Warłaam

Wiktor Riaszencew
Metropolita permski
Kraj działania	Imperium Rosyjskie, ZSRR
Data i miejsce urodzenia	8 czerwca 1878 Tambow
Data i miejsce śmierci	luty 1942 Wołogda
Metropolita permski
Okres sprawowania	1927
Wyznanie	prawosławie
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Śluby zakonne	październik 1901
Prezbiterat	październik 1901
Nominacja biskupia	1913
Chirotonia biskupia	13 stycznia 1913
Multimedia w Wikimedia Commons

Warłaam, imię świeckie Wiktor Stiepanowicz Riaszencew (ur. 27 maja^?/8 czerwca 1878 w Tambowie, zm. w lutym 1942 w Wołogdzie) – prawosławny metropolita Permu.

Urodził się w zamożnej rodzinie kupieckiej. Ukończył gimnazjum klasyczne w rodzinnym Tambowie, następnie – w 1900 – studia w Kazańskiej Akademii Teologicznej z tytułem magistra (kandydata) teologii. Od września 1901 uczył w szkole teologicznej w Ufie, miesiąc później złożył śluby zakonne i uzyskał święcenia kapłańskie. Od 1903 był inspektorem seminarium w Ufie.

Blisko związany z biskupem Antoninem (Chrapowickim), otrzymał od niego zadanie opieki duchowej nad staroobrzędowcami, którzy zdecydowali się na powrót do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. W 1906 otrzymał godność archimandryty i został rektorem seminarium w Połtawie. Opublikował szereg prac związanych z życiem chrześcijańskich (Chrześcijańskie wychowanie dzieci, Wiara i przyczyny niewiary) oraz prac polemizujących z teozofią.

W styczniu 1913 został mianowany biskupem homelskim, jednak w 1918 samowolnie wyjechał z tego miasta do Kijowa i nie wrócił do kwietnia 1919, za co został pozbawiony godności. W czerwcu tego samego roku (według różnych źródeł: w Homlu lub Smoleńsku) Czeka zatrzymała go pod zarzutem prowadzenia działalności kontrrewolucyjnej i uwolniła dopiero wtedy, gdy 5000 wiernych złożyło petycję z prośbą o uwolnienie popularnego kapłana.

W 1919 został biskupem mścisławskim, w 1922 tymczasowo administrował eparchią mohylewską. Na krótko przyłączył się do ruchu Żywej Cerkwi, który już w roku następnym porzucił. We wrześniu 1923 został biskupem pskowskim, administrował równolegle eparchią homelską. W 1924 został ponownie aresztowany i skazany na dwa lata więzienia, które odbył w Jarosławiu. W czerwcu 1927 został metropolitą Permu.

Po wydaniu przez metropolitę Sergiusza deklaracji o wierności Cerkwi prawosławnej wobec rządu Warłaam zdecydowanie zaprotestował i w lutym 1928 ogłosił zerwanie z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym. Metropolita Sergiusz odpowiedział 11 kwietnia, potwierdzając wykluczenie metropolity Permu (razem z innymi kapłanami, którzy go poparli) z Kościoła. Warłaam wydał wówczas kolejne oświadczenie, w którym stwierdzał, że Cerkiew nie może wprawdzie prowadzić walki bezpośredniej, jednak powinna być nadal zaangażowana w walkę duchową z "bezbożnym rządem".

Według różnych źródeł metropolita wrócił do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w maju 1928, jednak równolegle uczestniczył w pracach Cerkwi Katakumbowej, z którą jednak nigdy nie związał się formalnie. We wrześniu 1929 został ponownie aresztowany i skazany na 3 lata więzienia. W 1933 jego wyrok został przedłużony do 10 lat. Przebywał w więzieniu na Sołowkach, Kotłasie, a następnie na zesłaniu w Wołogdzie, wypuszczony z więzienia ze względu na bardzo zły stan zdrowia.

W 1941 został ponownie aresztowany i skazany na 10 lat łagru. Zmarł w lutym 1942 w więzieniu w Wołogdzie.

• Biografia w serwisie poświęconym nowomęczennikom rosyjskim