Teodor Zalewski

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1897 Bad Wörishofen
Pochodzenie	polskie
Data i miejsce śmierci	11 marca 1985 Warszawa
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	dyrygent, pedagog
Odznaczenia

Teodor Zalewski (ur. 19 sierpnia 1897^[1][2][3][4] w Bad Wörishofen^[1][a], zm. 11 marca 1985 w Warszawie^[1][4]) – polski dyrygent i pedagog muzyczny.

Pochodził z rodziny muzycznej, jego ojciec Henryk był nauczycielem śpiewu, natomiast matka Helena korepetytorką chóru^[1]. Pierwsze trzy lata życia spędził w Rzymie, od 1900 roku mieszkał z rodzicami w Moskwie^[1]. Kształcił się w moskiewskiej szkole muzycznej im. Gniesinych^[1][3]. W latach 1916–1918 studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Moskiewskiego, z przerwą na służbę wojskową i naukę w szkole podchorążych w Kijowie w 1917 roku^[1]. Od 1919 do 1920 roku był studentem konserwatorium w Charkowie^[1][3]. W 1920 roku wrócił do Polski i zaciągnął się do wojska podczas wojny polsko-bolszewickiej, uczestniczył w bitwie warszawskiej^[1]. Po demobilizacji kontynuował od 1921 roku prywatnie naukę gry na fortepianie u Piotra Rytla^[1][2][3]. Odbył studia u Henryka Melcera-Szczawińskiego w konserwatorium warszawskim (1922–1925)^[1][2][3] i na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1921–1926)^[1]. Od 1924 do 1925 roku pełnił funkcję dyrektora muzycznego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego, gdzie pokierował prawykonaniem Kniazia Potiomkina Tadeusza Micińskiego z muzyką Karola Szymanowskiego oraz Opowieści zimowej według Williama Shakespeare’a z muzyką Ludomira Michała Rogowskiego^[1][2][3]. W 1925 roku debiutował jako dyrygent w Filharmonii Warszawskiej^[1][2][3], od 1925 do 1926 roku uczył czytania partytur w Konserwatorium Warszawskim^[1][3]. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Muzyki Polskiej (1926) i prowadził jego orkiestrę kameralną^[1][3][4]. Od 1928 roku był dyrygentem Towarzystwa Dawnej Muzyki Polskiej^[1]. Wykonywał utwory m.in. J.S. Bacha, G.F. Händla i Bartłomieja Pękiela^[1][2][3]. Był współredaktorem „Kwartalnika Muzycznego” i „Muzyki Polskiej”^[1]. W 1931 roku zdał egzamin adwokacki i został członkiem Izby Adwokackiej w Warszawie, prowadząc praktykę radcy prawnego^[1].

W latach 1947–1949 pełnił funkcję dyrektora Filharmonii Warszawskiej^[1][2][3][4]. Od 1952 roku wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie^[1][3], gdzie w latach 1953–1957 był dziekanem Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki^[1], a od 1966 do 1969 roku piastował godność rektora tej uczelni^[1][4]. W latach 1956–1963 był sekretarzem generalnym Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków^[1]. Od 1965 do 1968 roku był prezesem zarządu Towarzystwa im. Fryderyka Chopina^[1]. Został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy II Klasy oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[1]. Laureat nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za działalność dydaktyczno-wychowawczą (1966)^[1].

Opublikował wspomnienia Pół wieku wśród muzyków 1920–1970. Przyczynki do dziejów polskiej kultury muzycznej, część 1 (Kraków 1977)^[1][4].