Szymonków
wieś | |
Niezachowany pałac | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
209 m n.p.m. |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
46-250[2] |
Tablice rejestracyjne |
OKL |
SIMC |
0505214 |
Położenie na mapie gminy Wołczyn | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego | |
51°05′40″N 17°58′34″E/51,094444 17,976111[1] |
Szymonków (niem. Simmenau)[3][4]– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn[5].
Wieś ma układ wielodrożnicy.
Ukształtowanie powierzchni
Szymonków położony jest w rejonie śląsko - wielkopolskim, krainie opolskiej. Ukształtowanie terenu gminy charakteryzuje się rzeźbą płaskorówninną oraz lekko falistą. Na terenie wsi Szymonków można zauważyć pozostałości po wzgórzach morenowych.
Nazwa
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizownej formie Symonow[6][7].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0505220 | Borownia | przysiółek |
0505237 | Cegielnia | przysiółek |
0505250 | Szklarnia | przysiółek |
0505266 | Wesoła | przysiółek |
0505272 | Zielona Góra | przysiółek |
Historia
- 1257 r. - założenie wsi Szymonków
- Poprzednie nazwy miejscowości - Semyanowo 1257 r., Semenaw 1403 r., Szyomonków 1945 r. Pierwotnie Siemianowo od imienia Siemian 1218 r. zmiana na Szymonków, Szymonek, chyba nowsza nazwa, skoro po niemiecku również Simmenau.
- W Szymonkowie istniała huta szkła założona w 1823 r. Była to ostatnia założona huta na ziemi kluczborskiej (pierwszą założona w Wierzbicy Górnej a drugą w Jedliskach). Szymonkowska huta została zamknięta w 1846 r. Nosiła różne nazwy: Ferdinandshof, Szklarnia Szymonkowska, Szklarnia Szymanowska.
- W II połowie XIX w. działał tu browar Waleskiej, w 1867 będący jednym z największych na Górnym Śląsku[10]
- W pierwszych latach po II wojnie światowej do Szymonkowa została przesiedlona ludność z takich wsi jak: Żydatycze (pow. Lwów, woj. lwowskie) i Ciemieńrzyńce (pow. Przemyślany, woj. Tarnopolskie)
- W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest[11]:
- ruina romantyczna z basztą, wzniesiona w XIX w.
- znajduje się na wzgórzu na pd. od wsi, z okrągłą basztą murowaną z kamienia. Pozostałość po dawnych właścicielach ziemskich
inne zabytki:
- kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Wzmiankowany w 1257 r. Obecny zbudowany w latach 1875-78 na miejscu poprzedniego drewnianego z 1814 r. Murowany, neogotycki. Dwie rzeźby: Matka Boska Bolesna i św. Jana Ewangelisty, gotyckie z początku XVI w., pochodzące z grupy Ukrzyżowania. Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego z XVIII w. Misa chrzcielna cynowa z 1812 r.
- oficyna dworska z początku XIX w. Klasycystyczna. Zwrócona frontem ku pd.-zach.. Murowana. otynkowana. Parterowa z pięterkiem w szczytach, podpiwniczona. Wzniesiona na rzucie prostokąta, dwutraktowa z sienią pośrodku. Elewacja frontowa siedmiokątna, ujęta w narożnikach podziałami ramowymi. Część środkowa wysunięta nieznacznie przed lico ściany, nieco wyższa, zwieńczona zaokrąglonym szczycikiem. Wejście zamknięte półkoliście w obramowaniu z kluczem, flankowane parami pilastrów, pomiędzy którymi znajdują się wąskie okienka. dach naczółkowy kryty dachówką
- dawny spichlerz dworski z ok. połowy XIX w. Murowany, otynkowany. Prostokątny, trójkondygnacyjny. Podziały ścian ramowe. Dach siodłowy kryty dachówką. Przekształcony na cele mieszkalne
- stary młyn, który obecnie jest w ruinie
- na terenie dzisiejszej szkoły podstawowej stał zamek, posiadłość dawnych właścicieli
- liczne podziemia, pozostałości po zamku i młynie
- dawny dom ogrodnika zamkowego znajduje się niedaleko szkoły i stawu
- pomnik lwa jest wizytówką wsi, jedyny który ocalał do naszych czasów, były dwa, jako część bramy do ogrodu przyzamkowego.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136576
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1261 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ https://web.archive.org/web/20190728221914/https://treemagic.org/rademacher/www.verwaltungsgeschichte.de/kreuzburg.html treemagic.org
- ↑ Simmenau [online], meyersgaz.org [dostęp 2024-04-26] .
- ↑ Sołectwa Gminy Wołczyn. bip.wolczyn.pl. [dostęp 2012-12-08].
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Janczak J., 1992: Przemysł piwowarski na Górnym Śląsku. Śląskie zeszyty krajoznawcze, 62, strony 4-5
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 47 .