Girardia tigrina[1]
Girard, 1850
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Nadtyp	Spiralia
Typ	płazińce
Gromada	wirki
Rząd	wirki trójjelitowe
Rodzina	Dugesiidae
Rodzaj	Girardia Schmidt, 1974
Gatunek	G. tigrina
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Girardia tigrina – gatunek wirka, przedstawiciela rzędu wirków trójjelitowych (inaczej wypławków; Tricladida) z rodziny Dugesiidae.

Ian R. Ball i T. B. Reynoldson w swej książce poświęconej brytyjskim przedstawicielom wypławków mówią, że osobniki mogą dorastać do 18 mm długości i 3 mm szerokości, chociaż jednocześnie wspominają, że okazy zwykle rosną mniejsze^[2]. Inne źródła mówią, że wypławki te mogą osiągać od 9 do 15 mm długości ciała^[3]. Ta zmienność w rozmiarze wynika ze zdolności do regeneracji utraconych części ciała^[3]. Jest to przedstawiciel płazińców, toteż jego ciało jest grzbieto-brzusznie spłaszczone^[3]. Stwierdza się cefalizację^[3]. Głowa jest wyraźnie trójkątna, ze spiczastymi płatkami (auricula) umiejscowionymi na brzegach ciała, są one bardzo ruchliwe w trakcie poruszania się^[3]. Stwierdza się parę ułożonych blisko siebie, dużych oczu (noszą nazwę ocelli)^[2][3]. Wierzchnia strona ciała jest plamkowana i szara, z brązowym odcieniem, z kolei spodnia strona jest jaśniejsza^[2]. Inne źródła w uogólnieniu mówią o brązowym zabarwieniu ciała pokrytym przez białe oraz żółte kropki^[3]. Powierzchnia ciała jest pokryta również przez rzęski używane podczas lokomocji^[3]. Pharynx jest upstrzony łatkami i posiada szarą pigmentację^[2].

Prącie posiada muskularną sferyczną opuszkę i mocne stożkowate grudki^[2]. Nasieniowody uchodzą do opuszki prącia oddzielnie i każdy z nich rozszerza się w jej wnętrzu, tworząc pęcherzyki w kształcie litery Y^[2]. Pęcherzyki jąder są liczne i umiejscowione po całej części spodniej ciała. Bursa copulatrix jest muskularna (jej muskulatura kończy się przed atrium) zgina się nad prąciem oraz ostro zgina się w dół przed atrium^[2]. Ogółem, wirki trójjelitowe wykazują rozwinięte żeńskie gonady, takie jak gruczoły żółtkowe (vitellaria) bogate w żółtko. Jajowody wchodzą do torebki kopulacyjnej, osobno lub będąc złączone, tuż w miejscu zgięcia. Poniżej jajowodów znajdują się rozległe gruczoły Mehlisa^[2].

Haploidalne chromosomy są ułożone z 8 elementów, ale wśród Girardia tigrina istnieją również populacje będące diploidami bądź triploidami też są znane^[2]. Większość z chromosomów jest metacentrycznych, acz piąty może być submetacentryczny wedle niektórych autorów^[2]. Relacje pomiędzy kariotypem tego wypławka a tych spotykanych u gatunków z grupy Dugesia gonocephala były badane przez Benazzi oraz Benazzi-Lentati w 1976 roku^[2].

z grzbietowym pasem

pstrokaty

w kropki

Pierwotnie był to gatunek Nearktyki, tzn. zamieszkujący wody Ameryki Północnej^[3].

Wśród wypławków wiele gatunków okazuje się gatunkami inwazyjnymi. W latach 20. XX wieku gatunek ten został wprowadzony do krajów Europy, a także wschodniej Azji. Ponadto, odnaleziono go też w Ameryce Południowej (m.in. Brazylia), w Australii i Izraelu. Już dawno wielu autorów podejrzewało jego ekspansję przechodzącą przez tereny zajęte w wyniku introdukcji. Wpierw, stwierdzono go w Niemczech, następnie we Francji, w Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Niderlandach, na Półwyspie Iberyjskim, Blearach, Azorach, Półwyspie Bałkańskim, w państwach takich jak Rumunia oraz Bośnia i Hercegowina, a w 2018 roku stwierdzono tego wypławka na Sardynii przynależącej do Włoch (zwierzę pojawiło się wcześniej w kontynentalnej części państwa). Przyczyną pojawu poza swoją ojczyzną była działalność akwarystów^[2]. Zauważalną populację stwierdza się w Wielkiej Brytanii oraz Japonii^[3]. W Anglii populacje tego gatunku znalazł Reynoldson i pokusza się on o stwierdzenie, że obserwacje D. gonocephala w Wielkiej Brytanii są pomyłką i dotyczą właśnie amerykańskiego gatunku; G. tigrina został znaleziony tamże w wielu lokalizacjach^[2].

W Polsce również odnotowano obecność tego bezkręgowca – w regionie Jezior Konińskich; dopatrzono się go w podgrzewanych wodach i występuje on tam w dużych zagęszczeniach^[4][5].