Staw pod Chorzowem

Teren użytku pokryty szuwarem (2024)
użytek ekologiczny
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Położenie	Siemianowice Śląskie
Mezoregion	Wyżyna Katowicka
Data utworzenia	27 lutego 1997
Akt prawny	Uchwała Nr 281/97 Rady Miejskiej w Siem. Śl.
Powierzchnia	3,25 ha
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich Staw pod Chorzowem
Położenie na mapie Polski Staw pod Chorzowem
Położenie na mapie województwa śląskiego Staw pod Chorzowem
50°18′33,5″N 18°59′19,0″E/50,309306 18,988611

Staw pod Chorzowem – użytek ekologiczny w Siemianowicach Śląskich, położony przy granicy z Chorzowem, na obszarze dzielnicy Bytków. Stanowi on fragment zespołu stawów poprzemysłowych i z punktu widzenia ornitologii jest obszarem wyjątkowym w najsilniej uprzemysłowionej części regionu górnośląskiego.

Użytek ekologiczny Staw pod Chorzowem położny jest w zachodniej części Siemianowic Śląskich, tuż przy granicy z Chorzowem, na terenie dzielnicy Bytków^[1], w sąsiedztwie linii kolejowej nr 161^[2].

Według podziału fizycznogeograficznego Jerzego Kondrackiego, użytek położony jest na terenie mezoregionu Wyżyna Katowicka (341.14), będącego częścią makroregionu Wyżyna Śląska (341.1)^[3][4]. Z punktu widzenia geologii obszar Stawu pod Chorzowem położony jest w dewońsko-karbońskim zapadlisku górnośląskim^[5]. Pod utworami czwartorzędowymi podłoże użytku budują utwory pochodzące z karbonu górnego^[6].

Obszar Stawu pod Chorzowem, podobnie jak pozostała część kraju, położny jest w strefie klimatu umiarkowanego^[7], a hydrologicznie w zlewni Rawy, będącej częścią dorzecza Wisły^[8].

Staw pod Chorzowem to użytek ekologiczny ustanowiony na mocy uchwały Rady Miejskiej w Siemianowicach Śląskich z dnia 27 lutego 1997 roku^[9]. Obszar o powierzchni 3,25 ha to śródleśne oczko wodne i stanowi on fragment zespołu stawów poprzemysłowych wraz z ich otoczeniem^[9]. Został on wykształcony w obszarze górniczym zlikwidowanej kopalni „Polska”, rejon „Prezydent”^[10]. Staw pod Chorzowem jest oddalony od siedzib ludzkich, co wpływa korzystnie na równowagę jego ekosystemu^[11].

Staw pod Chorzowem posiada znaczące walory florystyczne – występuje tutaj charakterystyczna dla tego typu miejsc strefowość roślinności^[12]. W pasie szuwarów panuje pałka szerokolistna, trzcina oraz oczeret, natomiast od strony zachodniej i u podnóża linii kolejowej występuje niewielkie zakrzaczenie bzu czarnego i topoli osiki^[13]. Tylko tutaj w Siemianowicach Śląskich występuje stanowisko świbki błotnej^[12]. Innymi charakterystycznymi roślinami tu istniejącymi są: ziarnopłon wiosenny, przegorzan kulisty, lepiężnik różowy, ponikło błotne, turzyca owłosiona, turzyca zaostrzona, turzyca lisia, przytulia błotna i kropidło wodne^[11].

Staw pod Chorzowem to teren wyjątkowy ornitologicznie w skali przemysłowej części Górnego Śląska^[9]. Staw posiada bogatą awifaunę – żyją tutaj takie gatunki ptaków jak m.in.: mewa śmieszka czy czajka^[14]. Tylko na tym terenie w granicach Siemianowic Śląskich występują: płaskonosy, czernice, krwawodzioby i perkozy zauszniki a sporadycznie także perkozy dwuczube^[12]. Nad okolicznymi polami spotyka się także m.in.: bażanty, kuropatwy, pustułki, kawki, wrony siwe, skowronki, jerzyki czy pliszki żółte. Bardzo rzadko pojawiają się tutaj przelatujące bociany czy szukające żeru błotniaki^[13].

Staw pod Chorzowem jest dogodnym miejscem rozrodu płazów, w szczególności żab. Nad wodą polują ważki, zwłaszcza płaskobrzuche^[13]. Ponadto żyją tutaj piżmaki^[14].

• RenataR. Dulias RenataR., Geografia fizyczna Wyżyny Śląskiej, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2018, ISBN 978-83-226-3417-2  (pol.).
• Opis istniejącego stanu poszczególnych elementów środowiska. Etap I programu ochrony środowiska zgodnie z wymaganiami ustawy Prawo ochrony środowiska wraz z programem gospodarki odpadami dla miasta Siemianowice Śląskie [online], www.um.siemianowice.pl, 2003  (pol.).
• Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Siemianowice Śląskie, Siemianowice Śląskie 2019  (pol.).