Jewgienij Waleriewicz Domożyrow

Jewgienij Domożyrow w 2014 roku
Data i miejsce urodzenia	28.07.1974 Wołogda, Federacja Rosyjska
Deputowany do Zgromadzenia Ustawodawczego Regionu Wołogdy
Okres	od 2010 do 2012
Przynależność polityczna	Sprawiedliwa Rosja (2010–2012) Rosja Przyszłości
Małżonek	Olga Domożyrowa
Multimedia w Wikimedia Commons

Jewgienij Waleryjewicz Domożyrow (ros. Евгений Валерьевич Доможиров; urodzony 28 lipca 1974) jest rosyjskim politykiem opozycyjnym. W latach 2011–2012 był deputowanym do Zgromadzenia Ustawodawczego Obwodu Wołogdy^[1]. Był przewodniczącym Rady Regionalnego Ruchu Publicznego na rzecz Praw Człowieka w Wołogdzie „Razem: wolność, własność, odpowiedzialność”^[2]. Do 24 sierpnia 2012 r. Domożyrow był członkiem partii Sprawiedliwa Rosja – Za Prawdę. Od stycznia 2015 roku jest członkiem Rady Centralnej partii Rosja Przyszłości^[3][4]. Od 2018 roku jest koordynatorem regionalnej komórki organizacji Aleksieja Nawalnego w Wołogdzie oraz członkiem komisji ds. samorządu lokalnego Zgromadzenia Parlamentarnego Północno-Zachodniej Rosji.

Jewgienij Domożyrow urodził się 28 lipca 1974 r. w Wołogdzie. Uczył się w Zespole Szkół nr 30, a następnie w Szkole Zawodowej nr 18 w klasie o specjalizacji kucharz-cukiernik. Po ukończeniu szkoły pracował w handlu detalicznym. Następnie studiował na kierunku Administracja Państwowa i Samorządowa na Państwowym Uniwersytecie Technicznym w Wołogdzie, który ukończył w 2005 r.^[5]

Domożyrow zajął się polityką w 2007 roku jako asystent Michaiła Surowa podczas wyborów do Zgromadzenia Ustawodawczego Obwodu Wołogdy. W 2009 roku został szefem Regionalnej Organizacji Publicznej Wołogdy „Unia Ochrony Przedsiębiorców”^[6]. W latach 2010–2012 był członkiem partii „Sprawiedliwa Rosja”^[7].

W 2010 roku Domożyrow założył ruch „Razem: wolność, własność, odpowiedzialność”, którego celem jest walka z korupcją we władzach miejskich Wołogdy^[8]. W tym samym roku kandydował do Duma Miasta Wołogdy(inne języki) w okręgu wyborczym nr 13 (Okręg wyborczy Priluki (Wołogda)(inne języki)). W wyborach zajął drugie miejsce, uzyskując 22,74% głosów^[9]. W tamtym okresie spotykał się z działaniami lokalnej policji mającymi charakter prześladowania^[10].

W grudniu 2011 roku Domożyrow został deputowanym do Zgromadzenia Ustawodawczego Obwodu Wołogdy, uzyskując 24,3% głosów^[11][12]. W 2012 roku ze względu na toczące się przeciwko niemu postępowanie karne musiał zrezygnować z tego stanowiska^[13][14][15].

Domożyrow stał się szerzej znany opinii publicznej w maju 2012 roku, kiedy policja zatrzymała autobusy przewożące ludzi z jego miasta na Marsz Milionów. Samochód, którym podróżował polityk wraz z współpracownikiem, został ostrzelany^[16][17]. Mieszkańcom Wołogdy uniemożliwiono podróż każdym z dostępnych środków komunikacji – Domożyrowowi udało się uzyskać zgodę na podróż autobusami^[18]. W ten sposób udało mu się dotrzeć do Moskwy, gdzie przemawiał publicznie – oficjalnie rozpoczął protest przemawiając ze sceny, jako jedyny zdążając skorzystać z dostępnego nagłośnienia^[19]. W styczniu 2013 roku nieznany sprawca napadł na polityka, zakradając się za jego plecami i uderzając go kijem z dużą siłą. Domożyrow wymagał opieki lekarskiej w lokalnym szpitalu^[20].

W czerwcu 2013 roku Domożyrow ogłosił, że będzie kandydował w wyborach na burmistrza Wołogdy i Zgromadzenia Ustawodawczego. Odmówiono mu jednak rejestracji ze względu na dwudniowe opóźnienie w składaniu podpisów do komisji wyborczej. Jego podpisy pod wyborami na burmistrza zostały przyjęte tego samego dnia^[21], jednak jego udział został ostatecznie uniemożliwiony, ponieważ ponad sto podpisów uznano za nieważne^[22][23]. Domożyrow zaproponował trzy możliwe opcje rozwoju wydarzeń: pozwać komisję wyborczą, wesprzeć Aleksander Lukiczew(inne języki) w wyborach lub przyłączyć się do kampanii wyborczej Aleksieja Nawalnego w Moskwie.

W maju 2014 roku nieznani sprawcy podpalili samochód opozycjonisty - pojazd doszczętnie spłonął^[24]. Ze względu na pracę a także na potrzeby dzieci (z czego dwójka z niepełnosprawnością) polityk pozyskał drugi samochód - użyczył go inny polityk, Siergiej Gorodiszenin. Po dwóch tygodniach pożyczony samochód został podpalony i uległ zniszczeniu^[25].

W marcu 2016 roku Domożyrowowi postawiono zarzut zniesławienia przedstawiciela władz, dyrektora departamentu urbanistyki i planowania, Antona Musikhina. Zarzuty te zostały w 2019 roku oddalone przez sąd wyższej instancji^[26]. W kwietniu, krótko przez protestem zorganizowanym w związku z zabudową lokalnych terenów zielonych, polityk został zatrzymany przez policję^[27]. Miesiąc później, w maju 2016 roku w okolicach przedszkola do którego uczęszczały dzieci polityka, został postrzelony przez nieznanego sprawcę, prawdopodobnie z pistoletu typu OSA. Motywy ataku nie były znane^[28][29]. Współpracownik Nawalnego, Leonid Wołkow, potępił napaść w poście na Twitterze^[30].

Partia Aleksieja Nawalnego, Partia Postępu, otworzyła 23 kwietnia swój oddział w Wołogdzie. Liderem oddziału został Domożyrow^[31].

W styczniu 2019 roku na drodze do Moskwy samochód, którym podróżował polityk zderzył się z zaparkowanym na poboczu, nieoświetlonym pojazdem służb drogowych typu KamAZ. Żona polityka, Olga, w stanie ciężkim przetransportowana została do szpitala^[32]. Początkowo policja twierdziła, że KamAZ, z którym zderzył się samochód Domożyrowa, nie miał uruchomionych świateł z powodu awarii (według policji był holowany przez drugi, sprawny pojazd - wersja ta została odrzucona przez sąd). W związku z tym w kwietniu wytoczono mu sprawę karną, oskarżając o nieostrożność w prowadzeniu pojazdu, skutkującą wypadkiem i uszczerbkiem na zdrowiu drugiej osoby. Zarzuty te zostały oddalone we wrześniu 2019.

Po publicznej krytyce rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku Domożyrow^[33] otrzymał pięć wyroków za szerzenie dezinformacji na temat armii rosyjskiej^[34]. Polityk opuścił kraj w 2022 roku, a w październiku tego samego roku znalazł się na liście osób poszukiwanych przez Rosję^[35]. Od tamtego czasu mieszka w Polsce, dalej prowadząc opozycyjną działalność polityczną.

Na emigracji Domożyrow prowadzi działalność polityczną, organizując wiece i protesty, jak również charytatywną - w tym zbierając środki na zakup generatorów dla Ukrainy^[36].

Domożyrow jest żonaty (żona Olga) i ma pięcioro dzieci^[37].