Torfowiska (jezioro)
 Jezioro Torfowisko od strony wschodniej | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
6,3605 ha |
| Hydrologia | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°07′32″N 21°06′22″E/52,125556 21,106111
| |
Torfowiska[1] (oficjalny hydronim) lub Torfowisko, Staw Powsiński, Jezioro Powsińskie – jezioro o powierzchni ponad 6 ha w Warszawie[2].
Położenie i charakterystyka
Jezioro leży po lewej stronie Wisły, w Warszawie, w dzielnicy Wilanów, w rejonie osiedla Powsin. Jezioro powstało prawdopodobnie w wyniku spiętrzenia okolicznych kanałów irygacyjnych i rowów deszczowych w miejscu starorzecza wiślanego; w związku z tym można je uznać za jezioro zalewowe. Położone jest wzdłuż ulicy Przyczółkowej[3], graniczy także z ulicą Rosochatą.
Zgodnie z ustaleniami w ramach Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. jezioro położone jest na tarasie nadzalewowym i zasilane jest okresowo wodami podziemnymi. Odpływ natomiast ma formę cieku[4]. Inne źródła podają, że jezioro jest bezodpływowe[5]. Powierzchnia wynosi 6,3605 hektara[4]. Brzegi niskie, zabagnione. W otoczeniu zbiornika wodnego występują torfy niskie oraz gytie[5]. Leży na terenie zlewni Rowu Powsinkowego[6].
Przyroda
Zgodnie z badaniem z 2004 roku na terenie zbiornika wodnego stwierdzono występowanie następujących gatunków ptaków: perkozek, łabędź niemy, czernica, błotniak stawowy, wodnik, kropiatka, kszyk, krwawodziób, bocian biały, orzełek włochaty, czajka, górniczek, gąsiorek, srokosz i kaczka krzyżówka[7]. W okolicach akwenu stwierdzono też występowanie sarny[8]. Dodatkowo łąki w okolicach jeziora o powierzchni 2,8518 ha w 2005 r. (wraz z późniejszymi zmianami)[9] uznane zostały za użytek ekologiczny o nazwie „Powsin” rozporządzeniami nr 74 i 75 Wojewody Mazowieckiego z dnia 5 września 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego nr 242 z 2002 r., poz. 6179) w związku z ochroną siedlisk i miejsc bytowania następujących gatunków owadów: motyla z gatunku modraszek telejus (Phengaris teleius) oraz mrówek z rodzaju Myrmica[10].
Jezioro jest istotne w szerszym kontekście dla mikroklimatu Warszawy. Zbiornik ten należy – wraz z m.in. Jeziorem Powsinkowskim, Jeziorem Wilanowskim, doliną rzeki Wilanówka, Morysinem oraz pobliskimi łąkami, polami, ciekami i zbiornikami wodnymi – do ważnego ciągu przyrodniczego Warszawy, który pełni istotne funkcje hydrologiczne, ma też spore znaczeniu dla klimatu. Ciąg ten nawietrza Warszawę transportowanymi od południa masami czystego powietrza znad Lasu Kabackiego i Lasów Chojnowskich[11].
Jezioro Torfowiska położone jest na terenie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870)[12][13].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 140180
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 355, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Warszawskie i okoliczne torfy. surowce.naturalne.pl. [dostęp 2013-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-13)]. (pol.).
- ↑ a b Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r.. [dostęp 2013-09-15]. (pol.).
- ↑ a b Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 52. ISBN 83-907333-7-4. [dostęp 2020-04-22].
- ↑ Łukasz Szkudlarek, Analiza powierzchniowa zlewni. Charakterystyka i ocena funkcjonowania układu hydrograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów melioracyjnych na obszarze m.st. Warszawy wraz z zaleceniami do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy i planów miejscowych [online], 2015, s. 83–85 [dostęp 2020-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-22].
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2013-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.6. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2013-09-14]. (pol.).
- ↑ Rejestr użytków ekologicznych. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie. [dostęp 2013-09-14]. (pol.).
- ↑ Formy ochrony przyrody. wilanow.pl. [dostęp 2013-09-14]. (pol.).
- ↑ Małgorzata Kaczyńska: Krajobraz Kulturowy Wilanowa. wilanow.pl. [dostęp 2013-09-14]. (pol.).
- ↑ Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 42/14.02.2007 r., poz. 870: Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; Załącznik nr 43 do rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. Opis przebiegu granicy Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu dla m. stoł. Warszawy Dzielnicy Wilanów wg mapy sygnatura Warszawa-Wilanów//WOChK/z z dnia 22 grudnia 2000 r. [data dostępu: 2015-01-08]
- ↑ Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2015-01-08].