Tadeusz Filipowicz
| |
 podpułkownik artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
26 września 1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
         
| |
Tadeusz Justyn Filipowicz (ur. 26 września 1887 w Trembowli, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – polski inżynier rolnik, podpułkownik artylerii rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Antoniego i Justyny z Derpowskich. Był starszym bratem Pawła (1897-1940), podpułkownika artylerii, również zamordowanego w 1940 roku przez NKWD w Charkowie i Juliana (1895-1945), w kampanii wrześniowej dowódcy Wołyńskiej Brygady Kawalerii.
Tadeusz studiował w Akademii Rolniczej w Dublanach. W latach 1914–1918 walczył w szeregach armii Austro-Węgier. 1 listopada 1916 roku został mianowany porucznikiem w korpusie oficerów rezerwy artylerii. W 1918 roku jego oddziałem macierzystym był 30 pułk artylerii ciężkiej polowej[1].
W 1918 roku zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego, brał udział w obronie Lwowa, a następnie został skierowany do 5 pułku artylerii polowej, w szeregach którego walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku, został zweryfikowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i w 1921 roku został przeniesiony do rezerwy. Dyplom inżyniera rolnika uzyskał na Politechnice Lwowskiej[2].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[3]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[3], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[4]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3486[3].
Upamiętnienie
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[5][6][7]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[8][9][10].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1013 – 1921[11]
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[12]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Obrony Lwowa
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej
- Srebrny Medal Waleczności 1 klasy
- Krzyż Wojskowy Karola
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1068, 1275.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 8 lutego 1933 roku, s. 23.
- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 114.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 2024-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2641 z 22 lutego 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 8 poz. 240
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
Bibliografia
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Rocznik Oficerski 1923 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 724, 836;
- Rocznik Oficerski 1924 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 646, 762;
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1934, s. 133, 1034;
- Ogrody Wspomnień – Tadeusz Justyn Filipowicz [dostęp 2012-05-217]