Tacjanna Wysocka
 Tacjanna Wysocka w 1927 | |
| Data i miejsce urodzenia |
31 stycznia 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 kwietnia 1970 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Małżeństwo |
Stefan Wysocki |
| Odznaczenia | |
| Order Odrodzenia Polski | |
Tacjanna Bernadetta Wysocka (ur. 31 stycznia 1894 w Moskwie zm. 2 kwietnia 1970 w Warszawie) – polska tancerka, choreograf, pedagog i teoretyk baletu, publicystka.
Życiorys
Pochodziła z polsko-rosyjskiej rodziny o zamiłowaniach artystycznych[1]. Jej ojciec generał lejtnant Wiktor Adamowicz był Polakiem, matka Elżbieta była Rosjanką.
Była absolwentką Instytutu Smolnego w Sankt Petersburgu[1]. Studiowała taniec klasyczny, historię tańca i muzykę[2]. W 1911 roku wstąpiła do petersburskiego Instytutu Gimnastyki Rytmicznej, przygotowującego do rzadkiego w początkach XX wieku zawodu rytmiczki. Po wybuchu rewolucji październikowej wyjechała do Polski, do Warszawy i wraz z mężem Stefanem Wysockim otworzyła Szkołę Umuzykalnienia, a później Teatr Sztuki Tanecznej[1]. Do wybuchu II wojny światowej kierowany przez nią zespół występował m.in. w warszawskim Qui Pro Quo, a także w filmach oraz gościnnie za granicą. Występowała w rewii paryskiej Casino de Paris[1]. Była też wykładowcą w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (PIST) w Warszawie[1]. Po 1945 r. pracowała jako baletmistrz w częstochowskim Teatrze Miejskim. Następnie była choreografem w Teatrze im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. W latach 1946–1951 założyła i prowadziła Szkołę Tańca Scenicznego, która to przekształciła się w Szkołę Baletową z siedzibą w Sosnowcu, a następnie w Bytomiu. Szkoła ta – Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. Ludomira Różyckiego w Bytomiu – jest najstarszą placówką tego typu w Polsce. Po upaństwowieniu szkoły w 1951 roku Tacjanna Wysocka była jej kierownikiem artystycznym. W 1952 roku powróciła do Warszawy. Wykładała gimnastykę artystyczną w Akademii Wychowania Fizycznego. Pod koniec życia poświęciła się historii tańca i krytyce tańca[1]. Pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 317-3-10)[3].
Publikacje
- 1955 Gimnastyka artystyczna, Warszawa
- 1962 Wspomnienia, Warszawa
- 1970 Dzieje baletu, Warszawa
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 1959
- doktorat honoris causa Université de la Danse w Paryżu – 1968[1]
W literaturze
Tacjanna Wysocka została przedstawiona jako Iwona Karnicka w powieści Złota Maska Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z 1935 roku[4].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Biografia Tacjanny Wysockiej na portalu Culture.pl [online] [dostęp 2012-07-25].
- ↑ Janina Chodera, Feliks Kiryk (red.), Słownik biograficzny historii Polski. T. 2: L-Ż, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2005, s. 1685, ISBN 978-83-04-04692-4 [dostęp 2023-09-28].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Stefan Wysocki, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14].
- ↑ Jarosław Górski, Parweniusz z rodowodem. Biografia Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, Warszawa 2021, ISBN 978-83-244-1086-6, OCLC 1256559307 [dostęp 2022-05-08].
Linki zewnętrzne
- Tacjanna Wysocka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].