Tomka wonna
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
tomka wonna |
Nazwa systematyczna | |
Anthoxanthum odoratum L. Sp. Pl. 1:28. 1753[3] |
Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, zachodniej i środkowej Azji oraz w północno-zachodniej Afryce. Ponadto szeroko rozprzestrzeniony jako gatunek introdukowany na obu kontynentach amerykańskich, w południowej Afryce, we wschodniej Azji i w Australii[3]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niska bylina luźnokępkowa.
- Łodyga
- Źdźbło o wysokości do 50 cm.
- Liście
- Dolne liście o długich blaszkach, górne o krótkich. Wszystkie liście owłosione, języczek liściowy krótki (do 4 mm), owalny, poszarpany, porośnięty po bokach kępkami włosków.
- Kwiaty
- Zebrane w przypominającą kłos gęstą wiechę o długości 2–8 cm. Wiecha jest dołem przerywana, górą zwęża się. Kłoski o błoniastych i bardzo długich plewach. Dolna, 1-nerwowa plewa jest o połowę mniejsza od 3-nerwowej drugiej plewy. Górne plewy o długości ok. 3 mm są ciemno owłosione i ościste. Plewki mają długość zaledwie 2 mm, nie mają ości i są połyskujące. Kwiaty przedprątne, w każdym kwiatku dwa tylko pręciki i słupek o piórkowatym znamieniu. Kwitnie od maja do czerwca.
- Owoc
- Ziarniaki dojrzewające jeszcze przed sianokosami.
Biologia i ekologia
Rośnie na przydrożach i świeżych łąkach, w murawach i świetlistych lasach. Hemikryptofit. Roślina posiada charakterystyczny zapach, zawiera bowiem kumarynę. Szczególnie dobrze można zapach ten wyczuć w sianie.
Zastosowanie
Roślina o małej wartości paszowej. W sianie ma już małą wartość, gdyż wcześniej od innych traw kwitnie i drewnieje.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
- ↑ a b Anthoxanthum odoratum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-05] .
- ↑ Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001, s. 62. ISBN 978-83-61191-72-8.
Bibliografia
- D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił: Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 42603
- EoL: 1114147
- EUNIS: 191907
- Flora of China: 200024834
- Flora of North America: 200024834
- FloraWeb: 465
- GBIF: 2705975
- identyfikator iNaturalist: 75475
- IPNI: 389034-1
- ITIS: 41395
- NCBI: 29661
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-394021
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:389034-1
- Tela Botanica: 5194
- identyfikator Tropicos: 25506855
- USDA PLANTS: ANOD
- CoL: 67GRD