Strażnica WOP Bliszczyce

Strażnica SG w Bliszczycach

Obiekty byłej strażnicy w Bliszczycach (luty 2019)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945; 1992[a]
Rozformowanie	maj 1989; 1998
Tradycje
Rodowód	217 strażnica WOP 225 strażnica WOP 15 strażnica WOP Bliszczyce 11 strażnica WOP Bliszczyce 12 strażnica WOP lądowa Bliszczyce Strażnica WOP Lądowa rozwinięta w Bliszczycach
Kontynuacja	Strażnica WOP Pilszcz SSG w Pilszczu PSG w Pietrowicach PSG w Opolu
Komendanci / Dowódcy
Ostatni	ppor. Stanisław Wojtyła
Organizacja
Kryptonim	Sekret 30[b]
Dyslokacja	Bliszczyce
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	47 komenda odcinka 69 batalion OP 44 batalion WOP 43 batalion WOP Górnośląska Brygada WOP batalion graniczny WOP Śląski Oddział SG
Multimedia w Wikimedia Commons

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Bliszczyce – nieistniejący obecnie pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.

Strażnica Straży Granicznej w Bliszczycach – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Czeską.

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 47 komendy odcinka Głubczyce jako 217 strażnica WOP (Bliszczyce)^[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[2].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP 24 kwietnia 1948, 217 strażnica OP Bliszczyce została włączona w struktury 69 batalionu Ochrony Pogranicza^[3], a 1 stycznia 1951 44 batalionu WOP w Głubczycach^[4].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[c], a strażnica WOP Bliszczyce otrzymała nr 225 w skali kraju^[6]. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Bliszczyce była 15 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza^[7]. 1 stycznia 1960 była jako 11 strażnica WOP IV kategorii Bliszczyce.

4 lipca 1961, rozformowano 44 batalion WOP w Głubczycach^[d], strażnica została włączona w struktury 43 batalionu WOP w Raciborzu.1 stycznia 1964 była jako 12 strażnica WOP lądowa IV kategorii Bliszczyce^[8].

W 1976 w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia^[9], strażnicę podporządkowano bezpośrednio pod sztab Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach.

13 grudnia 1981 po wprowadzeniu stanu wojennego na terytorium kraju, dowódca GB WOP wewnętrznym rozkazem w miejscu stacjonowania poszczególnych batalionów, utworzył tzw. „wysunięte stanowiska dowodzenia” (zalążek przyszłych batalionów granicznych), którym podporządkował strażnice znajdujące się na odcinkach dawnych batalionów granicznych. Brygada wykonywała zadania ochrony granicy i bezpieczeństwa państwa wynikające z dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego^[10].

W drugiej połowie 1984 Strażnica WOP Bliszczyce została włączona w struktury utworzonego batalionu granicznego WOP im. Bohaterów Powstań Śląskich w Raciborzu^[9], jako Strażnica WOP Lądowa rozwinięta w Bliszczycach.

Strażnica WOP Bliszczyce funkcjonowała do maja 1989, kiedy to została rozformowania^[11]. Następnie obiekt wykorzystywany był do prowadzenia szkoleń z kadrą GB WOP.

Straż Graniczna:

W 1992 zarządzeniem Komendanta Głównego Straży Granicznej, strażnica została utworzona przez Śląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu (ŚlOSG)^[12] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Bliszczycach (Strażnica SG w Bliszczycach).

Po powodzi tysiąclecia w 1997 strażnicę przeniesiono na komisariat Policji w Branicach^[e] i w 1998 została rozformowania. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, przejęła Strażnica SG w Pilszczu, a obiekt został przekazany gminie.

W 1960 11 strażnica WOP Bliszczyce IV kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 12591 m:

• Włącznie znak graniczny nr IV/85, wyłącznie) znak. gran. nr 93/11.
• Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
  • Strażnice WOP w: Pilszczu i Krasnym Polu
  • Grupa Operacyjno-Rozpoznawcza Zwiadu w Głubczycach
• W okresie zimowym pas śnieżny sprawdzany był minimum: na głównym kierunku dwukrotnie, na pozostałym raz w ciągu doby.
• W ochronie granicy dowódcy strażnicy ściśle współpracowali ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS:
  • Vávrovice.
  • Krnov.

Straż Graniczna:

Komendant strażnicy współdziałał w zabezpieczeniu granicy państwowej z placówkami po stronie czeskiej cizinecké policie RCPP.

19 lutego 1996 na odcinku strażnicy zostało uruchomione przejście graniczne małego ruchu granicznego (mrg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów i środków transportu wykonywała załoga strażnicy:

• Branice-Úvalno.

• 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi^[13]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)^[14].
• 1969 – 24 października w wypadku samochodowym, w trakcie wykonywania zadania służbowego, zginął dowódca strażnicy kpt. Stefan Krzyżostaniak^[15].
• 1973 – z inicjatywy z-cy d-cy strażnicy ds. politycznych por. Stanisława Marchwiaka, byłego przewodniczącego GRN Jana Tęgosika i dyrektora miejscowej szkoły Michała Łozińskiego, przy współudziale mieszkańców, młodzieży zrzeszonej w Związku Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej i żołnierzy WOP wybudowano basen o wymiarach 25 × 15 m (Projekt zrodził się jesienią 1971). Oficjalne otwarcie nastąpiło w 29 rocznicę Polski Ludowej^[16].
• 13 grudnia 1981–22 lipca 1983 – (stan wojenny w Polsce), normę służby granicznej dla żołnierzy podwyższono z 8 do 12 godzin na dobę. Ścisłą kontrolą objęto całą strefę nadgraniczną. W stan gotowości były postawione pododdziały odwodowe^[17].

Straż Graniczna:

• 1993 – strażnica otrzymała na wyposażenie samochód osobowo-terenowy Land Rover Defender I 110 w zamian za UAZ 469 i motocykle Honda xl 125s w zamian za WSK 125.
• 1997 – lipiec, w wyniku powodzi tysiąclecia strażnica została zalana przez rzekę Opawę, dokumentacja oraz siły i środki ewakuowane były drogą powietrzną w bezpieczne miejsce.

• 216 strażnica WOP Boboluszki ⇔ 218 strażnica WOP Chomiz – 1946
• 216 strażnica OP Boboluszki ⇔ 218 strażnica OP Krasne Pole – 1949
• 224 strażnica WOP Boboluszki ⇔ 226 strażnica WOP Krasne Pole – 1954
• 14 strażnica WOP Boboluszki III kat. ⇔ 16 strażnica WOP Krasne Pole II kat. – 1956
• 12 strażnica WOP Boboluszki IV kat. ⇔ 10 strażnica WOP Krasne Pole IV kat. – 01.01.1960
• 13 strażnica WOP Boboluszki lądowa IV kat. ⇔ 11 strażnica WOP Krasne Pole lądowa IV kat. – 01.01.1964
• Strażnica WOP Boboluszki ⇔ Strażnica WOP Krasne Pole – do 1976
• Strażnica WOP Lądowa rozwinięta kat. I w Pilszczu ⇔ Strażnica WOP Lądowa rozwinięta kat. I w Krasnym Polu – 1984–05.1989

Straż Graniczna:

• Strażnica SG w Pilszczu ⇔ Strażnica SG w Krasnym Polu – 1992–1988.

Komendanci strażnicy SG:

• ppor. SG/por. SG Wojciech Skowronek (1992–1998) – do rozformowania^[h].

• 5 kołobrzeski pułk piechoty.

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
• Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• SławomirS. Żurawlow SławomirS., Pododdziały Ochrony Pogranicza w Jaworzynce, Istebnej i Koniakowie – Rys historyczny 1922–2008, Gliwice: Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej, 2011 .
• Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X. 
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.