Szlarnik długodzioby
| Zosterops gibbsi[1] | |
| Dutson, 2008 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
szlarnik długodzioby |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Szlarnik długodzioby[3] (Zosterops gibbsi) – gatunek małego ptaka z rodziny szlarników (Zosteropidae). Występuje endemicznie na wyspie Vanikoro (Wyspy Salomona). Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
Nazwa gatunkowa gibbsi upamiętnia Davida Gibbsa, który odkrył szlarnika długodziobego. Brytyjski ornitolog i weterynarz Guy Dutson w dniu 11 listopada 1997, na wysokości 5 m n.p.m., zebrał holotyp; była to dorosła samica. Okaz został przesłany do Muzeum Historii Naturalnej w Tring w Wielkiej Brytanii; otrzymał numer 2003.5.3. Zebrano również trzy paratypy: samicę i dwa samce. Nie pobrano próbek tkanki. Gatunek wyodrębniono na podstawie następującego zestawu cech[4]:
- brak białej obrączki ocznej (jest szara)
- znacznie dłuższy dziób niż u innych przedstawicieli Zosterops
- dziób czarny z nasadą o barwie rogu
- nogi i stopy różowopomarańczowe
- żółtawa broda
Wyżej wymienione cechy nie występują u innych szlarników w takiej kombinacji i nie występują w ogóle u innych melanezyjskich przedstawicieli rodzaju Zosterops, nawet u prawdopodobnie najbliżej spokrewnionego szlarnika jednobarwnego (Z. sanctaecrucis)[4].
Morfologia
Dziób czarny, jedynie u nasady o barwie rogu. Kąciki dzioba różowopomarańczowe. Wnętrze dzioba jasnoszare. Tęczówki rudobrązowe. Dokoła oka naga szara obrączka oczna. Kolor nóg różowopomarańczowy do płowego. Wierzch ciała cytrynowooliwkowy z brązowym odcieniem na pokrywach nadogonowych. Lotki szarobrązowe, sterówki ciemnoszarobrązowe z żółtymi obrzeżeniami chorągiewek zewnętrznych. Podobne obrzeżenia posiadają też lotki II i III rzędu. Spód ciała jasnożółty, broda wyraźnie żółta. Pokrywy podskrzydłowe białawe[4].
Wymiary
Wymiary podano w milimetrach[4].
| Okaz | Dziób | Skok | Skrzydło | Ogon |
|---|---|---|---|---|
| Holotyp | 16 | 19 | 67 | 42 |
| Paratyp 1 | 16 | 19 | 69 | 43 |
| Paratyp 2 | uszkodzony | 19 | 57 | 43 |
Ekologia
Szlarnik długodzioby żywi się stawonogami, które zbiera z liści i gałęzi drzew, oraz drobnymi owocami[2].
Wszystkie ze złapanych okazów (początek listopada) miały plamę lęgową[4].
Status
IUCN nieprzerwanie od 2009 roku uznaje szlarnika długodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Gatunek uznawany jest za pospolity powyżej 700 m n.p.m., a znacznie mniej pospolity na nizinach. Według ostrożnych szacunków liczebność populacji może się mieścić w przedziale 20–50 tysięcy osobników. Ptak ten wydaje się do pewnego stopnia tolerować degradację lasów. Prawdopodobnie największym zagrożeniem dla gatunku jest obecność introdukowanych ssaków, choć wydaje się on z powodzeniem koegzystować z zawleczonymi tu szczurami, a prawdopodobieństwo sprowadzenia na wyspę innych inwazyjnych gatunków jest niewielkie ze względu na obecny brak ruchu komercyjnego[2].
Przypisy
- ↑ Zosterops gibbsi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Zosterops gibbsi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Zosteropidae Bonaparte, 1853 - szlarniki - White-eyes (wersja: 2021-01-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-08-06].
- ↑ a b c d e Guy Dutson. A new species of White‐eye Zosterops and notes on other birds from Vanikoro, Solomon Islands. „Ibis”. 150, s. 698–706, 2008.