Stanisław Gąsienica-Sieczka

Stanisław Sieczka jako Jędrek Liptowski w filmie „Zamarłe echo”
Data i miejsce urodzenia	24 października 1904 Zakopane
Data i miejsce śmierci	10 października 1975 Zakopane
Klub	SN PTT Zakopane ON Sokół Zakopane
Wzrost	163 cm[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Gąsienica-Sieczka (ur. 24 października 1904 w Zakopanem, zm. 10 października 1975 tamże) – polski narciarz klasyczny, olimpijczyk. Reprezentant Polski w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej. Ojciec Romana Gąsienicy-Sieczki, Krystyny oraz Kazimierza. Reprezentował barwy klubów SN PTT i ON „Sokół”. Był też jednym z pierwszych zawodników, którzy specjalizowali się w skokach narciarskich^[1] .

Gąsienica-Sieczka ukończył szkołę podstawową i przyuczył się do zawodu stolarza^[2]. Od najmłodszych lat skakał i biegał na nartach. W 1922 wyróżniał się w biegach juniorów^[2]. Swoje pierwsze sukcesy odniósł na narciarskich mistrzostwach Polski w 1924 w Krynicy, kiedy to zajął 3. miejsce w biegu sztafetowym (wraz z Andrzejem Krzeptowskim i Adamem Krzeptowskim). Trzeci był również wtedy w zawodach skoków, w kategorii seniorów II klasy oraz szósty w biegu z przeszkodami^[1] . W konkursie skoków osiągnął najdalszą odległość – 20,5 m. W łącznej klasyfikacji do biegu złożonego był czwarty. W I i II mistrzostwach Zakopanego był pierwszy w biegu głównym i skokach w klasie II seniorów^[1] . 22 marca 1925 wystąpił w konkursie skoków otwierających nową skocznię, Krokiew w Zakopanem, stworzoną przez Karola Stryjeńskiego. Podczas zawodów padał deszcz^[1] . Wilgoć i płytka warstwa śniegu tamowały siłę rozbiegu. Czołówka polskich skoczków skakała ze skróconego rozbiegu. Zawodnicy zostali podzieleni na trzy klasy i grupę juniorów. Gąsienica-Sieczka w drugiej serii konkursowej skokiem na 36 m ustanowił pierwszy rekord Krokwi i jednocześnie rekord Polski^[2]. Z notą 17,208 punktu zwyciężył przed Henrykiem Mückenbrunnem (16,267 pkt.) i Aleksandrem Rozmusem (15,896 pkt.)^[1] . Zawody zostały opisane w prasie, między innymi 3 kwietnia w Głosie zakopiańskim.

W marcu 1926 wziął udział w międzynarodowym konkursie skoków w Harrachovie, gdzie na pokrytej lodem skoczni zajął 5. pozycję. W Wengen uplasował się na 8. lokacie, skokiem na 42 m bijąc rekord swojego kraju. Wielu zawodników, w tym kilku najlepszych, miało upadki. W 1927 był czwarty na mistrzostwach Czechosłowacji w Novým Světe w Karkonoszach (rywalizacja odbywała się w dniach 28–30 stycznia), ustanawiając kolejny, o pół metra dłuższy od poprzedniego, rekord Polski^[1] . Startował też udanie w zawodach podczas konkursu w Pontresinie w Szwajcarii, gdzie skoczył 66 m, ale nie zwyciężył, ponieważ przypadkowo dotknął ręką zeskoku^[1] . W tamtym sezonie był jeszcze 6. w Klosters i 3. w Arosie.

W 1928 reprezentował barwy Polski na igrzyskach olimpijskich w Sankt Moritz. Gąsienica-Sieczka skakał ostrożnie, gdyż był po kontuzji (nadwerężenie ramienia), ale mimo to zajął najlepsze miejsce z Polaków^[1] . Był na 23. pozycji, po skokach na odległość 58 m i 41 m^[3], z łączną notą 13,917 pkt. Rezultat z pierwszej serii dał mu kolejny rekord Polski^[2]. Po Igrzyskach wystartował w odbywających się 22 lutego prestiżowych zawodach w Pontresinie. Był 10., z kolejnym krajowym rekordem – tym razem wynoszącym 63 m^[2]. Został też rekordzistą skoczni w Jaworzynce (34 m)^[1] .

W 1929 startował na mistrzostwach świata w narciarstwie klasycznym, które odbywały się w Zakopanem. Podczas konkursu skoków i biegu zjazdowego mróz sięgał 35 stopni Celsjusza^[1] . W kombinacji norweskiej Gąsienica-Sieczka zajął 13. pozycję w skokach 34 m i 44 m, w biegu był 27., co łącznie dało mu 21. pozycję. W niedzielnym konkursie skoków na Krokwi Gąsienica-Sieczka zajął 38. miejsce, gdyż jego drugi skok na 45,5 m zakończył się upadkiem. Po konkursie najlepsi zawodnicy podjęli próbę bicia rekordu skoczni. Sigmund Ruud skoczył 71,5 m, ale miał upadek^[1] , natomiast Gąsienica-Sieczka osiągnął 66 metrów, ustanawiając rekord obiektu. Był to ostatni w jego karierze rekord Polski.

Zagrał w dwóch filmach Adama Krzeptowskiego: w Białym śladzie z 1932, gdzie zagrał Jaśka i Zamarłym echu z 1934, gdzie wcielił się w Jędrka Liptowskiego^[4]. Po zakończeniu kariery zajął się gospodarstwem i stolarką. Po II wojnie światowej pracował w wytwórni nart w Zakopanem^[2]. Na nartach skakał jego syn Roman, który także był rekordzistą Krokwi i olimpijczykiem (Cortina d’Ampezzo 1956). Stanisław Gąsienica-Sieczka zmarł 10 października 1975 i został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (kw. K2-B-24)^[5].

1928 Sankt Moritz

–

23. miejsce (w skokach)

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Skocznia	Konkurs	Skok 1	Skok 2	Nota	Strata	Zwycięzca
23.	18 lutego	1928	Sankt Moritz	Olympiaschanze	indywid.	58,0 m	41,0 m	13,917 pkt	5,291 pkt	Alf Andersen

1927 Cortina d’Ampezzo	–	19. miejsce (w skokach)
1929 Zakopane	–	21. miejsce (w kombinacji norweskiej), 38. miejsce (w skokach)

• MaciejM. Pinkwart MaciejM., JanuszJ. Zdebski JanuszJ., Nowy cmentarz w Zakopanem. Przewodnik biograficzny, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1988, s. 52 .
• WojciechW. Szatkowski WojciechW., Stanisław Gąsienica-Sieczka – pierwszy rekordzista Krokwi [online], Skijumping.pl, 2005 [dostęp 2022-09-22] .