem Jerzym II rakoczym. przypis,.
przypis: pod koniec 1650 roku chmielnicki najechał mołdawię, zmusił hospodara do złożenienia okupu oraz do oddania córki Domny Rozandy za syna Chmielnickiego Tymoszkę. Skutkiem tego radziwiłł został szwagrem Chmielnickiego...
w odpowiedzi na pisma hetmana dotyczące zaległego żołdu król zażądał przysłania części wojsk litewskich pod Lwów.
Radziwiłł wojsk nie przysłał, twierdził że wojska litewskie bronią granic Litwy. w odpowiedzi na to król na sejmie wystąpił o zapłatę żołdu dla wojsk koronnych, pomijając litewskie
w czerwcu 1649 wojska kozackie pod wodzą Ilji Hołoty wydały dwudniową bitwę wojskom litewskim pod Zahalem. Kolejna potyczka odbyła się pod Rzeczycą. Radziwiłł zebrał wojska i wydał kozakom ..... Dalsze działania znów zostały przerwane- Korona zawarła rozejm z Chmielnickim.
na sejmie ustalono że żołdem wojsk litewskich zajmie się komisja w wILNIE W 1650.
zebrana w 1650 roku komisja tylko w części zaspokoiła żądania wojska.
sejm w 1650 ogłosił nowe zaciągi wojska, uchwałę podatkową przeprowadzili tylko posłowie polscy, co wzburzyło szlachtę litewską.
Bibliografia
- Stanisław Rusin: Ród Łaskich. Łask: Urząd Miasta i gminy w Łasku, 1990.
- Andrew Roberts: Wicher wojny. Łódź: Magnum, 2010. ISBN 978-83-89656-67-4.
- Łask Dzieje miasta. Łask: Urząd Miejski w Łasku, 1998. ISBN 83-911050-0-8.
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Rusin: Ród Łaskich. Łask: Urząd Miasta i gminy w Łasku, 1990.