Siły Narodów Zjednoczonych ds. Nadzoru Rozdzielenia Wojsk na Wzgórzach Golan

United Nations Disengagement Observer Force

Język roboczy	angielski
Utworzenie	31 maja 1974
Strona internetowa

Siły Narodów Zjednoczonych ds. Nadzoru Rozdzielenia Wojsk na Wzgórzach Golan^[1] (ang. United Nations Disengagement Observer Force, UNDOF) – siły pokojowe Narodów Zjednoczonych, powołane rezolucją Rady Bezpieczeństwa nr 350 (1974). Rezolucja ta mówiła o zawieszeniu broni i zakończeniu walk po wojnie Jom Kipur w 1973 r. Wojska UNDOF jako jedyne siły militarne mogły przebywać w określonej w rezolucji strefie.

6 października 1973 r. wybuchła wojna na Bliskim Wschodzie po tym jak Egipt zaatakował Izrael na półwyspie Synaj, zaś Syria zaatakowała Izrael od strony Wzgórz Golan. Wojna ta została nazwana Jom Kipur (dzień pojednania), gdyż w tym dniu Żydzi obchodzili święto o tej nazwie. Pierwszy personel sił UNDOF składał się z Polaków, Kanadyjczyków, Austriaków i Peruwiańczyków.

Na przestrzeni lat skład i liczebność sił UNDOF się nieznacznie zmieniały, dziś w tym regionie obecne są siły (alfabetycznie): Indii – INDCON, Japonii – JCON – tworzących LOGBATT, Kanady – CANCON (niegdyś wchodzącej w skład LOGBATT, której znaczne siły zostały wycofane w marcu 2006 r. i zastąpione wojskami indyjskimi, obecnie pozostało 2 oficerów, którzy zajmują stanowiska w sztabie) oraz Filipin – PHILBATT, którzy w dniu 22 października 2009 r. przejęli obowiązki od Polaków stacjonujących przez 35 lat na Wzgórzach Golan w Syrii. Do czerwca 2008 roku w skład batalionu AUSBATT wchodzili żołnierze Słowacji – SLOVCON.

Na obecną chwilę w Camp Ziouani stacjonuje dowództwo i kompania zabezpieczenia PHILBATT, większość Indyjskiego i Japońskiego kontyngentu oraz jedna drużyna międzynarodowego plutonu Żandarmerii wojskowej. Po stronie syryjskiej działania operacyjne wykonują także żołnierze austriaccy i chorwaccy. Dowództwo UNDOF znajduje się po stronie syryjskiej w obozie Camp Faouar, gdzie przebywa Dowódca Sił UNDOF.

Do marca 2009 r. z polskiego kontyngentu wydzielano 10-osobową grupę żołnierzy wchodzącą w skład Posterunku 22, to jest jedynego posterunku po stronie Izraelskiej (zlokalizowanego 3 km na północ od Camp Ziouani). 2 marca 2009 r. pozycja 22 została przekazana dla AUSBATT. Polskie wojska, w sile ok. 360 osób, pełniły tam rolę operacyjną, tzn. w głównej mierze zajmując się obserwacją i patrolowaniem strefy AOS (Area of Seperation). Polski Kontyngent Wojskowy w Syrii składał się z dowództwa i logistyki, trzech kompanii (Falcon, Scorpion i SVC – zabezpieczenia) oraz elementu wydzielanego do kwatery głównej (wybranych stanowisk w sztabie UNDOF oraz plutonu (FHQ Coy) wchodzącego w skład kompanii będącej do dyspozycji FC). Po stronie Izraelskiej w obozie Camp Ziouani stacjonowało dowództwo kontyngentu wraz z kompanią zabezpieczenia, natomiast pozostałe 2/3 sił PKW, to jest pierwsza i druga kompania piechoty oraz drugi pluton FHQ Coy na których spoczywały główne obowiązki mandatowe, oraz kadra kwatery rozlokowane były w Syrii. Powrót do kraju, pierwszej grupy żołnierzy ostatniego polskiego kontyngentu stacjonującego na Wzgórzach Golan miał miejsce 11 października 2009r, drugiej – 29 października, a 14. osobowej grupy likwidacyjnej – 18 listopada 2009 r. Dwaj ostatni Polscy żołnierze – oficerowie Marynarki Wojennej powrócili do kraju 9 kwietnia 2010 zamykając całkowicie kartę historii o służbie Polskich Wojsk w tym zakątku świata. Jeden z nich Cdr Tadeusz BICZ kilkukrotnie pełnił obowiązki Szefa Sztabu UNDOF^[2].

 Osobny artykuł: Polski Kontyngent Wojskowy w Syrii.

W czerwcu 2013 z misji UNDOF wycofały się wojska austriackie ze względu na toczące się walki między syryjskim wojskiem a rebeliantami w pobliżu Wzgórz Golan, w ramach syryjskiej wojny domowej. Wcześniej wycofali się Chorwaci, a w marcu 2013 syryjscy rebelianci pojmali na kilka dni 21 filipińskich żołnierzy rozjemczych^[3].

Strefa rozdzielenia (buforowa) mierzy długość 80 km i szerokość od pół do 10 km. Przygraniczna strefa leżąca po stronie izraelskiej jest znana jako linia Alfa, zaś po stronie syryjskiej linia Bravo.

Zmiany w strukturze organizacyjnej UNDOF na przestrzeni lat^[4][5]:

Jednostka	Państwo	Kontyngent	Okres
Batalion Operacyjny (północny)	Austria	AUSBATT	1974-1998
	Austria  Słowacja	AUSBATT (SLOVCON)	1998-2008
	Austria  Chorwacja	AUSBATT (CROCON)	2008-2013
	Fidżi  Nepal	FIJIBATT (NEPCON)	2013-2019
	Fidżi  Nepal  Urugwaj	FIJIBATT (NMC) (UMIC)	od 2019
Batalion Operacyjny (południowy) do 2014	Peru	PERBATT	1974-1975
	Iran	IRANBATT	1975-1979
	Finlandia	FINBATT	1979-1993
	Polska	POLBATT	1993-2009
	Filipiny	PHILBATT	2009-2014
kompanie logistyczne do 1996	Polska  Kanada	POLLOG CANLOG	1974-1993 1974-1996
Batalion Logistyczny LOGBATT od 1996	Kanada  Japonia	(CANCON) (J-CON)	1996-2006
	Indie  Japonia	(INDCON) (J-CON)	2006-2013
	Indie  Fidżi	(INDCON) (FIJIBATT det.)	od 2013
kompania dowodzenia FHQ Coy do 2013	wielonarodowa		1974-2013
kompania rezerwowa FRC od 2013	Irlandia	IRECON	od 2013

Nazwa w nawiasie oznacza mniejszy, niesamodzielny pododdział (kompania lub pluton), wchodzący w skład batalionu. Wybrane struktury organizacyjne:

Lp.	od – do	Narodowość	Stopień, imię i nazwisko
1	czerwiec 1974–grudzień 1974	Peru	BGen Gonzalo Briceno
2	grudzień 1974 – maj 1979	Austria	BGen Hannes Philipp
3	maj 1979 – luty 1981	Austria	BGen Günther Greindl
4	marzec 1981 – kwiecień 1982	Finlandia	MGen Erik Kaira
5	czerwiec 1982 – maj 1985	Szwecja	MGen Gustav Stahl
6	czerwiec 1985 – maj 1986	Finlandia	MGen Gustav Hagglund
7	lipiec 1986 – wrzesień 1988	Szwecja	MGen Gustav Welin
8	wrzesień 1988 – wrzesień 1991	Austria	MGen Adolf Radauer
9	wrzesień 1991 – listopad 1994	Polska	gen. dyw. Roman Misztal
10	17 stycznia 1995 – 31 maja 1997	Holandia	MGen Johannes C. Kosters
11	31 maja 1997 – 31 sierpnia 1998	Irlandia	MGen David F. Stapleton
12	5 października 1998 – 7 lipca 2000	Kanada	MGen H. Cameron Ross
13	17 sierpnia 2000 – 13 sierpnia 2003	Szwecja	MGen Bo Wranker
14	14 sierpnia 2003 – 16 stycznia 2004	Polska	gen. dyw. Franciszek Gągor
15	17 stycznia 2004 – 11 stycznia 2007	Nepal	LtGen Bala Nanda Sharma
16	12 lutego 2007 – 1 marca 2010[6].	Austria	MGen Wolfgang Jilke
17	2 marca 2010 – 12 sierpnia 2012	Filipiny	MGen Natalio C. Ecarma[7].
18	od 13 sierpnia 2012	Indie	MGen Iqbal Singh Singha[8].

W okresie od 12 stycznia 2007 – 11 lutego 2007 obowiązki FC (ang. FC – Force Commander) pełnił szef sztabu UNDOF – płk Andrzej Ostrowski.

Lp.	Od – do	Narodowość	Stopień, imię i nazwisko
1	kwiecień 1979–lipiec 1979	Austria	Col Guenther Greindl
2	lipiec 1979 – lipiec 1980	Kanada	LtCol Edward Schrader
3	sierpień 1980 – czerwiec 1981	Finlandia	Col Osmo Karanka
4	czerwiec 1981 – czerwiec 1982	Austria	Col Walter Schmit
5	czerwiec 1982 – czerwiec 1983	Austria	Col Manfred MITTERBAUER
6	czerwiec 1983 – lipiec 1984	Finlandia	Col Pentti LAAMANEN
7	lipiec 1984 – lipiec 1985	Austria	Col Franz ENZENHOFFER
8	lipiec 1985 – kwiecień 1987	Kanada	BGen William A.D. YUILL
9	kwiecień 1987 – wrzesień 1988	Austria	BGen Friedrich HESSEL
10	wrzesień 1988 – sierpień 1990	Kanada	BGen Gabriel ZULIANI
11	sierpień 1990 – wrzesień 1992	Kanada	BGen Alexander J. WALDRUM
12	wrzesień 1992 – sierpień 1994	Austria	Col Josef NEKHAM
13	sierpień 1994 – grudzień 1995	Polska	gen. bryg. Jan Kempara
14	grudzień 1995 – sierpień 1997	Kanada	Col Greg Hig
15	sierpień 1997 – grudzień 1998	Austria	Col Peter Bouda
16	grudzień 1998 – czerwiec 2001	Polska	płk Józef Kowalczyk
17	czerwiec 2001 – lipiec 2002	Austria	Col Michael SUTTER-KELLNER
18	lipiec 2002 – lipiec 2003	Kanada	Col David MARSHALL
19	lipiec 2003 – lipiec 2004	Kanada	Col Yann HIDIROGLOU
20	lipiec 2004 – wrzesień 2005	Austria	Col Andreas SAFRANMUELLER
21	wrzesień 2005 – wrzesień 2006	Austria	Col Andreas Stupka
22	wrzesień 2006 – wrzesień 2008	Polska	płk Andrzej Ostrowski
23	listopad 2008 – listopad 2009	Indie	Col Ganesh Singh Bisth
24	styczeń 2010 – grudzień 2010	Indie	Col Gurvir Singh Kahlon[9].
25	grudzień 2010 – styczeń 2012	Austria	Col Martin Dorfer[10].
26	od stycznia 2012	Austria	Col Andreas Rotheneder[11].

• wojna Jom Kipur
• UNIFIL
• Medal UNDOF

• oficjalna UNDOF
• UNDOF HQ – Camp Faouar
• UNDOF – Camp Ziouani
• Wspomnienia żołnierza z misji na Wzgórzach Golan. golan.rdk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)].
• Strona o Misjach ONZ
• Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ Koło nr 19 w Szczecinie