Terapia komórkowa, terapia komórkami macierzystymi (ang. stem-cell therapy) – gałąź terapii w medycynie, polegająca na wykorzystaniu ludzkich komórek macierzystych lub progenitorowych do regeneracji uszkodzonych tkanek lub narządów pacjenta.

Jest to nowa forma terapii, której skuteczność pozostaje wciąż niepotwierdzona, mimo że teoretyczne aspekty wydawały się bardzo obiecujące. W 2014 pisano na przykład, że "opracowanie standardów kontroli bezpieczeństwa i efektywności terapii chorób neurologicznych na podstawie unikatowych właściwości komórek macierzystych stanowi pilne zadanie dla środowiska lekarskiego"^[1].

Pomimo znacznej liczby publikacji donoszących o udanych przypadkach terapii opartych na komórkach macierzystych, znaczna liczba badań klinicznych nie uzyskała jeszcze pełnych zatwierdzeń regulacyjnych dla walidacji jako terapii z wykorzystaniem komórek macierzystych. Do chwili obecnej (2020), najbardziej uznanym sposobem leczenia z wykorzystaniem komórek macierzystych jest przeszczep szpiku kostnego w celu leczenia zaburzeń krwi i układu odpornościowego^[2].

Komórki macierzyste najczęściej używane w badaniach klinicznych to mezenchymalne komórki macierzyste (MSC, mesenchymal stem cells, mesenchymal stromal cells), otrzymywane w warunkach hodowlanych in vitro tkanek ludzkich (dojrzałych lub płodowych). Komórki te mogą pochodzić z tego samego pacjenta, lub od dawcy; metoda ta różni się od przeszczepów tym, że korzysta się w niej nie z całych narządów lub tkanek, ale z wyizolowanych, oczyszczonych i czasem zmodyfikowanych komórek.

Biorąc pod uwagę rosnącą popularność reklam terapii z wykorzystaniem komórek macierzystych, różne instytucje odpowiedzialne za zdrowie publiczne wyraziły zaniepokojenie nadużyciami i oszustwami związanymi z rzekomymi kuracjami. W marcu 2019, amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) opublikowała ostrzeżenie przed terapiami z wykorzystaniem komórek macierzystych. "Niektórzy pacjenci mogą być narażeni na zabiegi z wykorzystaniem komórek macierzystych, które są nielegalne i potencjalnie szkodliwe". W związku z tym, ze wielu potencjalnych pacjentów wybiera terapie w innych krajach, FDA podkreśla, że nie ma nadzoru nad zabiegami wykonywanymi w tychże krajach, i ma niewiele informacji na temat zagranicznych placówek lub ich produktów komórek macierzystych, które być może nie podlegają żadnym regulacjom^[3]. W USA rośnie liczba procesów sądowych przeciwko podmiotom prowadzącym terapie z wykorzystaniem komórek macierzystych. W 2021 roku Federalna Komisja Handlu radzi^[4]:

Jeśli szukasz sposobu na leczenie dolegliwości medycznych, oto kilka rzeczy, o których warto pamiętać:

• Nie ufaj stronie internetowej tylko dlatego, że wygląda profesjonalnie, używa terminów medycznych lub ma historie sukcesu od "prawdziwych ludzi", które mogą być zmyślone.
• Zastanów się krytycznie nad każdym twierdzeniem, które widzisz, zwłaszcza nad twierdzeniami zdrowotnymi dotyczącymi nowych procedur.
• Samodzielnie poszukaj w sieci. Wyszukaj nazwę firmy leczenia lub procedury plus słowa "oszustwo", "skarga" i "opinie" (“scam,” “complaint,” & “review”)
• Następnie, porozmawiaj o rzekomych terapiach ze swoim lekarzem. Nie podejmuj decyzji medycznych w oparciu o reklamy lub materiały marketingowe.

Istnieje niezależna baza danych na temat badan dotyczących terapii komórkami macierzystymi^[5], utworzona przez Paula Knoepflera^[6], badacza komórek macierzystych na Uniwersytecie Kalifornijskim w Davis School of Medicine, który dodatkowo monitoruje w Internecie fałszywe reklamy i dezinformację z nieuczciwych klinik^[7].

• Komórki macierzyste
• Medycyna regeneracyjna
• Inżynieria tkankowa