uwaga od tłumacza (Emanek):

minimalne zmiany w nazewnictwie i terminologii lub objaśnieniach określeń zaznaczyłem kursywą i nawiasami (kilka drobnych tylko, wynikających ze specyfiki językowej). Oryginał w enwiki.

Poniżej tłumaczenie w całości

1. Terminologia musi być neutralna. Określenia pejoratywne nie mogą być tolerowane w kategorii pod żadnym warunkiem i powinny być traktowane jako powód do szybkiego usuwania. Proszę zwrócić uwagę, że ‘neutralna terminologia‘ nie jest koniecznie nazewnictwem ogólnie przyjętym – nazwa, którą osoba lub grupa kulturowa nie akceptuje w stosunku do siebie nie jest neutralna nawet jeśli to nazwa najczęściej używana ogólnie. (np, nalepki takie, jak ‘ofiara AIDS’a‘ dla osoby HIV+ lub ‘Eskimos‘ dla Inuita nie są pożądanymi terminami. Gdy nie jesteś pewny – raczej skłaniaj się w kierunku przesady z szacunku i prawa osób do samookreślania się.)

2. Podkategorie wedle narodowości są dopuszczalne ale terminologia powinna być adekwatna do kontekstu kulturowego. Np. Kanadyjczyk pochodzenia autochtonicznego (aborygen) jest kategoryzowany, jako osoba Pierwszych Narodów, nie osoba Autochtonów Amerykańskich. (od tłumacza: termin ‘Indianie‘ jest przykładem eurocentrycznej terminologii kolonialnej. Został całkowicie od lat zarzucony, jako fałszywy i negatywny. Nie oparty na żadnej podbudowie naukowej i kategorycznie odrzucony przez narodowości i szczepy Pierwszych Narodów Ameryki Północnej.)

3. Umieszczenie w kategorii musi być usprawiedliwione zewnętrznymi referencjami. Np. bez względu na fakt, czy masz osobistą wiedzę o orientacji seksualnej osoby znanej, to ta osoba powinna być włączona do kategorii nieheteroseksualnych po załączeniu wiarygodnego źródła w haśle biograficznym.

4. Kategoryzacja powinna mieć związek z co najmniej jedną uznaną aktywnością (działalnością) osoby w danym przedmiocie, ale nie musi być działalnością główną (zasadniczą). Więcej, kategoryzacja nie jest wymienialna w stosunku do innej działalności. (np: znany aktywista gejowski nie jest automatycznie umieszczany w pobliskiej kategorii ‘muzycy geje‘, chyba że jest też znany z jednego lub więcej związanych z tą muzyką zagadnień (kompozycji lub występów).

Osoby, które znajdują się w obszarze działań ‘podobnych lub pomiędzy‘ nie są merytorycznym argumentem przeciw takiej kategorii: jeżeli oni się w niej nie mieszczą po prostu nie powinni do niej być przypisywani.

Gender (płeć osobowa w znaczeniu rodzaju, gatunku – objaśnienie tłumacza))

Kategorie nie powinny być szeregowane lub ustalane wedle płci poza sytuacjami, gdy gender ma specyficzna relację przez powiązanie z tematem.

Kategoria oparta na płci winna być założona dla tematów, gdzie gender jest związany z poruszanym tematem. Np. ‘Kategoria:Kobiety‘ zawiera artykuły takie, jak: ‘Międzynarodowy Dzień Kobiet‘, ‘Studia kobiece/feministyczne‘ i specyficzne dla kobiet podkategorie. Podobnie ‘Kategoria:Mężczyźni‘ zawiera hasła takie, jak: ‘Ojciec‘, ‘Studia męskie/maskulinistyczne‘, ‘Chłopiec‘ i ‘Seksualność mężczyzn‘ i specyficzne dla mężczyzn podkategorie. Żadna z tych kategorii mimo to nie powinna zawierać indywidualnych biografii kobiet i mężczyzn.

Kolejny przykład to nieprzydatność osobnych kategorii dla aktorek i aktorów. Natomiast ‘Kategoria:Kobiety Szefowie Rządów‘ jest merytoryczna, jako temat specjalnego zainteresowania encyklopedycznego. Ta kategoria nie musi być jednak wyrównana (zbalansowana) ‘Kategoria:Mężczyźni szefowie Rządów‘, gdyż historycznie olbrzymia większość szefów rządów była mężczyznami z zasady. Jedni i drudzy powinni w dalszym ciągu być kategoryzowani w płciowo-neutralnych kategoriach (np. ‘Prezydenci‘, ‘Monarchowie‘, ‘Premierzy‘, ‘Gubernatorzy Generalni/Generałowie Gubernatorzy‘. Proszę nie tworzyć osobnych kategorii dla żeńskich i męskich przedstawicieli tej samej funkcji, jak: ‘Męscy Premierzy Polski‘ contra ‘Żeńscy premierzy Polski‘.

Rasa

Kategorie nie powinny się opierać na rasie z wyjątkiem, kiedy rasa ma specjalny związek z tematem.

Pomimo, że kategoria rasy może być użyta, gdzie ma ona bezpośredni związek z tematem, przenikanie się podkategorii Kategoria:Rasa nie powinno nigdy być stosowane w Kategoria:Ludzie.

Religia

Kategorie nie powinny powstawac w oparciu o religię z wyjatkiem, gdy religia ma specjalny związek z tematem.

Wymogi ‘Wikipedia:Biographies of living persons#Categories‘ (tłumaczenie ‘biografie osób żyjących‘) są ściśle przestrzegane. Dla osób zmarłych musi być podawane informacja weryfikowalna, uźródłowiona w odpowiednich przypisach.

Seksualność

Kategorie nie powinny być oparte na seksualności z wyjątkiem, gdy seksualność ma specjalny związek z tematem.

Wymogi ‘Wikipedia:Biographies of living persons#Categories‘ (tłumaczenie ‘biografie osób żyjących‘) są ściśle przestrzegane. Dla osób zmarłych musi być podawane informacja weryfikowalna, uźródłowiona w odpowiednich przypisach.

Np. mimo że niektóre źródła twierdzą, że William Shakespeare był gejem lub biseksualistą, to nie ma wystarczającego konsensusu wśród znawców tematu. by go w ten sposób kategoryzować. Podobnie, żyjący mężczyzna przychwycony na skandalu męskiej prostytucji ale w dalszym ciągu twierdzący, że jest heteroseksualny nie może być kategoryzowany jako gej.

Kategorie oskarżające o seksualizmie – jak: ‘ukryty homoseksualista‘ lub ‘osoby podejrzane o bycie gejem‘ – są niedopuszczalne. Jeśli taka kategoria zaistnieje, powinna być natychmiast oczyszczona i usunięta. Proszę zauważyć, że mogą one być usunięte w trybie ekspresowym i nie wymagają kolejnych debat.

Podkategorie specjalne

Specjalne podkategorie związane ze specyficzną grupą, takie jak: ‘Kategoria: Homoseksualni pisarze‘ lub ‘Kategoria: Afro-amerykańscy muzycy‘ powinny być tworzone jedynie, gdy taka kategoria jest uznana jako samodzielna i istniejąca niezależnie w tematyce kulturowej. Jeżeli nie można stworzyć samodzielnego, udokumentowanego hasła encyklopedycznego (nie samej listy) dla tej kategorii, to kategoria taka nie powinna powstać. Proszę zauważyć, że nie oznacza to, że hasło takie musi istnieć przed powstaniem kategorii. Ale powinna istnieć możliwość napisania takiego hasła.

Generalnie oznacza to, że zasadniczym kryterium dla takich kategorii jest pytanie czy taki temat istnieje już jako niezależny przedmiot badań akademickich lub kulturowych. Jeżeli kryterium takie nie istnieje, to kategoria taka równa się w zasadzie pojęciu ‘twórczości własnej’ (OR). Jakkolwiek istnieją wyjątki, oznacza to, że kategorie związane z tematami socjalnymi lub kulturalnymi będą w tym zakresie ważniejsze i częstsze.

Proszę pamiętać, że kategoria nie jest też automatycznie zastąpieniem listy/spisu – jeżeli artykuł wiodący nie może być niczym innym poza wyszczególnioną listą osób, którzy akurat spełniają warunki kategorii, wówczas taka kategoria nie jest właściwa.

Np. ‘Homoseksualni pisarze‘ jest dobrze zbadaną kategoria biograficzną z niezależnymi źródłami dyskutującymi o personalnych doświadczeniach pisarzy homoseksualnych takich, jak: grupa społeczna, specyficzne wydawnictwa, nagrody, cenzura, odrębny wkład literacki (‘literatura gejowska‘) i inne profesjonalne zagadnienia. W związku z tym ‘Kategoria:Homoseksualni pisarze‘ ma wagę merytoryczną. Ale np. geje w lingwistyce nie reprezentują szczególnie wyjątkowej odrębności w ich polu działania, więc ‘Kategoria: Lingwiści geje‘ nie powinna być tworzona. Z podobnych powodów ‘Kategoria:Afro-amerykańscy muzycy‘ jest ważna, a ‘Kategoria:Afro-amerykańscy ekonomiści‘ nie powinna istnieć.

Podobnie ‘Kategoria:politycy (etnicznie)‘ powinna być tworzona tylko jeśli politycy danego pochodzenia etnicznego tworzą specyficzną i zauważalną grupę z konkretnymi kulturalnymi i politycznymi celami. (np. mniejszości : niemiecka, żydowska, ukraińska, litewska w Polsce – przypis tłumacza)

(fragment poniżej dotyczy specyfiki krajów wieloetnicznych i multikulturowych – przypis tłumacza)

Nie ma istotnej i zauważalnej różnicy w tym kontekście między amerykańsko-niemieckim politykiem i amerykańsko-włoskim. Amerykański polityk autochtoniczny (aborygen) ma zupełnie odmienny kontekst od polityka amerykańskiego jakiegokolwiek pochodzenia europejskiego. W związku z powyższym ‘Kategoria:Amerykańscy politycy pochodzenia autochtonicznego‘ jest ważna, ale ‘Kategoria:Amerykańscy politycy pochodzenia niemieckiego‘ nie, podobnie, jak ‘Kategoria:Amerykańscy politycy pochodzenia włoskiego‘. Podstawą tworzenia takich kategorii nie jest ilość osób, którymi można potencjalnie kategorię zapełnić ale pytanie, czy istnieje specyficzny kulturowy kontekst dla kategoryzacji poza zwykłym faktem, że politycy są o danym pochodzeniu.

Czy takie kategoryzowanie/grupowanie stwarza pozytywny lub negatywny obraz rasowych lub seksualnych środowisk w poruszanym temacie nie jest samo przez się ważnym kryterium decydowania o ważności kategorii. W każdym wypadku, zasadniczym pytaniem winno być: czy można stworzyć merytoryczne, uźródłowione hasło encyklopedyczne dla danej kategorii?

Pozostałe uwagi

Martwienie się nad zasadą POV konkretnej kategorii musi być zawsze skontrastowane wobec faktu czy brak takiej kategorii może być też wynikiem niedopuszczalnego POV(moje podkreślenie - tłumacz). Twoje personalne opinie nie powinny mieć znaczenia – jeśli kryteria kategoryzacji zgodne są z tym co powyżej, oznacza to, że jest ważna. Jeśli nie – to nie jest. To jedyna droga, która w myriadzie punktów widzenia na dany temat, może doprowadzić do realistycznego pogodzenia stanowisk na neutralnej pozycji.

Bądź tez przygotowany, że przy takich kryteriach, kategorie mogą ulec ewolucji i zmianie z czasem. Coś, co nie jest merytoryczna kategorią dziś, może nią zostać jutro. Niewłaściwość kategorii obecnie nie jest koniecznie wystarczającym powodem nie stworzenia jej w przyszłości, gdy zmienia się kontekst socjalny. Kryterium, czy encyklopedyczne hasło jest możliwe, winno być probierzem zagadnienia – jeśli nowy kierunek socjalnych lub kulturowych badań powstanie w przyszłości, który umożliwi stworzenie encyklopedycznego hasła – kategorie z tym związane (nawet jeśli uprzednio usunięte) staną się merytoryczne.

Gdziekolwiek możliwe, merytoryczne podkategorie winny być tak zorganizowane, by uniemożliwić gettoizację (tu: piętnowanie, niewyodrębnianie, kategoryzowanie pejoratywne – przypis tłumacza) ale jednocześnie zasada Wikipedii o nadmiarze i zbytecznej kategoryzacji powinna być respektowana. Jest całkowicie możliwe wypracować ‘złoty środek’: jeśli nie możesz, zastanów się nad inną droga kategoryzacji zagadnienia. Np. jeśli nie możesz stworzyć ‘Kategoria:Politycy homoseksualni z Polski‘ bez gettoizacji z ‘Kategoria:Polscy politycy‘ to może będzie właściwsze zlikwidować tą kategorię i po prostu stworzyć ‘Kategoria:Politycy geje‘ i ‘Kategoria:Polscy politycy‘, jako dwie osobne lub przenieść hasła z kategorii macierzystej do specyficznych podkategorii opartych na tym konkretnym ciele ustawodawczym, z którym są związani (np. ‘Posłowie Sejmu RP‘, ‘Premierzy Polski‘, ‘Marszałkowie województw‘ lub ‘Prezydenci Warszawy‘). ( nazewnictwo dostosowane do polskich realiów – uwaga tłumacza)

Również w związku z gettoizacją: pochodzenie etniczne/wyznanie/gender (płeć, orientacja seksualna) w podkategoriach nie powinno nigdy być ‘instalowane’, jako ostateczne podsumowanie w drzewie kategoryzacyjnym. Jeśli kategoria nie jest podzielna na bardziej specyficzne podgrupy, proszę nie wprowadzać Podkategorii E/G/R/S. Np. jeśli ‘Kategoria:Amerykańscy poeci‘ nie jest realistycznie podzielna z innych powodów to nie należy tworzyć podkategorii dla ‘Afro-amerykańskich poetów‘, gdyż to jedynie wyizoluje tych poetów z kategorii macierzystej. W zamian, po prostu zastosuj ‘Afro-amerykańscy pisarze‘ (zakładając, że ‘Kategoria:Pisarze jest macierzysta dla ‘Kategoria:Poeci) i ‘Amerykańscy poeci‘ jako dwie osobne kategorie.