Ten artykuł dotyczy miasta w Belgii. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Tournai

nld. Doornik
niem. Dornick
pcd. Tornai
wa. Tornè

Katedra Notre-Dame
Herb Flaga
Państwo	Belgia
Region	Waloński
Prowincja	Hainaut
Dystrykt	Tournai-Mouscron
Burmistrz	Paul-Olivier Delannois
Powierzchnia	215,34 km²
Populacja (1 stycznia 2024) • liczba ludności • gęstość	68 554[1] 319 os./km²
Nr kierunkowy	069
Kod pocztowy	7500-7504, 7506, 7520-7522, 7530-7534, 7536, 7538, 7540, 7542, 7543, 7549
Położenie na mapie Hainaut Tournai
Położenie na mapie Belgii Tournai
50°36′N 3°23′E/50,600000 3,383333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Tournai (nld. Doornik, niem.: Dornick, pcd. Tornai, wa. Tornè, la. Turnacum) – miasto w Belgii, w Regionie Walońskim, w prowincji Hainaut, siedziba administracyjna okręgu Tournai-Mouscron. 1 stycznia 2024 r. liczyło 68 554 mieszkańców. Powierzchnia miasta wynosi 215,34 km². Leży nad Skaldą. Po Tongeren jest najstarszym miastem Belgii.

Miejscowość istniała już w czasach imperium rzymskiego. Od około 432 r. w rękach Franków salickich (Klodian, Childeryk I, Chlodwig I), od czasów rządów Klodiana^[2] przez około 50 lat jako ich stolica. Po przeniesieniu jej do Paryża, miasto zostało siedzibą diecezji. Pierwszym biskupem był mieszkaniec Tournai, Euterius. Do XVI w. pozostawało pod wpływami Francji, choć w 1513 zostało podbite przez króla Anglii, Henryka VIII i pozostawało częścią tego kraju jako jedyne belgijskie miasto – aż do 1519. W tym czasie w mieście znacząco rozwinął się handel i produkcja wysokiej jakości tekstyliów.

W 1521 Tournai znalazło się pod panowaniem Karola V. Na te lata przypadają też ostre konflikty religijne w mieście. W latach 1581–1668 należało do Niderlandów Hszpańskich, następnie do 1713 – w granicach Francji. Po tej dacie, na mocy pokoju w Utrechcie Tournai znalazło się pod rządami Habsburgów w Niderlandach Austriackich. Po krótkim epizodzie francuskim, związanym z rewolucją i okresem napoleońskim – od 1815 weszło w skład Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, a od 1830 – niepodległej Belgii.

W 1940 dużych zniszczeń dokonały wojska niemieckie.

W skład miasta wchodzi 29 dzielnic (section):

• Barry
• Béclers (Beek-Laren)
• Blandain
• Chercq
• Ere
• Esplechin
• Froidmont
• Froyennes
• Gaurain-Ramecroix
• Havinnes
• Hertain
• Kain
• Lamain
• Marquain
• Maulde
• Melles
• Mont-Saint-Aubert
• Mourcourt
• Orcq
• Quartes
• Ramegnies-Chin
• Rumillies
• Saint-Maur
• Templeuve
• Thimougies
• Vaulx
• Vezon
• Warchin
• Willemeau

Bardzo dobrze zachowane średniowieczne Stare Miasto. Zbudowana w latach 1130^[3]–1325 romańska katedra Notre-Dame jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Wzniesiona w pierwszej połowie XII wieku, ma obszerną nawę romańską, a zarazem bogatą dekoracją kapiteli. Oryginalność architektury tego zabytku wyróżnia transept, zwieńczony pięcioma wieżami. W latach 1242–1245^[3] w stylu gotyckim został przebudowany chór w XIII w.

Warto zwrócić uwagę także na wieżę strażniczą tj. beffroi, najstarszą w Belgii, sukiennice w stylu renesansowym (obydwa te obiekty przy rynku Grand-Place) oraz XII-wieczny most na Skaldzie - Pont des Trous.

• Jules Bara, polityk (XIX wiek)
• Charles Blount, piąty Baron Mountjoy, dworzanin i patron nauki XVI w.)
• Casterman, wydawca (XVIII w.)
• Jacques Daret, flamandzki malarz (XV w.)
• Xaveer De Geyter, architekt (XX w.)
• Pierre de la Rue, kompozytor (XV wiek)
• Hélène Dutrieu, rowerzysta, kaskader (XIX i XX w.)
• Louis Gallait, malarz (XIX w.)
• Gilles Li Muisis, francuski kronikarz i poeta (XIII w.)
• Jean-Baptiste Moëns, filatelista (XIX wiek)
• Marc Quaghebeur, pisarz (XX w.)
• Georges Rodenbach, symbolista, poeta i pisarz (XIX w.)
• Rogier van der Weyden, flamandzki malarz (XV w.)
• Perkin Warbeck, oszust, pretendent do tronu Anglii (XV w.)
• Gilbert z Tournai, teolog franciszkański i kaznodzieja (XIII w.)

Miejscowości partnerskie:

• Betlejem, Palestyna
• Canterbury, Wielka Brytania
• Mogi das Cruzes, Brazylia
• Troyes, Francja
• Villeneuve-d’Ascq, Francja

• strona internetowa miasta