Surowina (Brynica)
| przysiółek wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | |
| Część miejscowości | |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-024[2] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0499011 |
Położenie na mapie gminy Łubniany  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
 50°46′42″N 17°56′00″E/50,778333 17,933333[1]
| |
Surowina (niem. Roden) – przysiółek wsi Brynica, położony w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Łubniany[3][4][5].
W latach 1975–1998 przysiółek należał administracyjnie do województwa opolskiego.
W miejscowości znajdują się m.in.: strażacka wieża obserwacyjna (do początku XXI w. drewniana, obecnie betonowa), miejsce odpoczynku (w lesie, między Surowiną a Świerklami), Hubertus Dworek Myśliwski, wraz z salą weselną, salą konferencyjną, stawem, ogrodem Rhododendronów oraz infrastrukturą do imprez plenerowych („Agro-Dom” Surowina Sp. z o.o., 12 miejsc noclegowych[6]) i stadnina koni[7].
Miejscowość jest położona na Równinie Opolskiej, na Obszarze Chronionego Krajobrazu „Lasy Stobrawsko-Turawskie”, w pobliżu Stobrawskiego Parku Krajobrazowego, Borów Kupskich i Jeziora Turawskiego. Najbliższe miasta to: Kluczbork, Olesno, Dobrodzień, Kolonowskie, Ozimek, Opole i Wołczyn.
Historia
W bazie danych Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich znajdują się rekordy, dotyczące narodzin w miejscowości Surowine, datowanych na ok. 1633 r.[8][9], jednak nie mają podanego źródła. Natomiast pierwsza uźródłowiona wzmianka o miejscowości pochodzi z 1784 r.[10] – miejscowość Sarowine (Surowina) jest wymieniona jako jeden z dwóch folwarków, związanych z miejscowością Brynica[11]. Także w 1864 r. miejscowość została wymieniona jako folwark domenalny Czarnowąs[12].
Od początku lat 30. XX w. istniała w miejscowości szkoła podstawowa, w formie hali/baraku z drewna. Oprócz sali dydaktycznej, w budynku znajdował się też pokój nauczyciela. Poświęcenia budynku dokonał 8 maja 1931 r. proboszcz brynicki Walter Jaesche. Podczas otwarcia był też obecny landrat opolski, hrabia Michael von Matuschka. W latach powojennych szkołę zamknięto (uczniowie uczęszczali do szkoły w Świerklach, a potem w Brynicy), a budynek rozebrano w latach 70.
W 1936 r. w miejsce nazwy Surowine wprowadzono nazwę Roden[13].
Na przełomie XX i XXI w. w miejscowości działał sklep spożywczy.
Komunikacja
Przez miejscowość przechodzi 1 droga powiatowa nr 1702[14] (ulica Opolska), łącząca drogi wojewódzkie nr 454 i 461 (Czarnowąsy – Brynica)[15]. Najbliższe drogi rangi krajowej i wojewódzkiej to: 45 (ok. 10 km – Opole i 12 km – Jełowa) oraz 454 (ok. 7 km – Kup, ok. 8 km – Czarnowąsy i ok. 9 km – Dobrzeń Wielki), 457 (ok. 9 km), 461 (ok. 2 km) i 464 (ok. 8 km).
Najbliższe stacje kolejowe to: Czarnowąsy (ok. 9 km), Dobrzeń Wielki (ok. 9 km) i Jełowa (ok. 10 km), znajdujące się przy liniach kolejowych łączących Opole z Wrocławiem (przez Jelcz-Laskowice) i Kluczborkiem, po których kursują pociągi Przewozów Regionalnych Sp. z o.o., relacji Opole-Jelcz-Laskowice (stacje w Czarnowąsach i Dobrzeniu Wielkim) oraz Opole-Namysłów, Nysa-Kluczbork i Opole-Kluczbork (stacja w Jełowej). Najbliższe węzły kolejowe to: Jełowa (węzeł z nieczynnym odgałęzieniem w kierunku Namysłowa przez Pokój) i Opole Główne (ok. 15 km).
W miejscowości znajduje się 1 przystanek autobusowy („Surowina”), przy którym zatrzymują się autobusy Opolskiego PKS-u SA, kursujące na trasach Opole-Kaniów (przez Brynicę), Opole-Kup (przez Brynicę) i Opole-Stare Budkowice (przez Brynicę)[16].
Zabytki
- kapliczka z początku XIX w., murowana, otynkowana, z niszą ujętą boniowaniem i nowszym szczytem; w środku barokowo-ludowa rzeźba Jana Nepomucena z 1. połowy XIX w.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 133729
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 91 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-22)]. (pol.).
- ↑ Witamy na stronie Hubertus Dworek Myśliwski. [dostęp 2013-04-18]. (pol.).
- ↑ Grzegorz Zwoliński, Stanisław Namysł, Kazimierz Dura, Róża Spiliszewska, Dariusz Wojciechowski: Stobrawski Park Krajobrazowy – mapa turystyczna aktualizowana w terenie. Wrocław: Studio Wydawnicze PLAN, 2006. ISBN 83-60180-67-9. (pol.).
- ↑ IGI Individual Record. 2008. [dostęp 2011-03-12]. (ang.).
- ↑ IGI Individual Record. 2008. [dostęp 2011-03-12]. (ang.).
- ↑ Historia. Urząd Gminy Łubniany, 4 czerwca 2012. [dostęp 2018-12-15].
- ↑ Vom Oppelnschen Kreise insbesondere. W: Johann Ernst Tramp: Beyträge zur Beschreibung von Schlesien. T. 3: Beschreibung des Oppelnschen Kreises. Brieg [Brzeg]: 1784, s. 67. [dostęp 2011-03-12]. (niem.).
- ↑ Mittlerer Kreistheil: Oppeln und Umgebung. W: Felix Triest: Topographisches Handbuch von Oberschlesien. Breslau [Wrocław]: Verlag von Wilhelm Gottlieb Korn, 1865, s. 70. [dostęp 2011-03-12]. (niem.).
- ↑ Jesper Zedlitz: Schlesien: Kreis Oppeln : Ortsliste. 2001-05-27. [dostęp 2011-03-10]. (niem.).
- ↑ Dariusz Kotowski: ZDP w Opolu. [dostęp 2011-03-10]. (pol.).
- ↑ ULIC: Opolska – 15095.
- ↑ trig.pl: Opolskie PKS S.A. – Tabliczki przystankowe. 2010-09-01. [dostęp 2011-03-23]. (pol.).
Bibliografia
- Kałuża Henryk, Nie dla szkoły, lecz dla życia...; Brynica 2009 (w serii Nasza mała ojczyzna)
- Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian, Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom VII: Województwo opolskie, zeszyt 11: Miasto Opole i powiat opolski; Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk – Pracownia Inwentaryzacji Zabytków, Warszawa 1968
